اشاره:گويا آستانه تحمل جامعه هم همراه با درجه انفعال ناجا و ساير مسئولين درقبال زنان مکشفه بالا رفته است تا آنجا که جماعت حامي ولنگاري هم به اين مسئله پي برده و هرروز براي محک زدن به آخرين درجه حساسيت مردم با وضع بدتري در معابر ظاهر مي‌شوند. سخنراني چند ماه گذشته رئيس‌جمهور مبني بر مخالفت با گشت‌هاي ارشاد هم چنان مستمسکي براي نيروي انتظامي شد که حتي عقب‌نشيني تلويحي آقاي احمدي‌نژاد از موضعش در ديدار با ائمه جمعه و اولتيماتوم رييس قوه قضاييه به ناجا در همان همايش هم نتوانست نيروي انتظامي را از جاي خود تکان دهد. اما بي‌توجهي نيروي انتظامي به کشف حجاب زنان در معابر يک سوي ماجراست چرا که برخورد قهري پرسنل اين نيرو با تعداد اندک ناهيان از منکر از سوي ديگر مزيد بر علت شده تا ضمن تنگ کردن عرصه بر اين عده آنها را هم همچون ديگران وادار به سکوت کنند. اين مسئله آنقدر پيچيده شده که در اثر آن سردرگمي نمايندگان مجلس هم به وضوح احساس مي‌شود؛ نهادي که نظارت بر 26 دستگاه مجري قانون عفاف و حجاب را به عهده دارد که به جرات مي‌توان گفت هيچ کدام از اين تعداد پايبند به آن نيستند. گرچه مجلس به طور مستمر در حال دريافت گزارش عملکرد از اين نهادهاست اما آنچه در خيابان ديده مي‌شود نمي‌تواند نتيجه عمل به اين قانون باشد. به هرحال بي‌حجابي فلاکتي بود که در سايه تسامح مسئولين بالاخره آمد و امروز که هفته‌نامه يالثارت‌الحسين براي تبادل نظر به سراغ مجلس مي رود. بي‌ترديد مي‌توان گفت که در فاز عادي‌سازي آن قرار داريم لذا آنچه مي‌خوانيد گفتگويي گلايه‌آميز با چهار تن از نمايندگان ملت است تا شايد حاصل آن گرهي از کلاف سردرگم موجود باز کند:
جواد آرين‌منش نايب اول کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي
*آقاي آرين‌منش لطفا تحليل خود را از وضعيت فعلي حجاب در کشور براي ما بگوييد.
در مورد حجاب، سخنان وگزارشهاي مردم، خطبا و همچنين ائمه جمعه و برخي مسئولين حکايت از اين دارد که در برخي از کلانشهرها به ويژه شهر تهران و مخصوصا بخشهاي شمالي آن، حجاب و پوشش در وضعيت نگران کننده و غير قابل قبولي قرار دارد و البته مشاهدات خود ما هم حاکي از اين است که در برخي موارد هنگام رانندگي به طور کامل کشف حجاب انجام مي‌شود. اين نکات در حالي است که نمي‌توانيم آن را به همه نقاط کشور تعميم دهيم.
*آقاي آرين‌منش! شما به کشف حجاب در اتومبيل‌ها اشاره کرديد در حالي که ما اين مساله را به کرات در معابر عمومي مي‌بينيم! اين در حالي است که مشاهده شده عده‌اي از اراذل هم حمايت از اين زنان را در مقابل اعتراض‌هاي احتمالي محافظت مي‌کنند، ضمن اينکه گويا ناجا هم در مواردي که قصد نهي از منکر توسط برخي متدينين وجود داشته، شخص ناهي از منکر را تا مرحله بازداشت به اتهام اخلال در امنيت عمومي پيش برده است! همه اينها در يک طرف! از ديگر سو شنيده شده رئيس‌جمهور در ملاقات با ائمه جمعه کشور دوباره توپ را از زمين دولت بيرون انداخته و قوه قضائيه را مسئول برخورد با بي‌حجابها دانسته است! در حالي که در همان همايش، رئيس قوه قضائيه هم ناجا را به عنوان ضابط قضايي مسئول برخورد با مظاهر بي‌حجابي اعلام کرده است. و البته بايد گفت ناجا تنها يکي از 26 دستگاه مسئول در قانون عفاف و حجاب است و بقيه دولتي هستند که متاسفانه در انفعال کامل به سر مي‌برند. با اين تفاسير لطفا کمي در مورد اين کلاف سردرگم توضيح دهيد.
بله، اين سوال شما در واقع سوال مجلس از دولت و نيروي انتظامي هم هست. در اين رابطه 40 نفر از نمايندگان سوالي را مطرح کردند مبني بر اينکه علت توقف قانون عفاف و حجاب که 5 سال از تصويب آن مي‌گذرد، چيست؟ که در راستاي اين سوال تاکنون سه نوبت وزير کشور به کميسيون فرهنگي براي پاسخگويي آمده است و در اين سه جلسه، به اداي توضيح در مورد آنچه که انجام شده و آنچه مغفول مانده پرداخته است. اما اعضاي کميسيون فرهنگي به اين نتيجه رسيدند که به جاي سوال از وزير کشور، که تنها در حکم دبيرخانه طرح عفاف و حجاب عمل مي‌کند؛ لازم است همه نهادهاي موظف براي اجراي اين قانون را مورد سوال قرار دهيم.
* گويا وزير علوم اخيرا به کميسيون فرهنگي آمده بودند، آيا شما در مورد وضعيت وخيم حجاب در سطح دانشگاهها به ايشان اعتراضي کرديد؟
وزير علوم تقريبا دو هفته بعد از وزير کشور براي ارائه گزارش به کميسيون فرهنگي آمدند و ضمن اعلام اينکه در سال پيش رو، مساله حجاب در دانشگاه مورد توجه قرار خواهد گرفت، خبر از برخي کارشکني‌ها و مقاومت‌ها هم دادند.
* اگر امکان دارد کلي‌گويي نکنيم، مصاديق و در صورت امکان اسامي اشخاصي که در اين رابطه کارشکني مي‌کنند را افشا کنيد.
ببينيد، اگر بخواهم نام ببرم بايد به فرض نام رئيس يک دانشگاه را بگويم که تفکراتش منطبق با طرح عفاف و حجاب نيست و لذا با نام بردن از اشخاص کاري از پيش نمي‌رود، چون مساله‌اي است که عموميت دارد. اما طبق دورنمايي که از عملکرد وزارت علوم به ما ارائه شده، معاون فرهنگي اين وزارتخانه و رياست دانشگاهها موظف به اجراي طرح عفاف و حجاب شده‌اند.
* آخرين باري که وزير کشور براي اداي توضيح به مجلس آمده، چه زماني بوده است؟
يک ماه و نيم پيش وزير کشور حضور پيدا کردند و سه هفته پيش هم وزير علوم آمدند.
* آقاي آرين‌منش! استنباط کساني که از اين وضع نگران هستند بر اين است که آهنگ رسيدگي و نظارت به اجراي قانون عفاف و حجاب کندتر از روند گسترش بي‌حجابي است. فکر نمي‌کنيد مجلس بايد انقلابي‌تر عمل کند؟
روالي که مجلس مطابق آن پيش مي‌رود، روي عملکرد دستگاههاي اجرايي تاثيرگذار است وقتي ما به رسانه‌ها اعلام مي‌کنيم که به منظور اجراي قانون عفاف و حجاب وزراي مربوطه به طور مداوم به مجلس احضار مي‌شوند، نشان از پيگيري مداوم مجلس دارد.
- اما مردم از اين گزارش‌گيري‌ها سردر نمي‌آورند! آنها سطح معابر را مي‌بينند که روز به روز پرده حيا دريده‌تر مي‌شود. آيا اين نوع عملکرد به نظر شما کافي است؟
اميدواريم که همين روند کاري منجر به عمل دستگاهها بشود، ما همين مقداري که قول مي‌دهند اين طرح را باتوجه به گذشت 5 سال از تصويب آن جدي‌تر بگيرند و اجرا کنند، راضي هستيم!
*اخيرا سردار کارگر طي مصاحبه‌اي گفته است که تنها 5 درصد کار در طرح عفاف و حجاب عمليات‌هاي سلبي است اما ما شاهد همين 5 درصد کار هم از ناجا نيستيم.
به عقيده بنده اگر نيروي انتظامي با تمام وجود هم به ميدان بيايد، اما ساير دستگاهها و مردم از اين حرکت حمايت نکنند، کار چنداني انجام نخواهد شد.
*شما بحث حمايت مردمي را پيش کشيديد، به نظر شما دهها راهپيمايي اعتراض‌آميز مردمي، امضاي طومار در نمازهاي جمعه و... نسبت به وضع موجود در چند ماه گذشته کافي نبوده است؟ به نظر مي‌رسد بهانه‌اي براي انفعال ناجا وجود ندارد!
من فکر مي‌کنم براي جلوگيري از ادامه اين روند بايد بسيج نيروهاي خود را وارد ميدان کند. مثل مقاطعي که بخشي از مسئوليت امر به معروف و نهي از منکر به عهده اين سازمان مردم‌نهاد بود. امروز هم بسيج بايد نيروي انساني خود را در کنار نيروي انتظامي قرار دهد و قوه قضائيه هم حمايت‌هاي قانوني لازم را به عمل آورد.
* اگر بخواهيم يک طرح ضربتي براي جلوگيري از پيشرفت اين وضع بدهيد، آن طرح چه خواهد بود؟
به نظر من ما احتياج به هيچ طرح يا پيشنهاد جديدي نداريم؛ بلکه تنها عمل به همين قانون عفاف و حجاب کفايت خواهد کرد؛ چرا که حدود 150 وظيفه در اين قانون براي دستگاههاي مسئول در نظر گرفته شده که بعيد مي‌دانم کامل‌تر از آن چيزي وجود داشته باشد.
محمدتقي رهبر عضو کميسيون قضايي و رئيس فراکسيون روحانيون مجلس
* حاج‌آقا! برخي معتقدند وضع حجاب در جامعه به اين خرابي هم نيست که ما مي‌گوييم. لطفا تحليل خود را نسبت به وضع موجود ارائه دهيد.
همانطور که مي‌دانيد، مساله عفاف و حجاب از ارديبهشت ماه سال جاري مطرح شد و البته تاکنون با جديت هم پيگيري شده است و من همه اين اقدامات را براي ثبت در تاريخ جمع‌آوري کرده‌ام و آن را ان‌شاءالله تبديل به کتاب خواهم کرد. بعد از آن سخنراني آقاي رئيس‌جمهور که آب سردي بود بر احساسات داغ وديني مردم و تحقير خواسته‌هاي يکپارچه ملت که به شکل تظاهرات مردمي در آمد؛ مجلس بيانيه 236 امضايي خود را صادر و طي آن درخواست برخورد با اين وضعيت را نمود. ماجراي اين قضايا تاکنون به شکل هزاران صفحه و صدها گفتگو در غالب پرونده‌اي قطور در اختيار من قرار دارد. لذا در ادامه اعتراضات ملي که در واقع همه اقشار را در برمي‌گرفت، دولت و نيروي انتظامي قول‌ها و وعده‌هايي به ما دادند. اما بايد گفت، اين وعده و وعيدها اثري را که در جامعه مشهود باشد بر جاي نگذاشته است. بنده ديشب در اصفهان بودم و قصد داشتم به دفتر امام جمعه بروم، ديوار به ديوار دفتر ايشان يک اغذيه‌فروشي بود که مناظر بي‌حجابي در آن مرا به شگفتي واداشت. به ناچار به حفاظت دفتر امام جمعه رفتم و يکي از پاسداران را به اين مکان آوردم و وضعيت را به ايشان نشان دادم و اعتراض کردم که چگونه شما اجازه مي‌دهيد در کنار دفتر امام جمعه چنين وضعي حکمفرما باشد؟
از طرف ديگر در مسافرت و طي پروازها، در فرودگاه‌ها مشاهده مي‌کنيم که خود مهماندارها وضعيت بسيار بدي دارند.
بنده اين مطالب را اينجا مي‌گويم بلکه گوش مسئولين باز شود. من روز پنج‌شنبه از طرف هواپيمايي آسمان عازم سفر بودم وقتي وارد هواپيما شدم فکر کردم مهماندارها قصد شرکت در مراسم عقد و عروسي دارند! که من در آنجا صداي اعتراضم بلند شد. همه اينها در حالي است که برخوردي از سوي هيچ نهادي مشاهده نمي‌شود.
* معلوم مي‌شود شما هم صحنه‌هايي را که ما مي‌بينيم، مي‌بينيد. با اين وضع تکليف کار چيست؟
من معتقدم براي مبارزه با اين بليه اجتماعي ما نبايد از پاي بنشينيم و کوتاه بياييم. نيروي انتظامي با جديت وارد کار نشده است و اين انفعال هم به آن سخنراني رئيس‌جمهور برمي‌گردد که پس از آن قدرت و اقتدار نيروي انتظامي گرفته شد. وزير کشور هم که چندين بار به مجلس آمد و به خوش و بش با نمايندگان پرداخت و گزارشي داد که ما داريم در اين زمينه کار مي‌کنيم. اما واقعيت اين است که کاري در زمينه ممانعت از اين فسق آشکار انجام نمي‌شود. کار فرهنگي را هم که درباره آن ادعا مي‌شود، برنامه‌اي برايش وجود ندارد.
* خب، به نظر شما اينکه رئيس‌جمهور مخالف برخورد سلبي است آيا دليل مي‌شود که ناجا کار را تعطيل کند؟
فرمانده نيروي انتظامي را مقام معظم رهبري تعيين مي‌کند و برخورد با بي‌حجابي هم وظيفه ذاتي اين نيروست که ما در اين رابطه به احضار مقامات ادامه خواهيم داد و ان‌شاءالله در همين هفته از فرماندهي نيروي انتظامي سوال خواهيم کرد.
* آقاي رهبر! کميسيوني که شما در آن عضو هستيد، کميسيون قضايي است، به چه مناسبتي مسئولين امر را فراخوان مي‌کنيد؟
ما تحت عنوان فراکسيون روحانيون مجلس اقدام به اين کار مي‌کنيم.
* حاج‌آقا! فکر نمي‌کنيد بايد با شدت عمل بيشتري عمل کنيد، به قول خودتان با اين دعوت‌ها و خوش و بش‌ها کاري از پيش نخواهد رفت!
حرف شما درست است؛ اما مسايلي وجود دارد که توضيح مي‌دهم، البته دليل موجهي براي عقب‌نشيني ناجا نيست؛ ولي به هرحال بايد ملاحظه کرد. لذا همان طور که شاهد بوديد در سال گذشته مساله فتنه را داشتيم که نيروي انتظامي را به طور کلي درگير کرد و به وادي ديگري برد، لذا اين نيرو باتوجه به اينکه بحمدالله فتنه به گورستان پيوست بايد به اين وظايف خود عمل کند. در همين رابطه به نظر من فرماندهان نيروي انتظامي بايد به ديدار مقام معظم رهبري بروند و تکليف خود را مشخص کنند که در اين مورد ما هم حتما فشار خواهيم آورد و تا حد سوال و استيضاح از هر مقام مسئولي پيش خواهيم رفت.
* يعني الان چنين روحيه‌اي بين نمايندگان مجلس وجود دارد که در اين رابطه يک مقام مسئول را استيضاح کنند؟
بله، چند روز پيش عده‌اي از نمايندگان دردمند از اين مسايل طرحي را تهيه کردند که در پي آن استيضاح از مقامات عالي کشور را مطرح کنند.
* اين عده از فراکسيون روحانيون هستند؟
اين عده جمعي از روحانيون و غير روحانيون مجلس هستند.
*اما من با اعضاي کميسيون فرهنگي گفت و گو کردم، جو حاکم خيلي ملايم‌تر از چيزي است که شما مي‌گوييد.
به هر حال ما مشکلات خارجي و دشمنان نظام را هم داريم و قصد بر اين است که طرح موضوع به گونه‌اي باشد که دولت تضعيف نشود.
* يعني شما اين قول را به ما مي‌دهيد که مجلس به زودي نيروي انتظامي را مجبور به ورود به ميدان کند؟
ما در همين هفته با برخي مقامات ملاقات داريم، البته اين نکته را هم بايد عرض کنم که ما بايد در چند جبهه وارد ميدان شويم که يکي از آنها نيروي انتظامي است، فيلم‌ها، موسيقي و يا همين نمايشگاه اخير کتاب در مصلاي تهران حکايت از اين دارد که وضع حجاب وخيم و خيلي گسترده‌تر از اين است که فقط نيروي انتظامي با آن درگير شود.
لاله افتخاري منشي کميسيون آموزش و تحقيقات و عضو فراکسيون زنان مجلس شوراي اسلامي:
* شما از مجلس هفتم و در ادامه آن مجلس هشتم، طرح ساماندهي مد و لباس را در در دستور کار خود داشتيد، اجراي اين طرح به کجا رسيد؟
ما اين طرح را به تصويب رسانديم و ابلاغ شد تا ديگر بهانه‌اي براي بدپوششي در جامعه وجود نداشته باشد، اما عليرغم پيگيري‌ها، اين طرح به نتيجه نرسيد. يعني اجراي مناسبي نداشت. البته در مجلس هشتم چندين بار از مسئولين براي پاسخگويي دعوت شد که متاسفانه گزارش مناسبي ارائه ندادند و وضعيت جامعه هم همان طور که مي‌بينيد اصلا مطلوب نيست و عده معدودي ما را در پيشگاه خدا و خانواده‌هاي شهدا شرمنده مي‌کنند. حتي در مقابل ميهمانان خارجي هم خجالت‌زده هستيم؛ چرا که ميهمانان مسلمان ساير کشورها کرارا از ما مي‌پرسند که چرا در جمهوري اسلامي ايران بايد شاهد چنين وضعيتي باشيم؟
* در اين رابطه فراکسيون زنان چه کاري انجام داده است؟
فراکسيون زنان به طرح سوال از وزير کشور پرداخت و ايشان هم که البته شخص متعهدي هستند گزارش عملکرد خود را ارائه داد؛ اما با اين وجود فراکسيون زنان قانع نشد.
*چرا فراکسيون زنان قانع نشد؟
به دليل اينکه حرکت وزارت کشور، اقدام فراگيري نبود و برخي دستگاهها با وزارت کشور همکاري نمي‌کردند و ما خواستار اين بوديم که دستگاههاي خاطي معرفي بشوند.
از طرف ديگر تا زماني که اثرات اجراي طرح در جامعه مشاهده نشود؛ ما نمي‌توانيم به اين گزارشها قناعت کنيم که در نتيجه قرار شد براي سومين بار وزارت کشور گزارش عملکرد خود را ارائه دهد و البته هفته گذشته روز چهارشنبه، معاونت اجتماعي اين وزارتخانه گزارش عملکرد خود را به فراکسيون زنان مجلس ارائه داد که البته اين گزارش انصافا حکايت از زحمات زياد وزارت کشور داشت و اميدواريم در آينده‌اي نزديک اثرات آن را ببينيم.
*خانم افتخاري! اخيرا موارد کشف حجاب به دفعات بيشتري مشاهده مي‌شود. ضمن اينکه اين عده توسط گروهي از اراذل حمايت مي‌شوند و در صورت اعتراض بقيه با آنها برخورد مي‌کنند. در اين رابطه هيچ اثري هم از نيروي انتظامي مشاهده نمي‌شود. در اين رابطه مجلس بازخواستي از ناجا به خاطر انفعالش ندارد؟
ما به هيچ وجه اعتقادي به کار فرهنگي صرف نداريم؛ چرا که اساسا عده‌اي براي هنجارشکني مديريت مي‌شوند و مامور به اين کار هستند و نصيحت‌پذير هم نيستند.
* يک نظر وجود دارد و آن اينکه براي جلوگيري از گسترش روند بي‌حجابي بايد براي اين قشر هنجارشکن هزينه ايجاد کرد تا اين عده درک کنند براي ادامه اعمال خود بايد تاوان بدهند، آيا شما با اين نظر موافقيد؟
من معتقدم اطلاع‌رساني بايد به صورت کامل انجام شود. يعني هم از نظر فلسفه حجاب و هم از نظر قوانين و هم مجازاتها اطلاع‌رساني شود و پس از آن به خاطيان تذکر داده شود و بعد از تذکر شفاهي اگر شخص روي عمل خود پافشاري کند، نيروي انتظامي بايد به اقدامات سلبي و ايجابي متوسل شود.
*اما منظور من از ايجاد هزينه، صرفا اقدامات سلبي ناجا نيست؛ به غير از ناجا 25 دستگاه که بعضا با مردم هم سر و کار دارند مشمول اين قانون هستند مثلا اداره‌جات دولتي از ارائه خدمات به اشخاص بدحجاب خودداري کنند. يا اينکه حتي ارائه خدمات عمومي به اين افراد محدود حتي قطع شود!
در مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي همه اين موارد پيش‌بيني و درج شده که هم شامل تشويق وهم شامل تنبيه و توبيخ مي‌شود. و اين همه دستگاهها از جمله وزارتخانه‌هاي آموزش و پرورش و علوم تحقيقات و فناوري تا وزارت راه و ترابري را در بر مي‌گيرد.
* اما اجراي آنچه گفتيد، توسط هيچ يک از دستگاهها مشاهده نمي‌شود. حتي بعضا در برخي ادارات مي‌بينيم خدمت‌رساني به قشر بدحجاب بهتر از بقيه انجام مي‌پذيرد.
بله، همين طور است و اصلا يکي از دلايل نگراني ما و احضار وزرا همين مساله است که در اين راستا وزراي پرمخاطبي مثل وزارت علوم براي پاسخگويي به مجلس آمده و وزير آموزش و پرورش هم در همين هفته بايد براي پاسخگويي به مجلس بيايند. ضمن اينکه از وزير ارشاد هم گزارش‌هايي را گرفته‌ايم.
* خب، نتيجه اين پاسخگويي‌ها چه بوده است؟
مطابق گزارش اين وزرا دستگاهها با آنها همکاري لازم را نداشته‌اند.
* اگر ممکن است نام اين دستگاههاي خاطي را بگوييد.
اگر اجازه دهيد اين مورد در موقع مقتضي انجام شود چون اين دستگاهها بعضا وزارتخانه نيستند و نحوه نظارت بر آنها تفاوت‌هايي دارد.
* پس در اين مورد چه کار بايد کرد؟
من در اين مورد به صدا و سيما پيشنهاد دادم برنامه‌اي ترتيب بدهند و در آن از همه نهادهاي مسئول در اين زمينه سوال کنند و گزارش عملکرد بگيرند تا هر دستگاه در مورد تک تک شرح وظايفش به مردم گزارش بدهد. ضمنا در اين مورد فراکسيون زنان درخصوص همين موضوع از رياست قوه قضائيه هم درخواست ملاقات کرده است.
*اگر ملاقاتي با رئيس قوه قضائيه انجام پذيرد، فراکسيون زنان چه مواردي را مطرح خواهد کرد؟
يکي از بحث‌هايي که ما قصد مطرح کردن آن را داريم در مورد مجازاتهاست؛ چرا که بعضا برخي مجازاتهاي تعيين شده در قانون در مورد جرايم عفاف و حجاب بازدارندگي ندارند.
*در پايان بحث مي‌خواهم باز هم رجوع کنم به وظيفه‌اي که متوجه ناجاست که اين نيرو نمي‌تواند و نبايد از زير بار آن فرار کند. لطفا بفرمائيد مجلس براي آنکه نيروي انتظامي را مجبور به انجام وظيفه‌اش کند چه کاري انجام خواهد داد؟
ما در برخي جلسات غير‌علني و يا در کميسيون فرهنگي با مسئولين ناجا صحبت کرده‌ايم و فرماندهان ناجا هم به دلايل خود پرداخته‌اند.
* چه دلايلي؟
ببينيد، ناجا بايد به وظيفه خود عمل کند اما همان طور که گفتم مجازاتها بايد متناسب با جرم باشد و خاصيت بازدارندگي داشته باشد يعني اگر مجازاتها تناسبي با جرم نداشته باشد، اين روند تکرار خواهد شد.
ستار هدايت‌خواه مخبر کميسيون فرهنگي
*لطفا بفرماييد مجلس چگونه بر نحوه اجراي قانون عفاف و حجاب نظارت مي‌کند؟
چون آقاي رئيس‌جمهور وزير کشور را دبير طرح و مسئول اجراي قانون عفاف و حجاب قرار داده، قانونا پاسخگو بايد شخص وزير باشد؛ اما علاوه بر آن چون هر يک از دستگاهها تکليف مخصوص به خودشان را دارند، مجلس مي‌تواند آنها را هم مورد سوال قرار دهد. چنانچه در همين راستا کميسيون فرهنگي علاوه بر وزير کشور با برخي دستگاهها هم نشست داشته است.
* يکي از اين دستگاهها را نام ببريد.
به عنوان مثال ما طي دو هفته گذشته با وزير علوم ديدار کرديم که ايشان گزارشي از عملکرد وزارتخانه را به ما دادند.
* آقاي هدايت‌خواه! شواهد نشان مي‌دهد وضعيت حجاب در دانشگاهها به هيچ وجه مطلوب نيست. از وزير علوم در اين رابطه هم سوالي شد؟
گزارشي که وزير علوم داد، حکايت از عملکرد مثبت و رو به رشد مساله حجاب در دانشگاه داشت، ضمن آنکه بهبود شرايط هم احتياج به زمان دارد. اما همانطور که مي‌دانيد، مساله حجاب تنها به يک دستگاه مربوط نمي‌شود کما اينکه وضعيت بدحجابي در دانشگاهها ريشه در مدارس و وزارت آموزش و پرورش دارد.
يعني وقتي يک دانشجو وارد دانشگاه مي‌شود شخصيت روحي و عملي او شکل گرفته است و اگر در دانشگاه وضعيت نابهنجاري دارد به اين دليل است که ريشه‌هاي اعتقادي او در دوره دانش‌آموزي بايد اصلاح مي‌شده که نشده.
*اما در برخي موارد مي‌بينيم دختران محجبه بعد از ورود به دانشگاه تحت تاثير جو حاکم قرار گرفته و دست از حجاب اسلامي برمي‌دارند.
بله، باتوجه به اينکه انسان داراي اختيار است قادر خواهد بود که در رفتار خود تغيير ايجاد کند. قاعدتا دانشگاهها بايد در اين زمينه برنامه‌ريزي داشته باشند. در اين مورد بايد گفت با اينکه اقدامات وزارت علوم نتيجه چندان محسوسي نداشته اما به نسبت گذشته تغييراتي حاصل شده و ما بايد به شکل نسبي آن را مورد بررسي قرار دهيم. که قطعا با شرايط مطلوب و مورد نظر انقلاب ما فاصله بسياري دارد اما به هر حال گزارش وزير علوم حکايت از پيشرفت در اين زمينه دارد.
* يک نمونه از برنامه‌هاي وزارت علوم را در خصوص عفاف و حجاب نام ببريد.
وزير علوم از بحث کار اين وزارتخانه روي موضوع تهيه لباس فرم متحد‌الشکل براي دانشجوها سخن گفتند که در دست اقدام است.
* آقاي هدايت‌خواه! مواردي پيش آمده که برخي از افراد با مشاهده کشف حجاب از ماموران ناجا خواسته‌اند که با اين موارد برخورد کند يا اينکه خودشان اقدام به نهي از منکر کرده‌اند اما در غالب موارد مامور ناجا گفته است که اگر من به اين شخص تذکر بدهم توبيخ خواهم شد يا اينکه در مواردي حتي ماموران ناجا قصد دستگيري ناهي از منکر را داشته‌اند؛ تکليف ناجا با اين عملکرد سوء چيست؟
در اينکه همه آحاد مردم وظيفه امر به معروف و نهي از منکر لساني دارند و هيچ کس هم نمي‌تواند جلوي آن را بگيرد، شکي نيست و اينکه گفتيد عده‌اي براي اشخاص ناهي از منکر درحد شفاهي محدوديت ايجاد مي‌کنند، خلاف شرع و خلاف اصل هشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي است. اما در مرحله عملي نهي از منکر همه فقها معتقدند که بايد به اذن حاکم اسلامي باشد و حاکم اسلامي هم اين وظيفه را بر عهده نهادهاي خاص قرار داده که از جمله آن نيروي انتظامي است. نيروي انتظامي هم به لحاظ شرعي و هم به لحاظ وظيفه‌اي که از طرف حاکم اسلامي به عهده او قرار دارد موظف به ورود به مرحله عملي است.
* برخي نمايندگان مجلس به ما گفته‌اند که نيروي انتظامي صحبتهاي آقاي احمدي‌نژاد در آن مصاحبه را بهانه قرار داده و مي‌گويد دست ما را بسته‌اند. به نظر شما اين بهانه مي‌تواند توجيه انفعال ناجا باشد؟
من اين نکته را صراحتا به وزير کشور گفتم و ايشان اين مساله را رد کرد و اين گونه عنوان کرد که در برخي موارد برخوردهايي صورت گرفته که مساله‌ساز شده و ما در آن موارد رهنمودهايي داديم که عملکرد ناجا تاثيرگذار باشد. البته اين موضوع با ناجا هم مطرح شد و آنها قبول نداشتند که اظهارات رئيس‌جمهور باعث اخلال در وظيفه ذاتي اين نيرو شده است به دليل اينکه اين نيرو تحت فرمان مقام معظم رهبري است و صحبتهاي آقاي رئيس‌جمهور هم صرفا يک اظهار نظر بود و نه يک دستور اجرايي. اما به هر حال اگر ما در سطح جامعه شاهد هنجارشکني ولو سازمان نيافته باشيم نيروي انتظامي موظف به برخورد است.
* اما هم ما و هم شما وضعيت حجاب را ملاحظه مي‌کنيم که هر روز دارد بدتر از قبل مي‌شود و اين يعني اينکه عملکرد نيروي انتظامي هيچ تاثيري نداشته است.
اين مساله احتياج به کار ميداني دارد و من بدون ارزيابي دقيق در اين مورد اظهار نظر نمي‌کنم. اما در اينکه عده‌اي تعمدا کشف حجاب مي‌کنند ترديدي نيست و ناجا هم قطعا بايد در اين مورد اقدام کند. و اين يکي از مسايلي بود که در جلسه مشترک مجلس و دولت توسط رياست کميسيون فرهنگي مطرح گرديد.
* فکر مي‌کنم که هفته‌نامه بايد تيم عکاسي عملياتي خود را دوباره فعال کند تا براي اعلام وخامت اوضاع عفاف و حجاب گزارشي به مجلس ارائه شود.
ما استقبال مي‌کنيم و در اين مورد به وظيفه قانوني خود هم عمل مي‌کنيم کما اينکه در مورد قبلي که مجموعه شما تصاوير مربوط به جشنواره آژانس‌هاي مسافرتي را به مجلس ارسال کرد، مسئولين مربوطه در سازمان ميراث فرهنگي احضار شدند و مجوز چندين آژانس مسافرتي هم لغو گرديد.
*با وجود برخوردي که با ناهيان از منکر مي‌شود، ما شاهد بي‌تفاوتي اقشار نسبت به پديده بي‌حجابي هستيم. مجلس چه تدبيري براي جلوگيري از اين مساله انديشيده است؟
ما در حال بررسي طرحي به نام حمايت از آمران به معروف و ناهيان از منکر در مجلس هستيم و اين طرح به خلاءهاي قانوني که در راه امر به معروف و نهي از منکر وجود دارد مي‌پردازد. اين طرح در کميسيوني مشترک با حضور اعضاي کميسيون‌هاي فرهنگي و شوراها و امور داخلي در حال بررسي است.
جواد آرين‌منش نايب اول کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي
*آقاي آرين‌منش لطفا تحليل خود را از وضعيت فعلي حجاب در کشور براي ما بگوييد.
در مورد حجاب، سخنان وگزارشهاي مردم، خطبا و همچنين ائمه جمعه و برخي مسئولين حکايت از اين دارد که در برخي از کلانشهرها به ويژه شهر تهران و مخصوصا بخشهاي شمالي آن، حجاب و پوشش در وضعيت نگران کننده و غير قابل قبولي قرار دارد و البته مشاهدات خود ما هم حاکي از اين است که در برخي موارد هنگام رانندگي به طور کامل کشف حجاب انجام مي‌شود. اين نکات در حالي است که نمي‌توانيم آن را به همه نقاط کشور تعميم دهيم.
*آقاي آرين‌منش! شما به کشف حجاب در اتومبيل‌ها اشاره کرديد در حالي که ما اين مساله را به کرات در معابر عمومي مي‌بينيم! اين در حالي است که مشاهده شده عده‌اي از اراذل هم حمايت از اين زنان را در مقابل اعتراض‌هاي احتمالي محافظت مي‌کنند، ضمن اينکه گويا ناجا هم در مواردي که قصد نهي از منکر توسط برخي متدينين وجود داشته، شخص ناهي از منکر را تا مرحله بازداشت به اتهام اخلال در امنيت عمومي پيش برده است! همه اينها در يک طرف! از ديگر سو شنيده شده رئيس‌جمهور در ملاقات با ائمه جمعه کشور دوباره توپ را از زمين دولت بيرون انداخته و قوه قضائيه را مسئول برخورد با بي‌حجابها دانسته است! در حالي که در همان همايش، رئيس قوه قضائيه هم ناجا را به عنوان ضابط قضايي مسئول برخورد با مظاهر بي‌حجابي اعلام کرده است. و البته بايد گفت ناجا تنها يکي از 26 دستگاه مسئول در قانون عفاف و حجاب است و بقيه دولتي هستند که متاسفانه در انفعال کامل به سر مي‌برند. با اين تفاسير لطفا کمي در مورد اين کلاف سردرگم توضيح دهيد.
بله، اين سوال شما در واقع سوال مجلس از دولت و نيروي انتظامي هم هست. در اين رابطه 40 نفر از نمايندگان سوالي را مطرح کردند مبني بر اينکه علت توقف قانون عفاف و حجاب که 5 سال از تصويب آن مي‌گذرد، چيست؟ که در راستاي اين سوال تاکنون سه نوبت وزير کشور به کميسيون فرهنگي براي پاسخگويي آمده است و در اين سه جلسه، به اداي توضيح در مورد آنچه که انجام شده و آنچه مغفول مانده پرداخته است. اما اعضاي کميسيون فرهنگي به اين نتيجه رسيدند که به جاي سوال از وزير کشور، که تنها در حکم دبيرخانه طرح عفاف و حجاب عمل مي‌کند؛ لازم است همه نهادهاي موظف براي اجراي اين قانون را مورد سوال قرار دهيم.
* گويا وزير علوم اخيرا به کميسيون فرهنگي آمده بودند، آيا شما در مورد وضعيت وخيم حجاب در سطح دانشگاهها به ايشان اعتراضي کرديد؟
وزير علوم تقريبا دو هفته بعد از وزير کشور براي ارائه گزارش به کميسيون فرهنگي آمدند و ضمن اعلام اينکه در سال پيش رو، مساله حجاب در دانشگاه مورد توجه قرار خواهد گرفت، خبر از برخي کارشکني‌ها و مقاومت‌ها هم دادند.
* اگر امکان دارد کلي‌گويي نکنيم، مصاديق و در صورت امکان اسامي اشخاصي که در اين رابطه کارشکني مي‌کنند را افشا کنيد.
ببينيد، اگر بخواهم نام ببرم بايد به فرض نام رئيس يک دانشگاه را بگويم که تفکراتش منطبق با طرح عفاف و حجاب نيست و لذا با نام بردن از اشخاص کاري از پيش نمي‌رود، چون مساله‌اي است که عموميت دارد. اما طبق دورنمايي که از عملکرد وزارت علوم به ما ارائه شده، معاون فرهنگي اين وزارتخانه و رياست دانشگاهها موظف به اجراي طرح عفاف و حجاب شده‌اند.
* آخرين باري که وزير کشور براي اداي توضيح به مجلس آمده، چه زماني بوده است؟
يک ماه و نيم پيش وزير کشور حضور پيدا کردند و سه هفته پيش هم وزير علوم آمدند.
* آقاي آرين‌منش! استنباط کساني که از اين وضع نگران هستند بر اين است که آهنگ رسيدگي و نظارت به اجراي قانون عفاف و حجاب کندتر از روند گسترش بي‌حجابي است. فکر نمي‌کنيد مجلس بايد انقلابي‌تر عمل کند؟
روالي که مجلس مطابق آن پيش مي‌رود، روي عملکرد دستگاههاي اجرايي تاثيرگذار است وقتي ما به رسانه‌ها اعلام مي‌کنيم که به منظور اجراي قانون عفاف و حجاب وزراي مربوطه به طور مداوم به مجلس احضار مي‌شوند، نشان از پيگيري مداوم مجلس دارد.
- اما مردم از اين گزارش‌گيري‌ها سردر نمي‌آورند! آنها سطح معابر را مي‌بينند که روز به روز پرده حيا دريده‌تر مي‌شود. آيا اين نوع عملکرد به نظر شما کافي است؟
اميدواريم که همين روند کاري منجر به عمل دستگاهها بشود، ما همين مقداري که قول مي‌دهند اين طرح را باتوجه به گذشت 5 سال از تصويب آن جدي‌تر بگيرند و اجرا کنند، راضي هستيم!
*اخيرا سردار کارگر طي مصاحبه‌اي گفته است که تنها 5 درصد کار در طرح عفاف و حجاب عمليات‌هاي سلبي است اما ما شاهد همين 5 درصد کار هم از ناجا نيستيم.
به عقيده بنده اگر نيروي انتظامي با تمام وجود هم به ميدان بيايد، اما ساير دستگاهها و مردم از اين حرکت حمايت نکنند، کار چنداني انجام نخواهد شد.
*شما بحث حمايت مردمي را پيش کشيديد، به نظر شما دهها راهپيمايي اعتراض‌آميز مردمي، امضاي طومار در نمازهاي جمعه و... نسبت به وضع موجود در چند ماه گذشته کافي نبوده است؟ به نظر مي‌رسد بهانه‌اي براي انفعال ناجا وجود ندارد!
من فکر مي‌کنم براي جلوگيري از ادامه اين روند بايد بسيج نيروهاي خود را وارد ميدان کند. مثل مقاطعي که بخشي از مسئوليت امر به معروف و نهي از منکر به عهده اين سازمان مردم‌نهاد بود. امروز هم بسيج بايد نيروي انساني خود را در کنار نيروي انتظامي قرار دهد و قوه قضائيه هم حمايت‌هاي قانوني لازم را به عمل آورد.
* اگر بخواهيم يک طرح ضربتي براي جلوگيري از پيشرفت اين وضع بدهيد، آن طرح چه خواهد بود؟
به نظر من ما احتياج به هيچ طرح يا پيشنهاد جديدي نداريم؛ بلکه تنها عمل به همين قانون عفاف و حجاب کفايت خواهد کرد؛ چرا که حدود 150 وظيفه در اين قانون براي دستگاههاي مسئول در نظر گرفته شده که بعيد مي‌دانم کامل‌تر از آن چيزي وجود داشته باشد.
محمدتقي رهبر عضو کميسيون قضايي و رئيس فراکسيون روحانيون مجلس
* حاج‌آقا! برخي معتقدند وضع حجاب در جامعه به اين خرابي هم نيست که ما مي‌گوييم. لطفا تحليل خود را نسبت به وضع موجود ارائه دهيد.
همانطور که مي‌دانيد، مساله عفاف و حجاب از ارديبهشت ماه سال جاري مطرح شد و البته تاکنون با جديت هم پيگيري شده است و من همه اين اقدامات را براي ثبت در تاريخ جمع‌آوري کرده‌ام و آن را ان‌شاءالله تبديل به کتاب خواهم کرد. بعد از آن سخنراني آقاي رئيس‌جمهور که آب سردي بود بر احساسات داغ وديني مردم و تحقير خواسته‌هاي يکپارچه ملت که به شکل تظاهرات مردمي در آمد؛ مجلس بيانيه 236 امضايي خود را صادر و طي آن درخواست برخورد با اين وضعيت را نمود. ماجراي اين قضايا تاکنون به شکل هزاران صفحه و صدها گفتگو در غالب پرونده‌اي قطور در اختيار من قرار دارد. لذا در ادامه اعتراضات ملي که در واقع همه اقشار را در برمي‌گرفت، دولت و نيروي انتظامي قول‌ها و وعده‌هايي به ما دادند. اما بايد گفت، اين وعده و وعيدها اثري را که در جامعه مشهود باشد بر جاي نگذاشته است. بنده ديشب در اصفهان بودم و قصد داشتم به دفتر امام جمعه بروم، ديوار به ديوار دفتر ايشان يک اغذيه‌فروشي بود که مناظر بي‌حجابي در آن مرا به شگفتي واداشت. به ناچار به حفاظت دفتر امام جمعه رفتم و يکي از پاسداران را به اين مکان آوردم و وضعيت را به ايشان نشان دادم و اعتراض کردم که چگونه شما اجازه مي‌دهيد در کنار دفتر امام جمعه چنين وضعي حکمفرما باشد؟
از طرف ديگر در مسافرت و طي پروازها، در فرودگاه‌ها مشاهده مي‌کنيم که خود مهماندارها وضعيت بسيار بدي دارند.
بنده اين مطالب را اينجا مي‌گويم بلکه گوش مسئولين باز شود. من روز پنج‌شنبه از طرف هواپيمايي آسمان عازم سفر بودم وقتي وارد هواپيما شدم فکر کردم مهماندارها قصد شرکت در مراسم عقد و عروسي دارند! که من در آنجا صداي اعتراضم بلند شد. همه اينها در حالي است که برخوردي از سوي هيچ نهادي مشاهده نمي‌شود.
* معلوم مي‌شود شما هم صحنه‌هايي را که ما مي‌بينيم، مي‌بينيد. با اين وضع تکليف کار چيست؟
من معتقدم براي مبارزه با اين بليه اجتماعي ما نبايد از پاي بنشينيم و کوتاه بياييم. نيروي انتظامي با جديت وارد کار نشده است و اين انفعال هم به آن سخنراني رئيس‌جمهور برمي‌گردد که پس از آن قدرت و اقتدار نيروي انتظامي گرفته شد. وزير کشور هم که چندين بار به مجلس آمد و به خوش و بش با نمايندگان پرداخت و گزارشي داد که ما داريم در اين زمينه کار مي‌کنيم. اما واقعيت اين است که کاري در زمينه ممانعت از اين فسق آشکار انجام نمي‌شود. کار فرهنگي را هم که درباره آن ادعا مي‌شود، برنامه‌اي برايش وجود ندارد.
* خب، به نظر شما اينکه رئيس‌جمهور مخالف برخورد سلبي است آيا دليل مي‌شود که ناجا کار را تعطيل کند؟
فرمانده نيروي انتظامي را مقام معظم رهبري تعيين مي‌کند و برخورد با بي‌حجابي هم وظيفه ذاتي اين نيروست که ما در اين رابطه به احضار مقامات ادامه خواهيم داد و ان‌شاءالله در همين هفته از فرماندهي نيروي انتظامي سوال خواهيم کرد.
* آقاي رهبر! کميسيوني که شما در آن عضو هستيد، کميسيون قضايي است، به چه مناسبتي مسئولين امر را فراخوان مي‌کنيد؟
ما تحت عنوان فراکسيون روحانيون مجلس اقدام به اين کار مي‌کنيم.
* حاج‌آقا! فکر نمي‌کنيد بايد با شدت عمل بيشتري عمل کنيد، به قول خودتان با اين دعوت‌ها و خوش و بش‌ها کاري از پيش نخواهد رفت!
حرف شما درست است؛ اما مسايلي وجود دارد که توضيح مي‌دهم، البته دليل موجهي براي عقب‌نشيني ناجا نيست؛ ولي به هرحال بايد ملاحظه کرد. لذا همان طور که شاهد بوديد در سال گذشته مساله فتنه را داشتيم که نيروي انتظامي را به طور کلي درگير کرد و به وادي ديگري برد، لذا اين نيرو باتوجه به اينکه بحمدالله فتنه به گورستان پيوست بايد به اين وظايف خود عمل کند. در همين رابطه به نظر من فرماندهان نيروي انتظامي بايد به ديدار مقام معظم رهبري بروند و تکليف خود را مشخص کنند که در اين مورد ما هم حتما فشار خواهيم آورد و تا حد سوال و استيضاح از هر مقام مسئولي پيش خواهيم رفت.
* يعني الان چنين روحيه‌اي بين نمايندگان مجلس وجود دارد که در اين رابطه يک مقام مسئول را استيضاح کنند؟
بله، چند روز پيش عده‌اي از نمايندگان دردمند از اين مسايل طرحي را تهيه کردند که در پي آن استيضاح از مقامات عالي کشور را مطرح کنند.
* اين عده از فراکسيون روحانيون هستند؟
اين عده جمعي از روحانيون و غير روحانيون مجلس هستند.
*اما من با اعضاي کميسيون فرهنگي گفت و گو کردم، جو حاکم خيلي ملايم‌تر از چيزي است که شما مي‌گوييد.
به هر حال ما مشکلات خارجي و دشمنان نظام را هم داريم و قصد بر اين است که طرح موضوع به گونه‌اي باشد که دولت تضعيف نشود.
* يعني شما اين قول را به ما مي‌دهيد که مجلس به زودي نيروي انتظامي را مجبور به ورود به ميدان کند؟
ما در همين هفته با برخي مقامات ملاقات داريم، البته اين نکته را هم بايد عرض کنم که ما بايد در چند جبهه وارد ميدان شويم که يکي از آنها نيروي انتظامي است، فيلم‌ها، موسيقي و يا همين نمايشگاه اخير کتاب در مصلاي تهران حکايت از اين دارد که وضع حجاب وخيم و خيلي گسترده‌تر از اين است که فقط نيروي انتظامي با آن درگير شود.
لاله افتخاري منشي کميسيون آموزش و تحقيقات و عضو فراکسيون زنان مجلس شوراي اسلامي:
* شما از مجلس هفتم و در ادامه آن مجلس هشتم، طرح ساماندهي مد و لباس را در در دستور کار خود داشتيد، اجراي اين طرح به کجا رسيد؟
ما اين طرح را به تصويب رسانديم و ابلاغ شد تا ديگر بهانه‌اي براي بدپوششي در جامعه وجود نداشته باشد، اما عليرغم پيگيري‌ها، اين طرح به نتيجه نرسيد. يعني اجراي مناسبي نداشت. البته در مجلس هشتم چندين بار از مسئولين براي پاسخگويي دعوت شد که متاسفانه گزارش مناسبي ارائه ندادند و وضعيت جامعه هم همان طور که مي‌بينيد اصلا مطلوب نيست و عده معدودي ما را در پيشگاه خدا و خانواده‌هاي شهدا شرمنده مي‌کنند. حتي در مقابل ميهمانان خارجي هم خجالت‌زده هستيم؛ چرا که ميهمانان مسلمان ساير کشورها کرارا از ما مي‌پرسند که چرا در جمهوري اسلامي ايران بايد شاهد چنين وضعيتي باشيم؟
* در اين رابطه فراکسيون زنان چه کاري انجام داده است؟
فراکسيون زنان به طرح سوال از وزير کشور پرداخت و ايشان هم که البته شخص متعهدي هستند گزارش عملکرد خود را ارائه داد؛ اما با اين وجود فراکسيون زنان قانع نشد.
*چرا فراکسيون زنان قانع نشد؟
به دليل اينکه حرکت وزارت کشور، اقدام فراگيري نبود و برخي دستگاهها با وزارت کشور همکاري نمي‌کردند و ما خواستار اين بوديم که دستگاههاي خاطي معرفي بشوند.
از طرف ديگر تا زماني که اثرات اجراي طرح در جامعه مشاهده نشود؛ ما نمي‌توانيم به اين گزارشها قناعت کنيم که در نتيجه قرار شد براي سومين بار وزارت کشور گزارش عملکرد خود را ارائه دهد و البته هفته گذشته روز چهارشنبه، معاونت اجتماعي اين وزارتخانه گزارش عملکرد خود را به فراکسيون زنان مجلس ارائه داد که البته اين گزارش انصافا حکايت از زحمات زياد وزارت کشور داشت و اميدواريم در آينده‌اي نزديک اثرات آن را ببينيم.
*خانم افتخاري! اخيرا موارد کشف حجاب به دفعات بيشتري مشاهده مي‌شود. ضمن اينکه اين عده توسط گروهي از اراذل حمايت مي‌شوند و در صورت اعتراض بقيه با آنها برخورد مي‌کنند. در اين رابطه هيچ اثري هم از نيروي انتظامي مشاهده نمي‌شود. در اين رابطه مجلس بازخواستي از ناجا به خاطر انفعالش ندارد؟
ما به هيچ وجه اعتقادي به کار فرهنگي صرف نداريم؛ چرا که اساسا عده‌اي براي هنجارشکني مديريت مي‌شوند و مامور به اين کار هستند و نصيحت‌پذير هم نيستند.
* يک نظر وجود دارد و آن اينکه براي جلوگيري از گسترش روند بي‌حجابي بايد براي اين قشر هنجارشکن هزينه ايجاد کرد تا اين عده درک کنند براي ادامه اعمال خود بايد تاوان بدهند، آيا شما با اين نظر موافقيد؟
من معتقدم اطلاع‌رساني بايد به صورت کامل انجام شود. يعني هم از نظر فلسفه حجاب و هم از نظر قوانين و هم مجازاتها اطلاع‌رساني شود و پس از آن به خاطيان تذکر داده شود و بعد از تذکر شفاهي اگر شخص روي عمل خود پافشاري کند، نيروي انتظامي بايد به اقدامات سلبي و ايجابي متوسل شود.
*اما منظور من از ايجاد هزينه، صرفا اقدامات سلبي ناجا نيست؛ به غير از ناجا 25 دستگاه که بعضا با مردم هم سر و کار دارند مشمول اين قانون هستند مثلا اداره‌جات دولتي از ارائه خدمات به اشخاص بدحجاب خودداري کنند. يا اينکه حتي ارائه خدمات عمومي به اين افراد محدود حتي قطع شود!
در مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي همه اين موارد پيش‌بيني و درج شده که هم شامل تشويق وهم شامل تنبيه و توبيخ مي‌شود. و اين همه دستگاهها از جمله وزارتخانه‌هاي آموزش و پرورش و علوم تحقيقات و فناوري تا وزارت راه و ترابري را در بر مي‌گيرد.
* اما اجراي آنچه گفتيد، توسط هيچ يک از دستگاهها مشاهده نمي‌شود. حتي بعضا در برخي ادارات مي‌بينيم خدمت‌رساني به قشر بدحجاب بهتر از بقيه انجام مي‌پذيرد.
بله، همين طور است و اصلا يکي از دلايل نگراني ما و احضار وزرا همين مساله است که در اين راستا وزراي پرمخاطبي مثل وزارت علوم براي پاسخگويي به مجلس آمده و وزير آموزش و پرورش هم در همين هفته بايد براي پاسخگويي به مجلس بيايند. ضمن اينکه از وزير ارشاد هم گزارش‌هايي را گرفته‌ايم.
* خب، نتيجه اين پاسخگويي‌ها چه بوده است؟
مطابق گزارش اين وزرا دستگاهها با آنها همکاري لازم را نداشته‌اند.
* اگر ممکن است نام اين دستگاههاي خاطي را بگوييد.
اگر اجازه دهيد اين مورد در موقع مقتضي انجام شود چون اين دستگاهها بعضا وزارتخانه نيستند و نحوه نظارت بر آنها تفاوت‌هايي دارد.
* پس در اين مورد چه کار بايد کرد؟
من در اين مورد به صدا و سيما پيشنهاد دادم برنامه‌اي ترتيب بدهند و در آن از همه نهادهاي مسئول در اين زمينه سوال کنند و گزارش عملکرد بگيرند تا هر دستگاه در مورد تک تک شرح وظايفش به مردم گزارش بدهد. ضمنا در اين مورد فراکسيون زنان درخصوص همين موضوع از رياست قوه قضائيه هم درخواست ملاقات کرده است.
*اگر ملاقاتي با رئيس قوه قضائيه انجام پذيرد، فراکسيون زنان چه مواردي را مطرح خواهد کرد؟
يکي از بحث‌هايي که ما قصد مطرح کردن آن را داريم در مورد مجازاتهاست؛ چرا که بعضا برخي مجازاتهاي تعيين شده در قانون در مورد جرايم عفاف و حجاب بازدارندگي ندارند.
*در پايان بحث مي‌خواهم باز هم رجوع کنم به وظيفه‌اي که متوجه ناجاست که اين نيرو نمي‌تواند و نبايد از زير بار آن فرار کند. لطفا بفرمائيد مجلس براي آنکه نيروي انتظامي را مجبور به انجام وظيفه‌اش کند چه کاري انجام خواهد داد؟
ما در برخي جلسات غير‌علني و يا در کميسيون فرهنگي با مسئولين ناجا صحبت کرده‌ايم و فرماندهان ناجا هم به دلايل خود پرداخته‌اند.
* چه دلايلي؟
ببينيد، ناجا بايد به وظيفه خود عمل کند اما همان طور که گفتم مجازاتها بايد متناسب با جرم باشد و خاصيت بازدارندگي داشته باشد يعني اگر مجازاتها تناسبي با جرم نداشته باشد، اين روند تکرار خواهد شد.
ستار هدايت‌خواه مخبر کميسيون فرهنگي
*لطفا بفرماييد مجلس چگونه بر نحوه اجراي قانون عفاف و حجاب نظارت مي‌کند؟
چون آقاي رئيس‌جمهور وزير کشور را دبير طرح و مسئول اجراي قانون عفاف و حجاب قرار داده، قانونا پاسخگو بايد شخص وزير باشد؛ اما علاوه بر آن چون هر يک از دستگاهها تکليف مخصوص به خودشان را دارند، مجلس مي‌تواند آنها را هم مورد سوال قرار دهد. چنانچه در همين راستا کميسيون فرهنگي علاوه بر وزير کشور با برخي دستگاهها هم نشست داشته است.
* يکي از اين دستگاهها را نام ببريد.
به عنوان مثال ما طي دو هفته گذشته با وزير علوم ديدار کرديم که ايشان گزارشي از عملکرد وزارتخانه را به ما دادند.
* آقاي هدايت‌خواه! شواهد نشان مي‌دهد وضعيت حجاب در دانشگاهها به هيچ وجه مطلوب نيست. از وزير علوم در اين رابطه هم سوالي شد؟
گزارشي که وزير علوم داد، حکايت از عملکرد مثبت و رو به رشد مساله حجاب در دانشگاه داشت، ضمن آنکه بهبود شرايط هم احتياج به زمان دارد. اما همانطور که مي‌دانيد، مساله حجاب تنها به يک دستگاه مربوط نمي‌شود کما اينکه وضعيت بدحجابي در دانشگاهها ريشه در مدارس و وزارت آموزش و پرورش دارد.
يعني وقتي يک دانشجو وارد دانشگاه مي‌شود شخصيت روحي و عملي او شکل گرفته است و اگر در دانشگاه وضعيت نابهنجاري دارد به اين دليل است که ريشه‌هاي اعتقادي او در دوره دانش‌آموزي بايد اصلاح مي‌شده که نشده.
*اما در برخي موارد مي‌بينيم دختران محجبه بعد از ورود به دانشگاه تحت تاثير جو حاکم قرار گرفته و دست از حجاب اسلامي برمي‌دارند.
بله، باتوجه به اينکه انسان داراي اختيار است قادر خواهد بود که در رفتار خود تغيير ايجاد کند. قاعدتا دانشگاهها بايد در اين زمينه برنامه‌ريزي داشته باشند. در اين مورد بايد گفت با اينکه اقدامات وزارت علوم نتيجه چندان محسوسي نداشته اما به نسبت گذشته تغييراتي حاصل شده و ما بايد به شکل نسبي آن را مورد بررسي قرار دهيم. که قطعا با شرايط مطلوب و مورد نظر انقلاب ما فاصله بسياري دارد اما به هر حال گزارش وزير علوم حکايت از پيشرفت در اين زمينه دارد.
* يک نمونه از برنامه‌هاي وزارت علوم را در خصوص عفاف و حجاب نام ببريد.
وزير علوم از بحث کار اين وزارتخانه روي موضوع تهيه لباس فرم متحد‌الشکل براي دانشجوها سخن گفتند که در دست اقدام است.
* آقاي هدايت‌خواه! مواردي پيش آمده که برخي از افراد با مشاهده کشف حجاب از ماموران ناجا خواسته‌اند که با اين موارد برخورد کند يا اينکه خودشان اقدام به نهي از منکر کرده‌اند اما در غالب موارد مامور ناجا گفته است که اگر من به اين شخص تذکر بدهم توبيخ خواهم شد يا اينکه در مواردي حتي ماموران ناجا قصد دستگيري ناهي از منکر را داشته‌اند؛ تکليف ناجا با اين عملکرد سوء چيست؟
در اينکه همه آحاد مردم وظيفه امر به معروف و نهي از منکر لساني دارند و هيچ کس هم نمي‌تواند جلوي آن را بگيرد، شکي نيست و اينکه گفتيد عده‌اي براي اشخاص ناهي از منکر درحد شفاهي محدوديت ايجاد مي‌کنند، خلاف شرع و خلاف اصل هشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي است. اما در مرحله عملي نهي از منکر همه فقها معتقدند که بايد به اذن حاکم اسلامي باشد و حاکم اسلامي هم اين وظيفه را بر عهده نهادهاي خاص قرار داده که از جمله آن نيروي انتظامي است. نيروي انتظامي هم به لحاظ شرعي و هم به لحاظ وظيفه‌اي که از طرف حاکم اسلامي به عهده او قرار دارد موظف به ورود به مرحله عملي است.
* برخي نمايندگان مجلس به ما گفته‌اند که نيروي انتظامي صحبتهاي آقاي احمدي‌نژاد در آن مصاحبه را بهانه قرار داده و مي‌گويد دست ما را بسته‌اند. به نظر شما اين بهانه مي‌تواند توجيه انفعال ناجا باشد؟
من اين نکته را صراحتا به وزير کشور گفتم و ايشان اين مساله را رد کرد و اين گونه عنوان کرد که در برخي موارد برخوردهايي صورت گرفته که مساله‌ساز شده و ما در آن موارد رهنمودهايي داديم که عملکرد ناجا تاثيرگذار باشد. البته اين موضوع با ناجا هم مطرح شد و آنها قبول نداشتند که اظهارات رئيس‌جمهور باعث اخلال در وظيفه ذاتي اين نيرو شده است به دليل اينکه اين نيرو تحت فرمان مقام معظم رهبري است و صحبتهاي آقاي رئيس‌جمهور هم صرفا يک اظهار نظر بود و نه يک دستور اجرايي. اما به هر حال اگر ما در سطح جامعه شاهد هنجارشکني ولو سازمان نيافته باشيم نيروي انتظامي موظف به برخورد است.
* اما هم ما و هم شما وضعيت حجاب را ملاحظه مي‌کنيم که هر روز دارد بدتر از قبل مي‌شود و اين يعني اينکه عملکرد نيروي انتظامي هيچ تاثيري نداشته است.
اين مساله احتياج به کار ميداني دارد و من بدون ارزيابي دقيق در اين مورد اظهار نظر نمي‌کنم. اما در اينکه عده‌اي تعمدا کشف حجاب مي‌کنند ترديدي نيست و ناجا هم قطعا بايد در اين مورد اقدام کند. و اين يکي از مسايلي بود که در جلسه مشترک مجلس و دولت توسط رياست کميسيون فرهنگي مطرح گرديد.
* فکر مي‌کنم که هفته‌نامه بايد تيم عکاسي عملياتي خود را دوباره فعال کند تا براي اعلام وخامت اوضاع عفاف و حجاب گزارشي به مجلس ارائه شود.
ما استقبال مي‌کنيم و در اين مورد به وظيفه قانوني خود هم عمل مي‌کنيم کما اينکه در مورد قبلي که مجموعه شما تصاوير مربوط به جشنواره آژانس‌هاي مسافرتي را به مجلس ارسال کرد، مسئولين مربوطه در سازمان ميراث فرهنگي احضار شدند و مجوز چندين آژانس مسافرتي هم لغو گرديد.
*با وجود برخوردي که با ناهيان از منکر مي‌شود، ما شاهد بي‌تفاوتي اقشار نسبت به پديده بي‌حجابي هستيم. مجلس چه تدبيري براي جلوگيري از اين مساله انديشيده است؟
ما در حال بررسي طرحي به نام حمايت از آمران به معروف و ناهيان از منکر در مجلس هستيم و اين طرح به خلاءهاي قانوني که در راه امر به معروف و نهي از منکر وجود دارد مي‌پردازد. اين طرح در کميسيوني مشترک با حضور اعضاي کميسيون‌هاي فرهنگي و شوراها و امور داخلي در حال بررسي است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر