اشاره: گفت و گوي يالثارات با عليرضا افشار معاونت فرهنگي وزارت کشور در حالي انجام شد که با توجه به شرايط موجود در جامعه و شيوع پديده کشف حجاب در اماکن عمومي به طور فزاينده‌اي افزايش يافته است. اکثريت قريب به اتفاق مردم متدين کشورمان نيز به علت عدم دسترسي به مسئولين از انتقال شکايات خود به آنان محرومند.
در اين بين هفته نامه یالثارات به عنوان يک مجموعه مردم‌نهاد و در راستاي يکي از وظايف بنيادي خود به طور مداوم در حال رصد اوضاع و احوال فرهنگي جامعه است که حاصل اين پايش هزاران قطعه عکس و صدها صفحه گزارشي است که مکررا به اطلاع مسئولين امر و نمايندگان مردم مي‌رسد.
لذا اين انجام وظيفه ذاتي به همين کار ختم نشده و به دنبال آن مطالبه از مسئولين براي بهبود وضعيت لجام گسيخته فرهنگي کشور با جديت بيشتري انجام مي‌شود.
اين دومين تلاش هفته‌نامه يالثارات براي ملاقات با آقاي افشار است . ملاقاتي که به گفته ايشان در مرتبه اول به دليل فشارهاي موجود از اطراف لغو گرديده است.
لذا بعد از گذشت چند ماه از درخواست اول يالثارات از معاون فرهنگي وزارت کشور در چند هفته اخير گزارشهاي تصويري و مشاهدات عيني شاهدان معتبر حکايت از شيب تند حرکت وضعيت حجاب کشور به سوي کشف حجاب در اماکن عمومي داشت که درهمين هفته‌نامه نيز منتشر شد. از ديگر سو در هفته‌اي که گذشت معاون فرهنگي وزارت کشورطي آماري اعلام کرد که وضع فرهنگي کشور 9 درصد بهبود يافته است. همين تعارض در مشاهدات ميداني و گزارش ايشان مبنايي شد تا هفته‌نامه يالثارات با اصرار بيشتري انجام اين مصاحبه را پيگيري نمايد. به هر حال آنچه مي‌خوانيد، نه مصاحبه، بلکه محاجه با مسئولي است که باتوجه به تفاوت اساسي در معيارهاي دو طرف به نظر بي‌پايان مي‌آمد. ضمن آنکه در همان مدت گفت و گو نيز سوالات زيادي شکل گرفت که به دليل ضيق وقت از مطرح کردن آن گذشتيم. براين اساس آنچه مي‌خوانيد، ماحصل مطالبه هفته‌نامه يالثارات، به نمايندگي از بد
نه متدين کشور از مسئول مستقيم اجراي قانون گسترش عفاف و حجاب است.
﷼ آقاي افشار! شما با مجموعه انصارحزب‌الله و دغدغه‌هاي آنان آشنايي کامل داريد و قطعا مستحضريد که طي سالياني که از تاسيس اين مجموعه مي‌گذرد، مساله عفاف و حجاب موضوعي است که برادران روي آن تمرکز داشته و دارند. البته ما قبلا درخواستي مبني بر گفت و گو با شما داده بوديم که متاسفانه ميسر نشد و امروز با سوالات و مطالبات بيشتري خدمت شما هستيم که اگر اجازه بفرماييد شروع کنيم.
جدولي در اختيار ماست که براساس آن گويا شما در نشستي که در دانشگاه تهران برگزار شده بود، ضمن ارائه آمار و اطلاعاتي اظهارداشته‌ايد وضعيت حجاب نسبت به سال 88، 9درصد بهبود يافته است. لطفا بفرماييد اين نتيجه بر چه اساسي اعلام شده و اساسا مبناي محاسبه و اعلام اين نتيجه چيست؟
- نشست در دانشگاه تهران يک اتاق فکر بود که توسط نهاد نمايندگي ولي فقيه در دانشگاه تهران برگزار شد. آنچه که شما به آن استناد مي‌کنيد، به يک پا يش برمي‌گردد.
الان حرف ما سر اين مطلب است که ببينيم وضعيت حجاب در جامعه بهتر شده است يا بدتر؟ و اساس قضاوت ما بر چه اساسي و چه جامعه آماري انجام يافته است؟
اما قبل از پرداختن به اين موضوع بايد يک مطلب ديگر را شرح دهم: اينکه عده‌اي براساس مشاهدات شخصي خود، تحليل‌هايي را از وضعيت حجاب ارائه بدهند و بعد هم آن را به کل جامعه تعميم دهند، کار درستي نيست.
لذا کاري که توسط يک نهاد انجام شده، براساس جمع‌آوري نتايج مشاهدات است که مبناي قضاوت ما قرار گرفته. جمع‌آوري اطلاعات مربوط به وضعيت حجاب و عفاف تاکنون در کشور سابقه نداشته و توسط نهادي انجام شده که وابستگي به دولت ندارد.
﷼ لطفا بفرماييد کدام موسسه اين پايش را انجام داده است؟
- دبيرخانه شوراي فرهنگ عمومي اين مسئوليت را عهده‌دار بوده است که زير نظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي کار مي‌کند و قانون حجاب و عفاف را هم همين نهاد به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه کرده است. ضمن اينکه اين کار يکبار انجام نپذيرفته، بلکه شش بار در طي شش و نيم سال انجام يافته است. يعني همان شيوه پايش مرحله اول در پنج مرحله بعدي هم تکرار شده تا بدين‌وسيله ضريب خطاي در نظر گرفته شده کاهش يابد.
﷼ روش کار چگونه بوده است؟
- افراد پايشگر به اين شيوه عمل مي‌کردند که يک نفر عابري را زير نظر مي‌گرفت و از نفر پنجم پس از ؟؟ او سوالاتي فرعي مي‌پرسيد و نفر ديگري مشخصات ظاهري فرد سوال شونده را به شکل نامحسوس با معيارهاي مندرج در فرم‌ها تطبيق مي‌داد و ثبت مي‌کرد.
﷼ شاخص و معيار شخص ثبت کننده بر چه اساسي بوده است؟
- براساس معيارهايي که به او داده شده بود مثل نوع پوشش، آرايش و زيورآلات و اين کار از سه سال پيش به اين طرف انجام شده که نشان دهنده رشد ضريب حجاب براي مترو تنها در شهر تهران است.ضمن اينکه اين افزايش از نيم تا يک درصد متغير بوده که طي آخرين پايشي که در ارديبهشت ماه امسال انجام شد رقمي معادل 9 درصد بهبود را نشان مي‌دهد.
﷼ نگفتيد معيارها به طور دقيق چه مواردي بوده است؟
- طرح ا در معيارها افراد را به خيلي بدحجاب، بدحجاب و کمي بدحجاب تقسيم‌بندي کرده است که مورد کمي بدحجاب تقريبا عرف است و زياد حساسيت ايجاد نمي‌کند. و موارد بدحجاب و خيلي بدحجاب هم افرادي هستند که احساسات عمومي را جريحه‌دار مي‌کنند. بنده از مسئول اين پايش در مورد محتوا و نتيجه نظرسنجي سوال کردم و ايشان جواب دادند بيشترين بهبود وضعيت از بدحجابي به کمي بدحجابي رخ داده است و تغيير زيادي در افراد خيلي بدحجاب مشاهده نمي‌شود و بنده در پاسخ پرسيدم پس چرا بعضا احساس مي‌کنند وضعيت حجاب روز به روز بدتر مي‌شود.
﷼ وي چه جوابي داد؟
- وي مدعي بود دليل برخي مشاهدات تغيير رفتار بعضي افراد خيلي بدحجاب است. به اين مفهوم که اين افراد اقدام به هنجارشکني و کشف حجاب در گوشه‌هايي از شهر تهران نموده‌اند. يک کد ديگر علمي هم وجود دارد که آن را ناجا به ما داده است. به اين مفهوم که نيروي انتظامي در طرح پايش خود طي چند سال از صفهاي شلوغ نظير مترو فيلم تهيه کرده و آنها را مورد ارزيابي قرار داده است و طي يک بررسي چند ساله به اين نتيجه رسيده که وضع حجاب بهبود يافته است.
اما هيچ کدام از اين حرفهايي که گفتم دلالت بر اين ندارد که تلاش براي بهبود وضعيت و. ارتقاي فرهنگ عمومي پايان‌يافته تلقي شود. حتي در بهترين شرايط فرهنگي، ما از برخورد قضايي و انتظامي بي‌نياز نخواهيم بود چون به هر حال ممکن است جرايمي واقع شود. رياست محترم جمهوري هم در چند جلسه موکدا از ما خواسته‌اند که بايد با جرايم در حوزه فساد و فحشا با قاطعيت برخورد شود.
﷼ اما الان با توضيحات شما بنده دچار تعارض شدم، جنابعالي مي‌فرماييد وضعيت حجاب در کشور به بخش خيلي بدحجاب و کم بدحجاب تقسيم‌بندي شده است؟!
- عرض کردم تعريف شده است يعني شخص پايشگر براساس تعريفي که از اين سه دسته به او داده‌اند افراد را تقسيم‌بندي کرده است.
﷼ ولي آنچه شما مي‌گوييد با تعريف دين از حد شرعي حجاب در تعارض است، شرع اسلام براي حجاب زنان حدي را مشخص کرده و لذا کساني که اين حد را رعايت کنند داراي حجاب اسلامي هستند و غير از اين بي‌حجاب محسوب مي‌شود و از اين حد عدول کرده‌اند و اساسا چنين دسته‌بندي که شما مطرح مي‌کنيد در دين ما وجود ندارد.
- من قبول ندارم. بالاخره در وضعيت عدول از حجاب اسلامي درجه‌بندي وجود دارد و نمي‌توان با يک شاخص همه را سنجيد. اساسا در تعريف حجاب نيز اختلاف‌نظرهايي وجود دارد.
﷼ به نظر مي‌رسد کنار گذاشتن حد شرعي و ارائه قرائت جديد مشکلاتي نظير دخالت نظر شخصي افراد در تشخيص حد حجاب را ايجاد مي‌کند و پايا بودن اين پايش را زير سوال مي‌برد.
- خير، افراد پايشگر براساس تعاريف عمل مي‌کنند و اشکالي به وجود نمي‌آيد.
﷼ خب، شما مي‌گوييد تحقيقات نشانگر کاهش روند بي‌حجابي است، اما مديرکل امور بانوان در دولت آمار علمي ديگري ارائه داده که در آن به بررسي علل طلاق پرداخته و عنوان نموده 49 درصد طلاقها در کشور به دليل عدم رعايت عفاف و حجاب است ضمن اينکه اين آمار 13 درصد افزايش يافته است. اگر طبق اين تحقيق افزايش آمار را تابعي از روند بدحجابي بدانيم نتيجه آن در تعارض کامل با نتيجه‌گيري تحقيق شما خواهد بود.
- من از تحقيقي که شما مي‌گوييد بي‌اطلاعم. در پديده طلاق عوامل زيادي دخالت دارند که يکي از موارد مهم آن به آموزش آيين زندگي مربوط مي‌شود.
﷼ اما همان‌طور که شما براي نتيجه‌گيري به يک تحقيق علمي اشاره مي‌کنيد، ما هم به يک تحقيق آکادميک استناد کرده‌ايم.
- اين پژوهش پديده طلاق را بررسي کرده، نه مساله بدحجابي را. تاکنون کسي به طور اختصاصي روي مساله بدحجابي کار نکرده است.
﷼ آقاي افشار! اين تحقيق صراحتا نتيجه‌گيري مي‌کند 49 درصد طلاقها در جامعه براثر بدحجابي است.
- چنين چيزي براي ما به اثبات نرسيده است.
﷼ در مورد آماري که سازمان ملي جوانان اعلام کرده چه نظري داريد؟ آماري که مي‌گويد 55 درصد جوانان با جنس مخالف خود ارتباط دارند و 24 درصد از اين ارتباطات به جاهاي باريک رسيده است؟!
- چنين آماري به ما عرضه نشده است.
﷼ شما در نشست دانشگاه تهران گفته‌ايد که روند بهبود حجاب در کشور، نتيجه فضاي حاکم پس از دولت نهم است. اين گفته خود را چگونه تبيين مي‌کنيد؟
- عرايض بنده دو بخش داشت. اول اينکه مردم به دليل رويکردهاي ارزشي که داشتند به دولت فعلي راي دادند و دولت فعلي هم باتوجه به رويکرد ارزشي خود، مديراني با همين ويژگي‌ها را به خدمت گرفته و در نتيجه فضاي فرهنگ عمومي کشور بهبود يافته است؛ ؟؟؟ مديران متعهد کمتر از کار فرهنگي نيست (کونوا دعاه الناس به غير السنتکم) اگر هم رشدي در بهبود وضعيت حجاب مي‌بينيم مربوط به همين فضاست. دوم اينکه ما شاهد هنجارشکني عده‌اي در دوران انتخابات بوديم که نشان از اميال باطني آنها داشت؛ اين سوءرفتار به کشف حجاب هم انجاميد و در نتيجه اين‌گونه رفتار خلاف شرع و عرف کاملا با اغراض سياسي انجام مي‌گرفت.
﷼ اجراي قانون عفاف و حجاب الان در چه وضعيتي است؟
- قانون عفاف و حجاب در سال 84 به تصويب رسيد و توسط رئيس جمهور دولت نهم ابلاغ شد و پس از گذشت سه سال يعني در سال 87 يک ارزيابي در مورد پيشرفت آن صورت گرفت. اين ارزيابي در دفتر مقام معظم رهبري انجام گرفت و نتيجه اين ارزيابي اين بود که اقدامات انتظامي خوب بوده است اما عملکرد فرهنگي از آن عقب مانده است. نظر دفتر مقام معظم رهبري بر اين مبنا بود که مديريت بخش فرهنگي تقويت شود و نتيجه اين شد که اجراي قانون عفاف و حجاب از وزارت ارشاد به وزارت کشور منتقل شد. در اين مدت هم ما مشغول ارزيابي عملکرد دستگاههاي مسئول کار فرهنگي و تهيه روش‌هاي موثر مشغول بوديم. در حال حاضر با جمع‌بندي و ارائه راهکار به نتيجه بهتري دست پيدا کنيم. ضمن اينکه خوشبختانه رويکرد دولت دهم هم فرهنگي است و در اين زمينه اعتبارات خوبي در اختيار استانها قرار داده است تا انشاءالله با هماهنگي‌هاي انجام شده باز هم شاهد پيشرفت بيشتر برنامهها باشيم.
﷼ آقاي افشار شما به ارزيابي دفتر مقام معظم رهبري در سال 87 اشاره کرديد که پس از آن اين نهاد اعلام کرده عملکرد نيروي انتظامي مطلوب بوده است. پس چرا با وجود تاييد عملکرد ناجا توسط دفتر معظم‌له ما شاهد تعطيلي کار نيروي انتظامي در خصوص مساله عفاف و حجاب هستيم؟
- براساس آنچه که فرماندهان ناجا ادعا مي‌کنند، تعطيلي کار گشت‌هاي ارشاد، تنها در مقاطع کوتاهي در شرايط سياسي خاص بعد از انتخابات رياست جمهوري اتفاق افتاد تا بهانه‌اي به دست کسي داده نشود. اما در اواخر سال 88 و اوايل سال 89 دستورالعمل جامعي از سوي وزارت کشور به نيروي انتظامي ابلاغ شده است و بعد از آن هم به نيروي انتظامي تاکيد شد که دستورالعمل قبلي به قوت خودش باقي است و اين نيرو بايد کارش را با دقت بيشتر انجام دهد. تنها فرقي که به وجود آمده اين است که گزارش‌دهي آنها به وزارت کشور رسانه‌اي نمي‌شود.
﷼ چرا رسانه‌اي نمي‌شود؟
- لزومي ندارد با اعلام عملکرد ناجا به ايجاد التهاب در جامعه بپردازيم. ما بايد کار خود را با يک شيب ملايم رو به گسترش و قانوني پيش ببريم تا بدون هياهو به توسعه کار بپردازيم و به سلامت و قوت برنامه بيفزاييم.
﷼ الان ناجا مشخصا با مجرمين بدحجاب چه رفتاري دارد؟
- مثل گذشته متخلفين را به دستگاه قضايي معرفي مي‌کنند و نتايج را به صورت آمار به ما اعلام مي‌کنند. البته نکته‌اي وجود دارد که نيروي انتظامي در گزارش‌دهي‌هاي خود به ما اعلام مي‌کند و آن عدم وجود قوانين محکم و بازدارنده براي جرايم سازمان يافته است. مثلا يک مرکز فساد که به علت فساد و فحشا تعطيل و پلمپ مي‌شود با جريمه 15 هزار توماني فک پلمپ مي‌شود.
يک نکته را هم همين‌جا صادقانه به شما بگويم: مثل هميشه فرهنگ مظلوم است. تا اينجاي مصاحبه شما صرفا به مسايل سلبي پرداخته‌ايد، در حالي که من منتظرم از ما مطالبه پيگيري کارهاي فرهنگي داشته باشيد.
﷼اگر اجازه بدهيد به بخش فرهنگي هم مي‌رسيم! همان‌طوري که مي‌دانيد يکي از کارهاي مجموعه انصارحزب‌الله رصد وضعيت فرهنگي جامعه و ارايه بازخورد به مسئولين است. در همين راستا ما در سال 86 که نيروي انتظامي به فرماندهي سردار رادان عمليات گشت‌هاي ارشاد را شروع کرد، شاهد بوديم که تغيير محسوسي در وضعيت حجاب و عفاف در اماکن عمومي انجام شد و به جرئت مي‌توان گفت با يک شيب ملايم به سمت و سويي مي‌رفتيم که شرايط يک کشور واقعا اسلامي را پيدا کنيم.
اما دولت دو سال بعد در مقابل ناجا ايستاد و نمونه آن اعلام مواضع رئيس‌جمهور در يک گفت و گوي زنده تلويزيوني و همچنين در مصاحبه با روزنامه ايران بود و چنين عنوان کرد که ما اين‌گونه حرکات را قبول نداريم و اگر ناجا اين کار را متوقف نکند حرفهاي خود را به مردم مي‌زنيم. ناجا هم به دنبال اين اظهارات رئيس جمهور، کار خود را تعطيل کرد و بعد هم آقاي احمدي‌مقدم فرمانده نيروي انتظامي به نمايندگاني از مجلس مثل آقاي رهبر نماينده اصفهان، گفته بودند که دست ما را بسته‌اند و ما کاري نمي‌توانيم انجام دهيم! در اين مورد چه نظري داريد؟
- شما چند مطلب را باهم مطرح کرديد. بايد گفت اولا نيروي انتظامي به نتيجه‌بخش بودن اقدامات سلبي به تنهايي در جامعه اعتقادي ندارد. يعني الان هم چنين نظري دارند و معتقدند اين صرفا يک مسکّن موقتي و در انتهاي مسير کار فرهنگي قرار دارد..
اما در مورد دولت بايد گفت، آقاي رئيس‌جمهور با اصل برخورد با مفاسد مخالفتي ندارند؛ بلکه حتي يکي از مطالبات جدي ايشان از نيروي انتظامي و قوه قضائيه شدت بخشيدن به کار برخورد با مفاسد است. در مورد گشت ارشاد نيروي انتظامي در جلسات چه به شکل خصوصي و چه عمومي چنين عنوان کرده‌اند که ناجا به دليل جو سياسي که بعد از انتخابات 88 بر کشور حاکم بود از برخوردهاي سلبي پرهيز کردند. الان هم معتقدند آن برنامه در حال حاضر مفيد و موثر نيست و بايد با روش‌هاي ديگري مسئوليت خود را دنبال مي‌کنند و کسي مانع کار ناجا نبوده و اگر هم تذکري داده شده بعضا شيوه عمل و رعايت اولويت‌ها بوده است.عمل کرد.
﷼ شيوه جديد عملکرد ناجا در مقابل بدحجابي است! يکي از نيروهاي حزب‌اللهي چند وقت پيش در فرودگاه شيراز در مقابل کشف حجاب يکي از خانم‌ها به مامور ناجا اعتراض نمود و نتيجه اين شد که اين شخص تا آستانه بازداشت پيش رفت و اگر فرماندار شيراز وساطت نمي‌کرد، معلوم نبود چه سرنوشتي در انتظارش بود. منظور من اين است که بحث ناجا تغيير شيوه عملکرد نيست؛ بلکه به نظر مي‌رسد يا از قانون اطلاع ندارند و يا عملا برخلاف آن عمل مي‌کنند.
- شما اين مورد را بايد با بازرسي ناجا در ميان بگذاريد.
﷼ اما وزير کشور هم جانشين فرمانده کل قوا در نيروي انتظامي هستيد و مسئوليت ناجا به ايشان تفويض شده است.
- بله، اگر گزارشي مبني بر تخلف برسد پيگيري مي‌کنيم.
﷼ در صورتي که ما تجربه داريم با کار سلبي وضع بهتر مي‌شود، با يک مثال ساده اين مساله را توضيح مي‌دهم. مثلا ناجا در مورد نبستن کمربند ايمني براي مدتي با جديت وارد عمل شد و با اعمال جريمه، استفاده از آن را به شکل يک فرهنگ عمومي درآورد.
- من اين را قبول ندارم. الان خيلي از افراد با کاهش فشار پليس ديگر از کمربند استفاده نمي‌کنند.
من دوباره تذکر مي‌دهم باتوجه به اينکه کار فرهنگي در اولويت است عدالت حکم مي‌کرد که شما از يک ساعت وقت مصاحبه سه ربع آن را در مورد تبيين مسايل فرهنگي سوال مي‌کرديد در حالي که تا الان به روي کار سلبي تمرکز کرده‌ايد.
﷼ آقاي افشار! مردم ذهنيت بدي نسبت به کار فرهنگي دارند زيرا اين مساله يک عقبه طولاني دارد که به دهه هفتاد در دولت «سازندگي» برمي‌گردد و سالهايي که آقاي هاشمي مدعي بود مشغول کار فرهنگي است و در ادامه دولت اصلاحات هم چنين ادعايي داشت. امروز همان طور که گفتيد اکثر راي دهندگان به آقاي احمدي‌نژاد دغدغه‌هاي فرهنگي دارند و از دولت مطالبه مي‌کنند. و جالب اينجاست که اين دولت هم مدعي است که کار فرهنگي مي‌کند. لطفا شما به عنوان معاونت فرهنگي وزارت کشور بخشي از نتايج عملکرد دولتهاي نهم و دهم را براي ما نام ببريد.
- بنده الان يک جمع‌بندي از عملکرد فرهنگي دولت نهم و دهم در اختيار ندارم که بخواهم به صورت آمار و ارقام آن را به شما ارائه بدهم. اما در يک قضاوت کلي، عملکرد فرهنگي دولتهاي نهم و دهم نسبت به دولتهاي قبل خيلي بهتر بوده است هر چند که رويکرد دولت نهم سمت و سوي اقتصادي داشته است. مشکلاتي مثل بيکاري، مسکن و از همه مهمتر هدفمندسازي يارانه‌ها مسايلي بوده که انرژي زيادي را از دولت گرفته است. اما با توجه به تذکرات مقام معظم رهبري، از دولت دهم به بعد رويکرد فرهنگي به عنوان يک عزم ملي آغاز شده است. شما بايد يادتان باشد در دوره سازندگي نيروهاي ارزشي به حاشيه رانده شدند و در دوره اصلاحات به اين نيروها و ارزشها حمله مي‌شد. آنچه را هم که امروز ما به عنوان معضلات فرهنگي با آن دست به گريبانيم، حاصل تسامح و تساهل همان دوران است. احياي تخريب‌هاي انجام شده در آن دوران نياز به کار بيشتري دارد که اثر آن هم به اين زودي‌ها قابل لمس نيست. مثلا از يک سال و نيم پيش که ستاد صيانت از حقوق شهروندي به ما (وزارت کشور) سپرده شده؛ همه عرصه‌هاي کشور مورد توجه قرار گرفتند و برنامه‌هاي ملي آنها نهايي شدند و اقداماتي هم صورت گرفته است، مثلا در برنامه شبکه تبليغي مدارس در حال حاضر ؛ 19 گروه از طلاب را داريم که در سطح مدارس کشور مشغول به کار فرهنگي هستند. اين يک کار پرهزينه و زمان‌بر است تا موفق شويم به شکل پايه‌اي روي ارتقاي فرهنگ عمومي کشورکار کنيم.
﷼ لطفا به عنوان نهاد پيگيري‌کننده کار قانون گسترش عفاف و حجاب بفرماييد آيا تاکنون نمايندگان 26 دستگاه متولي اجراي اين قانون، جلسه‌اي مشترک با شما داشته‌اند؟
- بله، ستاد صيانت اصولا متشکل از همين نهادهاست و ما از زمان تشکيل اين ستاد سه بار جلسه تشکيل داده‌ايم و کار در قالب کميسيون‌هاي متعدد در حال پيگيري است و کار ما در اين ستاد اولويت‌دادن به شيوه‌هاي موثرتر است. مثلا در زمينه تئاتر طرحي تهيه شده که شامل 2 هزار اجراي تئاتر در صحنه، تئاتر در مدرسه، تئاتر در دانشگاه و تئائر در پارک‌ها است و حدود 2 الي 3 ميليارد تومان هم براي آن پيش‌بيني اعتبار شده و الان در حال تهيه سوژه و نمايشنامه مطلوب هستند. ما حرفهاي خود را بايد با زبان هنر منتقل کنيم. يا در زمينه کتاب قرارداد مفصلي بسته‌ايم که کتابخواني را در شبکه حمل و نقل ريلي هوايي و جاده‌اي و سالن‌هاي انتظار کشور گسترش دهيم و اين کار بعد از کار کارشناسي به صورت آزمايشي 2 بار در حمل و نقل ريلي و بيش از 20 بار در حمل و نقل هوايي اجرا شده و بازخورد خوبي هم داشته است.
﷼ آيا همه دستگاهها وظايف محوله را قبول کرده‌اند؟ يعني الان مشغول انجام وظيفه هستند؟
- بله، به عنوان مثال وزارت علوم برنامه گسترده‌اي دارد که در اين زمينه عملکرد آقاي دانشجو وزير علوم جاي تقدير و تشکر دارد. مثلا در سال گذشته تعداد زيادي گفتمان عفاف و حجاب در سطح دانشگاهها داشته‌ايم.
﷼ شما به طور مشخص از وزارت علوم نام برديد. بنده چند مورد از 17 مورد وظيفه اين نهاد را مي‌خوانم و لطفا گزارش عملکرد اين وزارتخانه در موارد ذکر شده را براي خوانندگان نشريه بگوييد.
1- نظارت جدي بر آيين‌نامه انضباط دانشجويي در محيط‌هاي دانشگاهي و خوابگاهي و اردوها و همايشها، 2- برخورد غير مستقيم با عوامل فساد و پوشش نامناسب از طريق تشکل‌هاي دانشجويي 3- تاکيد بر ضرورت رعايت الگوهاي پوشش توسط کارکنان و دانشجويان و اساتيد و آرايش نکردن در دانشگاهها و.. .
در اين بين هفته نامه یالثارات به عنوان يک مجموعه مردم‌نهاد و در راستاي يکي از وظايف بنيادي خود به طور مداوم در حال رصد اوضاع و احوال فرهنگي جامعه است که حاصل اين پايش هزاران قطعه عکس و صدها صفحه گزارشي است که مکررا به اطلاع مسئولين امر و نمايندگان مردم مي‌رسد.
لذا اين انجام وظيفه ذاتي به همين کار ختم نشده و به دنبال آن مطالبه از مسئولين براي بهبود وضعيت لجام گسيخته فرهنگي کشور با جديت بيشتري انجام مي‌شود.
اين دومين تلاش هفته‌نامه يالثارات براي ملاقات با آقاي افشار است . ملاقاتي که به گفته ايشان در مرتبه اول به دليل فشارهاي موجود از اطراف لغو گرديده است.
لذا بعد از گذشت چند ماه از درخواست اول يالثارات از معاون فرهنگي وزارت کشور در چند هفته اخير گزارشهاي تصويري و مشاهدات عيني شاهدان معتبر حکايت از شيب تند حرکت وضعيت حجاب کشور به سوي کشف حجاب در اماکن عمومي داشت که درهمين هفته‌نامه نيز منتشر شد. از ديگر سو در هفته‌اي که گذشت معاون فرهنگي وزارت کشورطي آماري اعلام کرد که وضع فرهنگي کشور 9 درصد بهبود يافته است. همين تعارض در مشاهدات ميداني و گزارش ايشان مبنايي شد تا هفته‌نامه يالثارات با اصرار بيشتري انجام اين مصاحبه را پيگيري نمايد. به هر حال آنچه مي‌خوانيد، نه مصاحبه، بلکه محاجه با مسئولي است که باتوجه به تفاوت اساسي در معيارهاي دو طرف به نظر بي‌پايان مي‌آمد. ضمن آنکه در همان مدت گفت و گو نيز سوالات زيادي شکل گرفت که به دليل ضيق وقت از مطرح کردن آن گذشتيم. براين اساس آنچه مي‌خوانيد، ماحصل مطالبه هفته‌نامه يالثارات، به نمايندگي از بد
نه متدين کشور از مسئول مستقيم اجراي قانون گسترش عفاف و حجاب است.﷼ آقاي افشار! شما با مجموعه انصارحزب‌الله و دغدغه‌هاي آنان آشنايي کامل داريد و قطعا مستحضريد که طي سالياني که از تاسيس اين مجموعه مي‌گذرد، مساله عفاف و حجاب موضوعي است که برادران روي آن تمرکز داشته و دارند. البته ما قبلا درخواستي مبني بر گفت و گو با شما داده بوديم که متاسفانه ميسر نشد و امروز با سوالات و مطالبات بيشتري خدمت شما هستيم که اگر اجازه بفرماييد شروع کنيم.
جدولي در اختيار ماست که براساس آن گويا شما در نشستي که در دانشگاه تهران برگزار شده بود، ضمن ارائه آمار و اطلاعاتي اظهارداشته‌ايد وضعيت حجاب نسبت به سال 88، 9درصد بهبود يافته است. لطفا بفرماييد اين نتيجه بر چه اساسي اعلام شده و اساسا مبناي محاسبه و اعلام اين نتيجه چيست؟
- نشست در دانشگاه تهران يک اتاق فکر بود که توسط نهاد نمايندگي ولي فقيه در دانشگاه تهران برگزار شد. آنچه که شما به آن استناد مي‌کنيد، به يک پا يش برمي‌گردد.
الان حرف ما سر اين مطلب است که ببينيم وضعيت حجاب در جامعه بهتر شده است يا بدتر؟ و اساس قضاوت ما بر چه اساسي و چه جامعه آماري انجام يافته است؟
اما قبل از پرداختن به اين موضوع بايد يک مطلب ديگر را شرح دهم: اينکه عده‌اي براساس مشاهدات شخصي خود، تحليل‌هايي را از وضعيت حجاب ارائه بدهند و بعد هم آن را به کل جامعه تعميم دهند، کار درستي نيست.
لذا کاري که توسط يک نهاد انجام شده، براساس جمع‌آوري نتايج مشاهدات است که مبناي قضاوت ما قرار گرفته. جمع‌آوري اطلاعات مربوط به وضعيت حجاب و عفاف تاکنون در کشور سابقه نداشته و توسط نهادي انجام شده که وابستگي به دولت ندارد.
﷼ لطفا بفرماييد کدام موسسه اين پايش را انجام داده است؟
- دبيرخانه شوراي فرهنگ عمومي اين مسئوليت را عهده‌دار بوده است که زير نظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي کار مي‌کند و قانون حجاب و عفاف را هم همين نهاد به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه کرده است. ضمن اينکه اين کار يکبار انجام نپذيرفته، بلکه شش بار در طي شش و نيم سال انجام يافته است. يعني همان شيوه پايش مرحله اول در پنج مرحله بعدي هم تکرار شده تا بدين‌وسيله ضريب خطاي در نظر گرفته شده کاهش يابد.
﷼ روش کار چگونه بوده است؟
- افراد پايشگر به اين شيوه عمل مي‌کردند که يک نفر عابري را زير نظر مي‌گرفت و از نفر پنجم پس از ؟؟ او سوالاتي فرعي مي‌پرسيد و نفر ديگري مشخصات ظاهري فرد سوال شونده را به شکل نامحسوس با معيارهاي مندرج در فرم‌ها تطبيق مي‌داد و ثبت مي‌کرد.
﷼ شاخص و معيار شخص ثبت کننده بر چه اساسي بوده است؟
- براساس معيارهايي که به او داده شده بود مثل نوع پوشش، آرايش و زيورآلات و اين کار از سه سال پيش به اين طرف انجام شده که نشان دهنده رشد ضريب حجاب براي مترو تنها در شهر تهران است.ضمن اينکه اين افزايش از نيم تا يک درصد متغير بوده که طي آخرين پايشي که در ارديبهشت ماه امسال انجام شد رقمي معادل 9 درصد بهبود را نشان مي‌دهد.
﷼ نگفتيد معيارها به طور دقيق چه مواردي بوده است؟
- طرح ا در معيارها افراد را به خيلي بدحجاب، بدحجاب و کمي بدحجاب تقسيم‌بندي کرده است که مورد کمي بدحجاب تقريبا عرف است و زياد حساسيت ايجاد نمي‌کند. و موارد بدحجاب و خيلي بدحجاب هم افرادي هستند که احساسات عمومي را جريحه‌دار مي‌کنند. بنده از مسئول اين پايش در مورد محتوا و نتيجه نظرسنجي سوال کردم و ايشان جواب دادند بيشترين بهبود وضعيت از بدحجابي به کمي بدحجابي رخ داده است و تغيير زيادي در افراد خيلي بدحجاب مشاهده نمي‌شود و بنده در پاسخ پرسيدم پس چرا بعضا احساس مي‌کنند وضعيت حجاب روز به روز بدتر مي‌شود.
﷼ وي چه جوابي داد؟
- وي مدعي بود دليل برخي مشاهدات تغيير رفتار بعضي افراد خيلي بدحجاب است. به اين مفهوم که اين افراد اقدام به هنجارشکني و کشف حجاب در گوشه‌هايي از شهر تهران نموده‌اند. يک کد ديگر علمي هم وجود دارد که آن را ناجا به ما داده است. به اين مفهوم که نيروي انتظامي در طرح پايش خود طي چند سال از صفهاي شلوغ نظير مترو فيلم تهيه کرده و آنها را مورد ارزيابي قرار داده است و طي يک بررسي چند ساله به اين نتيجه رسيده که وضع حجاب بهبود يافته است.
اما هيچ کدام از اين حرفهايي که گفتم دلالت بر اين ندارد که تلاش براي بهبود وضعيت و. ارتقاي فرهنگ عمومي پايان‌يافته تلقي شود. حتي در بهترين شرايط فرهنگي، ما از برخورد قضايي و انتظامي بي‌نياز نخواهيم بود چون به هر حال ممکن است جرايمي واقع شود. رياست محترم جمهوري هم در چند جلسه موکدا از ما خواسته‌اند که بايد با جرايم در حوزه فساد و فحشا با قاطعيت برخورد شود.
﷼ اما الان با توضيحات شما بنده دچار تعارض شدم، جنابعالي مي‌فرماييد وضعيت حجاب در کشور به بخش خيلي بدحجاب و کم بدحجاب تقسيم‌بندي شده است؟!
- عرض کردم تعريف شده است يعني شخص پايشگر براساس تعريفي که از اين سه دسته به او داده‌اند افراد را تقسيم‌بندي کرده است.
﷼ ولي آنچه شما مي‌گوييد با تعريف دين از حد شرعي حجاب در تعارض است، شرع اسلام براي حجاب زنان حدي را مشخص کرده و لذا کساني که اين حد را رعايت کنند داراي حجاب اسلامي هستند و غير از اين بي‌حجاب محسوب مي‌شود و از اين حد عدول کرده‌اند و اساسا چنين دسته‌بندي که شما مطرح مي‌کنيد در دين ما وجود ندارد.
- من قبول ندارم. بالاخره در وضعيت عدول از حجاب اسلامي درجه‌بندي وجود دارد و نمي‌توان با يک شاخص همه را سنجيد. اساسا در تعريف حجاب نيز اختلاف‌نظرهايي وجود دارد.
﷼ به نظر مي‌رسد کنار گذاشتن حد شرعي و ارائه قرائت جديد مشکلاتي نظير دخالت نظر شخصي افراد در تشخيص حد حجاب را ايجاد مي‌کند و پايا بودن اين پايش را زير سوال مي‌برد.
- خير، افراد پايشگر براساس تعاريف عمل مي‌کنند و اشکالي به وجود نمي‌آيد.
﷼ خب، شما مي‌گوييد تحقيقات نشانگر کاهش روند بي‌حجابي است، اما مديرکل امور بانوان در دولت آمار علمي ديگري ارائه داده که در آن به بررسي علل طلاق پرداخته و عنوان نموده 49 درصد طلاقها در کشور به دليل عدم رعايت عفاف و حجاب است ضمن اينکه اين آمار 13 درصد افزايش يافته است. اگر طبق اين تحقيق افزايش آمار را تابعي از روند بدحجابي بدانيم نتيجه آن در تعارض کامل با نتيجه‌گيري تحقيق شما خواهد بود.
- من از تحقيقي که شما مي‌گوييد بي‌اطلاعم. در پديده طلاق عوامل زيادي دخالت دارند که يکي از موارد مهم آن به آموزش آيين زندگي مربوط مي‌شود.
﷼ اما همان‌طور که شما براي نتيجه‌گيري به يک تحقيق علمي اشاره مي‌کنيد، ما هم به يک تحقيق آکادميک استناد کرده‌ايم.
- اين پژوهش پديده طلاق را بررسي کرده، نه مساله بدحجابي را. تاکنون کسي به طور اختصاصي روي مساله بدحجابي کار نکرده است.
﷼ آقاي افشار! اين تحقيق صراحتا نتيجه‌گيري مي‌کند 49 درصد طلاقها در جامعه براثر بدحجابي است.
- چنين چيزي براي ما به اثبات نرسيده است.
﷼ در مورد آماري که سازمان ملي جوانان اعلام کرده چه نظري داريد؟ آماري که مي‌گويد 55 درصد جوانان با جنس مخالف خود ارتباط دارند و 24 درصد از اين ارتباطات به جاهاي باريک رسيده است؟!
- چنين آماري به ما عرضه نشده است.
﷼ شما در نشست دانشگاه تهران گفته‌ايد که روند بهبود حجاب در کشور، نتيجه فضاي حاکم پس از دولت نهم است. اين گفته خود را چگونه تبيين مي‌کنيد؟
- عرايض بنده دو بخش داشت. اول اينکه مردم به دليل رويکردهاي ارزشي که داشتند به دولت فعلي راي دادند و دولت فعلي هم باتوجه به رويکرد ارزشي خود، مديراني با همين ويژگي‌ها را به خدمت گرفته و در نتيجه فضاي فرهنگ عمومي کشور بهبود يافته است؛ ؟؟؟ مديران متعهد کمتر از کار فرهنگي نيست (کونوا دعاه الناس به غير السنتکم) اگر هم رشدي در بهبود وضعيت حجاب مي‌بينيم مربوط به همين فضاست. دوم اينکه ما شاهد هنجارشکني عده‌اي در دوران انتخابات بوديم که نشان از اميال باطني آنها داشت؛ اين سوءرفتار به کشف حجاب هم انجاميد و در نتيجه اين‌گونه رفتار خلاف شرع و عرف کاملا با اغراض سياسي انجام مي‌گرفت.
﷼ اجراي قانون عفاف و حجاب الان در چه وضعيتي است؟
- قانون عفاف و حجاب در سال 84 به تصويب رسيد و توسط رئيس جمهور دولت نهم ابلاغ شد و پس از گذشت سه سال يعني در سال 87 يک ارزيابي در مورد پيشرفت آن صورت گرفت. اين ارزيابي در دفتر مقام معظم رهبري انجام گرفت و نتيجه اين ارزيابي اين بود که اقدامات انتظامي خوب بوده است اما عملکرد فرهنگي از آن عقب مانده است. نظر دفتر مقام معظم رهبري بر اين مبنا بود که مديريت بخش فرهنگي تقويت شود و نتيجه اين شد که اجراي قانون عفاف و حجاب از وزارت ارشاد به وزارت کشور منتقل شد. در اين مدت هم ما مشغول ارزيابي عملکرد دستگاههاي مسئول کار فرهنگي و تهيه روش‌هاي موثر مشغول بوديم. در حال حاضر با جمع‌بندي و ارائه راهکار به نتيجه بهتري دست پيدا کنيم. ضمن اينکه خوشبختانه رويکرد دولت دهم هم فرهنگي است و در اين زمينه اعتبارات خوبي در اختيار استانها قرار داده است تا انشاءالله با هماهنگي‌هاي انجام شده باز هم شاهد پيشرفت بيشتر برنامهها باشيم.
﷼ آقاي افشار شما به ارزيابي دفتر مقام معظم رهبري در سال 87 اشاره کرديد که پس از آن اين نهاد اعلام کرده عملکرد نيروي انتظامي مطلوب بوده است. پس چرا با وجود تاييد عملکرد ناجا توسط دفتر معظم‌له ما شاهد تعطيلي کار نيروي انتظامي در خصوص مساله عفاف و حجاب هستيم؟
- براساس آنچه که فرماندهان ناجا ادعا مي‌کنند، تعطيلي کار گشت‌هاي ارشاد، تنها در مقاطع کوتاهي در شرايط سياسي خاص بعد از انتخابات رياست جمهوري اتفاق افتاد تا بهانه‌اي به دست کسي داده نشود. اما در اواخر سال 88 و اوايل سال 89 دستورالعمل جامعي از سوي وزارت کشور به نيروي انتظامي ابلاغ شده است و بعد از آن هم به نيروي انتظامي تاکيد شد که دستورالعمل قبلي به قوت خودش باقي است و اين نيرو بايد کارش را با دقت بيشتر انجام دهد. تنها فرقي که به وجود آمده اين است که گزارش‌دهي آنها به وزارت کشور رسانه‌اي نمي‌شود.
﷼ چرا رسانه‌اي نمي‌شود؟
- لزومي ندارد با اعلام عملکرد ناجا به ايجاد التهاب در جامعه بپردازيم. ما بايد کار خود را با يک شيب ملايم رو به گسترش و قانوني پيش ببريم تا بدون هياهو به توسعه کار بپردازيم و به سلامت و قوت برنامه بيفزاييم.
﷼ الان ناجا مشخصا با مجرمين بدحجاب چه رفتاري دارد؟
- مثل گذشته متخلفين را به دستگاه قضايي معرفي مي‌کنند و نتايج را به صورت آمار به ما اعلام مي‌کنند. البته نکته‌اي وجود دارد که نيروي انتظامي در گزارش‌دهي‌هاي خود به ما اعلام مي‌کند و آن عدم وجود قوانين محکم و بازدارنده براي جرايم سازمان يافته است. مثلا يک مرکز فساد که به علت فساد و فحشا تعطيل و پلمپ مي‌شود با جريمه 15 هزار توماني فک پلمپ مي‌شود.
يک نکته را هم همين‌جا صادقانه به شما بگويم: مثل هميشه فرهنگ مظلوم است. تا اينجاي مصاحبه شما صرفا به مسايل سلبي پرداخته‌ايد، در حالي که من منتظرم از ما مطالبه پيگيري کارهاي فرهنگي داشته باشيد.
﷼اگر اجازه بدهيد به بخش فرهنگي هم مي‌رسيم! همان‌طوري که مي‌دانيد يکي از کارهاي مجموعه انصارحزب‌الله رصد وضعيت فرهنگي جامعه و ارايه بازخورد به مسئولين است. در همين راستا ما در سال 86 که نيروي انتظامي به فرماندهي سردار رادان عمليات گشت‌هاي ارشاد را شروع کرد، شاهد بوديم که تغيير محسوسي در وضعيت حجاب و عفاف در اماکن عمومي انجام شد و به جرئت مي‌توان گفت با يک شيب ملايم به سمت و سويي مي‌رفتيم که شرايط يک کشور واقعا اسلامي را پيدا کنيم.
اما دولت دو سال بعد در مقابل ناجا ايستاد و نمونه آن اعلام مواضع رئيس‌جمهور در يک گفت و گوي زنده تلويزيوني و همچنين در مصاحبه با روزنامه ايران بود و چنين عنوان کرد که ما اين‌گونه حرکات را قبول نداريم و اگر ناجا اين کار را متوقف نکند حرفهاي خود را به مردم مي‌زنيم. ناجا هم به دنبال اين اظهارات رئيس جمهور، کار خود را تعطيل کرد و بعد هم آقاي احمدي‌مقدم فرمانده نيروي انتظامي به نمايندگاني از مجلس مثل آقاي رهبر نماينده اصفهان، گفته بودند که دست ما را بسته‌اند و ما کاري نمي‌توانيم انجام دهيم! در اين مورد چه نظري داريد؟
- شما چند مطلب را باهم مطرح کرديد. بايد گفت اولا نيروي انتظامي به نتيجه‌بخش بودن اقدامات سلبي به تنهايي در جامعه اعتقادي ندارد. يعني الان هم چنين نظري دارند و معتقدند اين صرفا يک مسکّن موقتي و در انتهاي مسير کار فرهنگي قرار دارد..
اما در مورد دولت بايد گفت، آقاي رئيس‌جمهور با اصل برخورد با مفاسد مخالفتي ندارند؛ بلکه حتي يکي از مطالبات جدي ايشان از نيروي انتظامي و قوه قضائيه شدت بخشيدن به کار برخورد با مفاسد است. در مورد گشت ارشاد نيروي انتظامي در جلسات چه به شکل خصوصي و چه عمومي چنين عنوان کرده‌اند که ناجا به دليل جو سياسي که بعد از انتخابات 88 بر کشور حاکم بود از برخوردهاي سلبي پرهيز کردند. الان هم معتقدند آن برنامه در حال حاضر مفيد و موثر نيست و بايد با روش‌هاي ديگري مسئوليت خود را دنبال مي‌کنند و کسي مانع کار ناجا نبوده و اگر هم تذکري داده شده بعضا شيوه عمل و رعايت اولويت‌ها بوده است.عمل کرد.
﷼ شيوه جديد عملکرد ناجا در مقابل بدحجابي است! يکي از نيروهاي حزب‌اللهي چند وقت پيش در فرودگاه شيراز در مقابل کشف حجاب يکي از خانم‌ها به مامور ناجا اعتراض نمود و نتيجه اين شد که اين شخص تا آستانه بازداشت پيش رفت و اگر فرماندار شيراز وساطت نمي‌کرد، معلوم نبود چه سرنوشتي در انتظارش بود. منظور من اين است که بحث ناجا تغيير شيوه عملکرد نيست؛ بلکه به نظر مي‌رسد يا از قانون اطلاع ندارند و يا عملا برخلاف آن عمل مي‌کنند.
- شما اين مورد را بايد با بازرسي ناجا در ميان بگذاريد.
﷼ اما وزير کشور هم جانشين فرمانده کل قوا در نيروي انتظامي هستيد و مسئوليت ناجا به ايشان تفويض شده است.
- بله، اگر گزارشي مبني بر تخلف برسد پيگيري مي‌کنيم.
﷼ در صورتي که ما تجربه داريم با کار سلبي وضع بهتر مي‌شود، با يک مثال ساده اين مساله را توضيح مي‌دهم. مثلا ناجا در مورد نبستن کمربند ايمني براي مدتي با جديت وارد عمل شد و با اعمال جريمه، استفاده از آن را به شکل يک فرهنگ عمومي درآورد.
- من اين را قبول ندارم. الان خيلي از افراد با کاهش فشار پليس ديگر از کمربند استفاده نمي‌کنند.
من دوباره تذکر مي‌دهم باتوجه به اينکه کار فرهنگي در اولويت است عدالت حکم مي‌کرد که شما از يک ساعت وقت مصاحبه سه ربع آن را در مورد تبيين مسايل فرهنگي سوال مي‌کرديد در حالي که تا الان به روي کار سلبي تمرکز کرده‌ايد.
﷼ آقاي افشار! مردم ذهنيت بدي نسبت به کار فرهنگي دارند زيرا اين مساله يک عقبه طولاني دارد که به دهه هفتاد در دولت «سازندگي» برمي‌گردد و سالهايي که آقاي هاشمي مدعي بود مشغول کار فرهنگي است و در ادامه دولت اصلاحات هم چنين ادعايي داشت. امروز همان طور که گفتيد اکثر راي دهندگان به آقاي احمدي‌نژاد دغدغه‌هاي فرهنگي دارند و از دولت مطالبه مي‌کنند. و جالب اينجاست که اين دولت هم مدعي است که کار فرهنگي مي‌کند. لطفا شما به عنوان معاونت فرهنگي وزارت کشور بخشي از نتايج عملکرد دولتهاي نهم و دهم را براي ما نام ببريد.
- بنده الان يک جمع‌بندي از عملکرد فرهنگي دولت نهم و دهم در اختيار ندارم که بخواهم به صورت آمار و ارقام آن را به شما ارائه بدهم. اما در يک قضاوت کلي، عملکرد فرهنگي دولتهاي نهم و دهم نسبت به دولتهاي قبل خيلي بهتر بوده است هر چند که رويکرد دولت نهم سمت و سوي اقتصادي داشته است. مشکلاتي مثل بيکاري، مسکن و از همه مهمتر هدفمندسازي يارانه‌ها مسايلي بوده که انرژي زيادي را از دولت گرفته است. اما با توجه به تذکرات مقام معظم رهبري، از دولت دهم به بعد رويکرد فرهنگي به عنوان يک عزم ملي آغاز شده است. شما بايد يادتان باشد در دوره سازندگي نيروهاي ارزشي به حاشيه رانده شدند و در دوره اصلاحات به اين نيروها و ارزشها حمله مي‌شد. آنچه را هم که امروز ما به عنوان معضلات فرهنگي با آن دست به گريبانيم، حاصل تسامح و تساهل همان دوران است. احياي تخريب‌هاي انجام شده در آن دوران نياز به کار بيشتري دارد که اثر آن هم به اين زودي‌ها قابل لمس نيست. مثلا از يک سال و نيم پيش که ستاد صيانت از حقوق شهروندي به ما (وزارت کشور) سپرده شده؛ همه عرصه‌هاي کشور مورد توجه قرار گرفتند و برنامه‌هاي ملي آنها نهايي شدند و اقداماتي هم صورت گرفته است، مثلا در برنامه شبکه تبليغي مدارس در حال حاضر ؛ 19 گروه از طلاب را داريم که در سطح مدارس کشور مشغول به کار فرهنگي هستند. اين يک کار پرهزينه و زمان‌بر است تا موفق شويم به شکل پايه‌اي روي ارتقاي فرهنگ عمومي کشورکار کنيم.
﷼ لطفا به عنوان نهاد پيگيري‌کننده کار قانون گسترش عفاف و حجاب بفرماييد آيا تاکنون نمايندگان 26 دستگاه متولي اجراي اين قانون، جلسه‌اي مشترک با شما داشته‌اند؟
- بله، ستاد صيانت اصولا متشکل از همين نهادهاست و ما از زمان تشکيل اين ستاد سه بار جلسه تشکيل داده‌ايم و کار در قالب کميسيون‌هاي متعدد در حال پيگيري است و کار ما در اين ستاد اولويت‌دادن به شيوه‌هاي موثرتر است. مثلا در زمينه تئاتر طرحي تهيه شده که شامل 2 هزار اجراي تئاتر در صحنه، تئاتر در مدرسه، تئاتر در دانشگاه و تئائر در پارک‌ها است و حدود 2 الي 3 ميليارد تومان هم براي آن پيش‌بيني اعتبار شده و الان در حال تهيه سوژه و نمايشنامه مطلوب هستند. ما حرفهاي خود را بايد با زبان هنر منتقل کنيم. يا در زمينه کتاب قرارداد مفصلي بسته‌ايم که کتابخواني را در شبکه حمل و نقل ريلي هوايي و جاده‌اي و سالن‌هاي انتظار کشور گسترش دهيم و اين کار بعد از کار کارشناسي به صورت آزمايشي 2 بار در حمل و نقل ريلي و بيش از 20 بار در حمل و نقل هوايي اجرا شده و بازخورد خوبي هم داشته است.
﷼ آيا همه دستگاهها وظايف محوله را قبول کرده‌اند؟ يعني الان مشغول انجام وظيفه هستند؟
- بله، به عنوان مثال وزارت علوم برنامه گسترده‌اي دارد که در اين زمينه عملکرد آقاي دانشجو وزير علوم جاي تقدير و تشکر دارد. مثلا در سال گذشته تعداد زيادي گفتمان عفاف و حجاب در سطح دانشگاهها داشته‌ايم.
﷼ شما به طور مشخص از وزارت علوم نام برديد. بنده چند مورد از 17 مورد وظيفه اين نهاد را مي‌خوانم و لطفا گزارش عملکرد اين وزارتخانه در موارد ذکر شده را براي خوانندگان نشريه بگوييد.
1- نظارت جدي بر آيين‌نامه انضباط دانشجويي در محيط‌هاي دانشگاهي و خوابگاهي و اردوها و همايشها، 2- برخورد غير مستقيم با عوامل فساد و پوشش نامناسب از طريق تشکل‌هاي دانشجويي 3- تاکيد بر ضرورت رعايت الگوهاي پوشش توسط کارکنان و دانشجويان و اساتيد و آرايش نکردن در دانشگاهها و.. .
ابلاغ و اجراي بعضي از اين موارد آغاز شده، اما هنوز به مرحله نهايي نرسيده است. بنده حدود 10 روز پيش با وزير علوم و معاونين ايشان جلسه داشتم و همه موارد بند به بند مورد بررسي قرار گرفت. مثلا در مورد خوابگاههايي که قرار است به بخش خصوصي واگذار شود گفته شد که بخش خصوصي بايد در اين مورد ضابطه‌مند عمل کند.
﷼ الان در اين قانون صراحتاً آمده که بايد از ورود کساني که آرايش مي‌کنند، جلوگيري شود! ولي اين کار انجام نمي‌شود؟
- اين يک حرف کلي است. يکي از اشکالات عدم تعريف از حد حجاب است. ضمن اينکه به دانشجو توصيه نمي‌شود که دقيقا بايد با چه وضعي در محيط آموزشي حاضر شود.
﷼ اينکه شما مي‌گوييد حدود شرعي حجاب مشخص نيست، درست نيست. اتفاقا اين حدود به وضوح در شرع تعريف شده است. ضمن اينکه بدحجابي الان آن قدر محرز شده است که نياز به تعريف ندارد! لباسهاي تنگ و آرايش‌هاي غليظ از آن جمله است.
- ميزان اين آرايش مهم است.
﷼ در قانون لفظ آرايش آورده شده و اشاره‌اي به غلظت آن نشده است! ما يک برنامه پايش در جلوي درب دانشگاه تهران داشتيم که عکس‌هاي آن هم موجود است. اگر سر در دانشگاه در اين عکس حذف شود، شما فکر مي‌کنيد اين افراد در حال رفتن به مهماني شبانه هستند.
- ببينيد، وزارت علوم 17 وظيفه دارد که همه بايد به شکل هماهنگ باهم انجام شود و صرف انجام آيين‌نامه انضباطي مشکلي را حل نمي‌کند. ضمن اينکه بنده يک ايراد را متوجه شرح وظايف وزارت علوم مي‌دانم و آن اين است که موارد درج شده در آن، باوجود جامعيت بسيار کلي هستند و تبديل به برنامه نشده‌اند. ما يک سال و نيم است مشغول تبديل راهکارها به برنامه اجرايي هستيم که بعضا هم اجرايي شده‌اند. شما آيت‌الله علم‌الهدي امام جمعه محترم مشهد را قبول داريد. مدتي پيش ايشان در نماز جمعه مشهد اظهار داشتند بنده استاد دانشگاه مشهد هستم وضع حجاب در اين دانشگاه بهتر از گذشته است. اين را بسياري از اساتيد و دست‌اندرکاران دانشگاهها نيز بيان داشته‌اند، تعداد دانشجويان دختر باحجاب خيلي افزايش يافته است.
﷼ شما در نشست خود آماري از بودجه‌هاي تخصيص داده شده به ساير دستگاهها ارائه داديد، مثلا گفتيد 8 ميليارد و 400 ميليون به سازمان صداو سيما و 20 ميليارد به سازمان کل شهرداري‌هاي کشور پرداخته شده است، خروجي تخصيص اين بودجه کلان را براي خوانندگان يالثارات توضيح دهيد.
- اين ارقام برآورد برنامه‌هاي آنهاست و هنوز پرداخته نشده است. مثلا ما به سازمان شهرداري‌ها که يک سازمان وابسته به وزارت کشور است و وظيفه حمايت و نظارت بر عملکرد شهرداري‌ها را به عهده دارد ايراد گرفتيم که چرا شما حمايتي از فعاليتهاي فرهنگي نداريد و اين سازمان در پاسخ وعده داد تا 20 ميليارد تومان به شهرداري‌هاي کل کشور، البته در جاهايي که با مشکلات مالي دست به گريبانند پرداخت کنند. در مورد سازمان صدا و سيما هم توافقاتي با اين سازمان داشته‌ايم که در طول فرآيند يک ساله رقم ياد شده در حمايت از توليدات ؟؟؟ فرهنگ عفاف، حجاب و حيا پرداخت شود و در حال تهيه مقدمات و سوژه‌يابي هستند.
﷼ ولي الان صدا و سيما و شهرداري‌ها برخلاف تحقق اين اهداف حرکت مي‌کنند؟ به نظر شما پخش زنده تصاوير عريان زنان در مسابقات ورزشي، که يک نمونه آن چند روز پيش در مسابقه قايقراني زنان آسيايي اتفاق افتاد، و يا رواج دوچرخه‌سواري خانم‌ها آن هم با لباسهاي بدن‌نما در سطح شهر توسط شهرداري تهران، در جهت گسترش فرهنگ عفاف و حجاب است؟
- اين مطلب جداست، بحث قبلي کمک به توليد فيلم‌هاي ارزشي و تبليغات محيطي است، اما اين حرف شما حکايت از نظارت بر اقدامات نهادي دارد، نظارت بر عملکرد صدا و سيما برعهده هيات نظارت بر صداو سيماست.
اما در مورد شهرداري بايد بگويم سازمان شهرداري‌ها اختيار قانوني لازم براي دخالت در امور شهرداري‌ها را ندارد؛ بلکه عملکردش در قبال شهرداري بيشتر جنبه حمايتي دارد. زيرا شهرداري‌ها زير نظر شوراي اسلامي شهرها هستند و نه دولت. البته من هم بعضي از اين موارد را که شما مي‌گوييد شنيده‌ام، ما تنها مي‌توانيم به شکل توافقي از آنها بخواهيم اين مسايل را رعايت کنند.
﷼ به عنوان آخرين سوال يا بهتر بگويم مطالبه، بايد عرض کنم با ورق زدن کتابچه قانون حمايت از گسترش عفاف و حجاب به اين مساله پي مي‌بريم که موارد بسياري از بندهاي آن اجرا نشده و نمي‌شود، علتش چيست؟
- من اين حرف را که اصلا اجرا نمي‌شود قبول ندارم؛ اما اجراي ضعيف آن را مي‌پذيرم. شما در مورد آن اطلاعات کافي نداريد.
﷼ تا کي بايد براي اجراي کامل اين قانون صبر کنيم؟
- نمي‌شود براي آن زماني تعيين کرد. هر چه جلو برويم شاهد اجراي بهتر آن خواهيم بود.
﷼ الان در اين قانون صراحتاً آمده که بايد از ورود کساني که آرايش مي‌کنند، جلوگيري شود! ولي اين کار انجام نمي‌شود؟
- اين يک حرف کلي است. يکي از اشکالات عدم تعريف از حد حجاب است. ضمن اينکه به دانشجو توصيه نمي‌شود که دقيقا بايد با چه وضعي در محيط آموزشي حاضر شود.
﷼ اينکه شما مي‌گوييد حدود شرعي حجاب مشخص نيست، درست نيست. اتفاقا اين حدود به وضوح در شرع تعريف شده است. ضمن اينکه بدحجابي الان آن قدر محرز شده است که نياز به تعريف ندارد! لباسهاي تنگ و آرايش‌هاي غليظ از آن جمله است.
- ميزان اين آرايش مهم است.
﷼ در قانون لفظ آرايش آورده شده و اشاره‌اي به غلظت آن نشده است! ما يک برنامه پايش در جلوي درب دانشگاه تهران داشتيم که عکس‌هاي آن هم موجود است. اگر سر در دانشگاه در اين عکس حذف شود، شما فکر مي‌کنيد اين افراد در حال رفتن به مهماني شبانه هستند.
- ببينيد، وزارت علوم 17 وظيفه دارد که همه بايد به شکل هماهنگ باهم انجام شود و صرف انجام آيين‌نامه انضباطي مشکلي را حل نمي‌کند. ضمن اينکه بنده يک ايراد را متوجه شرح وظايف وزارت علوم مي‌دانم و آن اين است که موارد درج شده در آن، باوجود جامعيت بسيار کلي هستند و تبديل به برنامه نشده‌اند. ما يک سال و نيم است مشغول تبديل راهکارها به برنامه اجرايي هستيم که بعضا هم اجرايي شده‌اند. شما آيت‌الله علم‌الهدي امام جمعه محترم مشهد را قبول داريد. مدتي پيش ايشان در نماز جمعه مشهد اظهار داشتند بنده استاد دانشگاه مشهد هستم وضع حجاب در اين دانشگاه بهتر از گذشته است. اين را بسياري از اساتيد و دست‌اندرکاران دانشگاهها نيز بيان داشته‌اند، تعداد دانشجويان دختر باحجاب خيلي افزايش يافته است.
﷼ شما در نشست خود آماري از بودجه‌هاي تخصيص داده شده به ساير دستگاهها ارائه داديد، مثلا گفتيد 8 ميليارد و 400 ميليون به سازمان صداو سيما و 20 ميليارد به سازمان کل شهرداري‌هاي کشور پرداخته شده است، خروجي تخصيص اين بودجه کلان را براي خوانندگان يالثارات توضيح دهيد.
- اين ارقام برآورد برنامه‌هاي آنهاست و هنوز پرداخته نشده است. مثلا ما به سازمان شهرداري‌ها که يک سازمان وابسته به وزارت کشور است و وظيفه حمايت و نظارت بر عملکرد شهرداري‌ها را به عهده دارد ايراد گرفتيم که چرا شما حمايتي از فعاليتهاي فرهنگي نداريد و اين سازمان در پاسخ وعده داد تا 20 ميليارد تومان به شهرداري‌هاي کل کشور، البته در جاهايي که با مشکلات مالي دست به گريبانند پرداخت کنند. در مورد سازمان صدا و سيما هم توافقاتي با اين سازمان داشته‌ايم که در طول فرآيند يک ساله رقم ياد شده در حمايت از توليدات ؟؟؟ فرهنگ عفاف، حجاب و حيا پرداخت شود و در حال تهيه مقدمات و سوژه‌يابي هستند.
﷼ ولي الان صدا و سيما و شهرداري‌ها برخلاف تحقق اين اهداف حرکت مي‌کنند؟ به نظر شما پخش زنده تصاوير عريان زنان در مسابقات ورزشي، که يک نمونه آن چند روز پيش در مسابقه قايقراني زنان آسيايي اتفاق افتاد، و يا رواج دوچرخه‌سواري خانم‌ها آن هم با لباسهاي بدن‌نما در سطح شهر توسط شهرداري تهران، در جهت گسترش فرهنگ عفاف و حجاب است؟
- اين مطلب جداست، بحث قبلي کمک به توليد فيلم‌هاي ارزشي و تبليغات محيطي است، اما اين حرف شما حکايت از نظارت بر اقدامات نهادي دارد، نظارت بر عملکرد صدا و سيما برعهده هيات نظارت بر صداو سيماست.
اما در مورد شهرداري بايد بگويم سازمان شهرداري‌ها اختيار قانوني لازم براي دخالت در امور شهرداري‌ها را ندارد؛ بلکه عملکردش در قبال شهرداري بيشتر جنبه حمايتي دارد. زيرا شهرداري‌ها زير نظر شوراي اسلامي شهرها هستند و نه دولت. البته من هم بعضي از اين موارد را که شما مي‌گوييد شنيده‌ام، ما تنها مي‌توانيم به شکل توافقي از آنها بخواهيم اين مسايل را رعايت کنند.
﷼ به عنوان آخرين سوال يا بهتر بگويم مطالبه، بايد عرض کنم با ورق زدن کتابچه قانون حمايت از گسترش عفاف و حجاب به اين مساله پي مي‌بريم که موارد بسياري از بندهاي آن اجرا نشده و نمي‌شود، علتش چيست؟
- من اين حرف را که اصلا اجرا نمي‌شود قبول ندارم؛ اما اجراي ضعيف آن را مي‌پذيرم. شما در مورد آن اطلاعات کافي نداريد.
﷼ تا کي بايد براي اجراي کامل اين قانون صبر کنيم؟
- نمي‌شود براي آن زماني تعيين کرد. هر چه جلو برويم شاهد اجراي بهتر آن خواهيم بود.
,
