علي بنايي نماينده مردم قم و عضو کميسيون اصل نود
*آقاي بنايي چرا طرح نظارت بر مجلس از دستور کار خارج شد؟
- در بحث نظارت بر نمايندگان آن چيزي که در مجلس مطرح شد از باب بي‌اعتنايي به اين مطلب نبود يعني در واقع روزي که فوريت اين طرح رأي نياورد اين عقيده بر عموم نمايندگان حاکم بود که طرح به کارشناسي بيشتري نياز دارد، لذا بنده خودم جزو امضاءکنندگان فوريت طرح بودم اما به عقيده من فضاي آن روز مجلس يک فضاي منفي نبود.
*يعني به نظر شما 4 ماه بحث کارشناسي روي طرح کافي نبوده است؟
-ببينيد اين مدت زمان براي طرح‌هاي اين چنين زمان زيادي محسوب نمي‌شود کما اينکه خود دولت دو سال روي برنامه پنجم توسعه کار کرده است و هنوز هم در کميسيون تلفيق درحال بررسي است.
* اگر اين طرح به کميسيون برگردد چه سرنوشتي خواهد داشت؟
- مسلماً رأي مي‌آورد.
*اگر قرار بود راي بياورد که فوريت آن را حذف نمي‌کردند چون با اين کار کليات طرح هم مجددا بايد مورد بررسي قرار بگيرد. شما فکر مي‌کنيد چه تغييرات احتمالي در محتواي طرح انتظارات نمايندگان را برآورده خواهد کرد؟
ببينيد بنده خودم از کساني بودم که هم به محتواي طرح رأي دادم و هم به فوريت آن، لذا من نيازي به تغيير در اين طرح نمي‌بينم و در اين زمينه بايد منتظر بود تا ببينيم ديگران چه انتقاد و پيشنهادي مطرح مي‌کنند.
*آقاي بنايي 150 نفر به فوريت اين طرح رأي داده بودند و اين رأي به فوريت هم با آگاهي کامل از مفاد اين طرح بود چطور بعد از اين همه مدت 81 نفر از آقايان نظر خود را عوض کردند؟
- البته معلوم نيست نظر همه اين عده عوض شده باشد چون اين احتمال وجود دارد که در روز رأي‌گيري عده‌اي از آنها در صحن حاضر نبوده‌اند.
سيد علي ادياني منتخب مردم قائمشهر و سوادکوه و جويبار و عضو کميته 5 نفره
*آقاي ادياني اجمالا راجع به فرايند تصميم‌گيري در مورد طرح نظارت براي خوانندگان يالثارات توضيح دهيد.
- اصل وجودي اين طرح برمي‌گردد به مطالبه رهبري در ديدار خردادماه سال جاري ايشان با نمايندگان مجلس شوراي اسلامي که خواستار ايجاد يک شأن نظارتي بر عملکرد نمايندگان مجلس بودند. لذا بر اين مبنا مجلس تصميم گرفت تحقق اين مطالبه رهبري از مجراي کميسيون اصل 90 اتفاق بيفتد که در کميسيون اصل 90 ، 5 نفر از جمله بنده، آقايان زاکاني، فدايي، کامران و موسوي تحت عنوان يک کارگروه 5 نفره براي تدوين اين طرح انتخاب شديم. لذا در تدوين اين طرح کميته مزبور از تمام ظرفيت‌هاي کشور در اين حوزه، از جمله دفتر پژوهش‌هاي مجلس، وزارت اطلاعات، شوراي نگهبان، بازرسي کل کشور و ديوان محاسبات و همچنين برخي نمادهاي پژوهشي مرتبط با اين موضوع بهره گرفته شد. از طرف ديگر يک فرم هم براي اخذ نظرات کليه نمايندگان مجلس تهيه شده بود. که براي همه نمايندگان و کميسيون‌ها ارسال گرديد. لذا همه اين موارد زماني نزديک به 4 ماه از وقت کار گروه ياد شده را براي تدوين طرحي جامع به خود اختصاص مي‌داد.
سرانجام اين طرح با طرح يک فوريت و تأييد 150 امضاء تقديم مجلس شد.
* پس با اين حساب نمايندگان عملا از محتواي طرح آگاه شدند و تشخيص دادند رسيدگي به آن نياز به فوريت دارد درست است؟
- بله بنده بايد يک نکته مهم را اينجا ذکر کنم و آن اينکه 150 امضا هم براي تأييد فوريت طرح بود و هم تأييدي براي مفاد و محتواي مندرج در اين طرح، که در اين رابطه بنده به نمايندگي از طراحان اين طرح صحبت مي‌کردم لذا بعد از دفاع بنده از اين طرح در صحن علني مجلس براساس آيين‌نامه داخلي يک نماينده موافق و يک نماينده مخالف صحبت کردند که پس از اتمام سخنان ايشان تنها 79 نفر از 150 نفر رأي‌دهنده اوليه به فوريت اين طرح، مجددا به فوريت آن رأي دادند.
* به عقيده شما چرا 81 نفر از رأي‌دهندگان به فوريت و محتواي طرح نظارت از اين رأي خود عقب‌نشيني کردند.
- شما اين سوال را بايد از خود آنها بپرسيد! اما آنچه که برآيند محتواي سخنان حضرات بود مؤيد اين است که چون اين کار بسيار مهم و عظيم است نيازي به فوريت ندارد و بايد به شکل طرح عادي و سر فرصت مورد بررسي قرار بگيرد. يعني به کميسيون برگردد و بعد از اعمال نظرات اصلاحي به شکلي پخته‌تر به رأي گذاشته شود.
*اما شماگفتيد 4 ماه با همه توان روي اين طرح کار کرديد چگونه اين توجيه را قبول مي‌کنيد؟
-به عقيده بنده فوريت اين طرح داراي توجيه منطقي بود و اين توجيه هم دليلي ندارد به غير از مطالبه مقام معظم رهبري که فکر نمي‌کنم فوريتي از اين بالاتر داشته باشيم. ضمن اينکه به غير از مطالبه ايشان تلاش سريع براي پر کردن اين خلاء قانوني هم موردي بود که فوريت اين طرح را توجيه مي‌کرد.
*الان با توجه به اينکه اين طرح بايد به صورت عادي مورد بررسي قرار گيرد چه سرنوشتي در انتظار آن خواهد بود؟
- ببينيد در مورد طرح‌هاي عادي در ابتدا کليّت آنها مورد بررسي قرار مي‌گيرد. و بعد به بررسي اجزاء و مواد و تبصره‌ها پرداخته مي‌شود. اما همانطور که گفتم کليات اين طرح قبلاً مورد تأييد نمايندگان قرار گرفته بود و اين سقوط فوريت باعث مي‌شود اين طرح مجدداً از لحاظ کليات در مجلس مورد بررسي قرار بگيرد که به عقيده بنده اگر فوريت رأي مي‌آورد از اين دوباره‌کاري پرهيز مي‌شد و ضمن اينکه اگر در اجزاء نيازي به اصلاح وجود داشت اين اصلاحات پس از بازگرداندن به کميسيون اعمال مي‌گرديد و بعد از بازگشت به صحن، نمايندگان مي‌توانستند در مورد کليات و جزئيات، مورد به مورد و جزء به جزء اظهار نظر کنند. اما متأسفانه اين امر مهم اتفاق نيفتاد و بنده معتقدم مجلس محترم با رأي ندادن به فوريت طرح نظارت بر نمايندگان هزينه سنگيني پرداخت کرد.
* آقاي ادياني تجربه ثابت کرده طرح‌هاي عادي با توجه به اين که طرح‌هاي فوريت‌دار در صف انتظار هستند خود به خود شامل مرور زمان شده و بعضاً رسيدگي به آنها به عمر يک دوره مجلس هم کفاف نمي‌دهد به نظر شما چنين سرنوشتي در انتظار اين طرح است؟
-بعيد به نظر مي‌رسد؛ چرا که براساس آيين‌نامه داخلي با امضاي چند نفر از نمايندگان اين قابليت وجود دارد که طرح‌هاي عادي هم به سرعت مورد بررسي قرار بگيرد.
* شما چقدر احتمال مي‌دهيد اين فرض شما تحقق يابد؟
-با وجود مطالبه عمومي و حساسيتي که ايجاد شده فکر مي‌کنم به مصلحت مجلس باشد که هر چه سريع‌تر در اين مورد دست به اقدام بزند.
* هم شما و هم ما ادله نمايندگان را براي توجيه حذف فوريت اين طرح شنيديم اما حداقل ما در اين مورد قانع نشديم و به نظر مي‌آيد دلايل ديگري که مربوط به برخي مفاد بازدارنده اين طرح مي‌شود باعث شد تا برخي نمايندگان به طريقي اين طرح را از دور خارج کنند. شما چه نظري داريد؟
-بنده صراحتاً اعلام مي‌کنم هيچ استدلال قانع‌کننده‌اي از سوي مخالفين نديدم به جز اينکه مي‌گفتند نيازي به ضرب‌الاجل نيست. در صورتي که همه مي‌دانستند4 ماه کار کارشناسي ضرب‌الاجل محسوب نمي‌شود.
* اگر سوال قبلي را پيش فرض قرار دهيم فکر مي‌کنيد بعد از بازگشت به کميسيون نمايندگان تقاضاي اصلاح براي کداميک از بخشهاي اين طرح را داشته باشند؟
- فکر مي‌کنم مسايلي مربوط به محدود کردن دريافت هدايا و يا ثبت اموال منقول و غير منقول نماينده و همسر نماينده مورد توجه باشد يا مثلا مي‌توان به موضوع حذف کميته تعيين شده براي نظارت بر اعمال نمايندگان هم اشاره کرد که احتمالا مورد بحث خواهد بود. ضمن اينکه به نظر مي‌رسد موارد محدود کننده مشاغل نمايندگان هم از تغييرات مصون نماند و به طور کلي فکر مي‌کنم توجهات بيشتر به سمت حذف لبه‌هاي تند و تيز نظير همين موارد فوق‌الذکر باشد.
*آقاي ادياني! برخي نماينده‌ها معتقدند صرف وقت براي نظارت مجلس بر مجلس بيهوده است؛ چرا که عملا امکان‌پذير نيست و بايد اين کار به دست يک نهاد خارج از قوه قانونگذاري سپرده شود شما در اين مورد چه نظري داريد؟
- بنده طرح اين موضوع را اساسا مخالف منويات مقام معظم رهبري مي‌دانم. چرا که حضرت آقا فرمودند مجلس براي خود شان نظارتي تعيين کند. لذا يک تفسير از اين فرمايش همين است که خود مجلس بر کار خودش ناظر باشد و تفسير ديگر اينکه قوه قانونگذاري با حفظ شان نظارتي براي خود اين وظيفه را به نهادهاي خارج از مجلس تفويض کند. و براين اساس بنده از لحاظ حقوقي معتقدم اين خود مجلس است که بايد يک ساز و کار نظارتي براي خودش تهيه کند. کمااينکه اصل 90 قانون اساسي هم دلالت بر همين موضوع دارد و درهمين راستا هم وظيفه نظارت بر عملکرد قواي ثلاثه را بر عهده کميسيون اصل 90 قرار داده است.
* برخي بر اين عقيده‌اند در مجلس يک جريان عرفي وجود دارد که اگر يک طرح مورد حمايت برخي اشخاص مثلا رئيس مجلس باشد با سرعت رسيدگي و تصويب مي‌شود و برعکس؛ شما اين حرف را تاييد مي‌کنيد؟
بنده به هيچ وجه اين نظر را تاييد نمي‌کنم و معتقدم اگر کسي شناختي از مجلس و جنس نمايندگان آن داشته باشد براي اين حرف ارزش کارشناسي قائل نخواهد بود؛ چرا که اساسا نمايندگان متاثر از نظر کسي در درون مجلس نيستند که اين البته شامل حال بحث‌هاي استدلالي و مشورتي که باعث اقناع نمايندگان است نمي‌شود چرا که اساس شان نمايندگان اقناعي است و نه القايي.
حسين فدايي نماينده مردم تهران، عضو کميسيون اصل نود ويکي از اعضاي کميته 5 نفر
ه
* آقاي فدايي! شما يکي از اعضاي کميته 5 نفره بوديد که 4 ماه روي طرح نظارت نمايندگان کار کارشناسي انجام داده و 150 نفر هم به فوريت رسيدگي حاصل اين تلاش راي دادند اما هفته گذشته 81 نفر از اين تعداد به جمع مخالفين پيوستند و براي انجام کار کارشناسي بيشتر خواستار بازگشت اين طرح به کميسيون شدند. شما چه پاسخي براي نمايندگاني داريد که مي‌گويند اين طرح احتياج به پختگي بيشتري دارد؟
- اول بايد ببينيم ادعاي اين عده مبني بر اينکه روي اين طرح کار کارشناسي انجام نشده درست است يا نه؟
* بفرمائيد.
شايديکي ازطرح‌هايي که بيشترين کار کارشناسي روي آن انجام پذيرفت همين طرح نظارت برخي نمايندگان بود. اين طرح داراي يک سابقه طولاني از مجلس هفتم بود که در همان موقع هم کار جامعي روي آن شده بود و البته در اين دوره به شکل وسيع‌تري روي آن کار شد. و اين مهم با دعوت از نمايندگان همه دستگاههاي صاحب‌نظر انجام پذيرفت، در اين راستا فرم‌هايي هم براي همه نمايندگان مجلس ارسال گرديد. و يک کارگروه ويژه در دفتر پژوهش‌هاي مجلس هم تشکيل شد و بعد از تهيه پيش‌نويس اوليه آن را به هيات رئيسه کميسيون آوردند و پس از بررسي اين هيات در صحن کميسيون اصل 90 هم مورد بررسي قرار گرفت که بعد از تاييد نهايي با امضاي 150 نماينده براي آن تقاضاي فوريت شد. الان اسناد اين عملکرد4 ماهه موجود است که فقط يکي از آنها 5 جلد کتابچه مربوط به دفتر پژوهش‌هاي مجلس است که براي همه نمايندگان هم ارسال گرديد.
حال سوال من از نمايندگان مخالف اين است : شما کدام طرح را سراغ داريد که به اين اندازه کار کارشناسي روي آن انجام شده باشد؟
* خب، شما مي‌گوييد کار کارشناسي زيادي روي اين طرح انجام شده و خود نمايندگان هم به کم و کيف عملکرد کميته 5 نفره و کميسيون اصل 90 واقفند. ما مي‌خواهيم بدانيم آيا ممکن است دلايل ديگري در زير لواي اين ادله ظاهري مخفي باشد؟
- دلايل متعددي وجود دارد که من چند مورد را ذکر مي‌کنم:
اول بايد بگويم يک برداشت و تحليل توسط عده‌اي مطرح شد که مي‌گويند نظارت ممکن است باعث ايجاد محدوديت در عملکرد مجلس بشود در صورتي که بنده معتقدم اين طرح با بالا بردن شان نمايندگان منتهي ايجاد مصونيت براي آنها مي‌شود.
دومين دليل مربوط به عده‌اي مي‌شود که مي‌خواهند از بند نظارت آزاد باشند. اين عده که شايد تعداد آنها به اندازه انگشتان دست هم نباشد با جوسازي و فرافکني به ايجاد نگراني مي‌پردازند. که متاسفانه اين ايجاد نگراني تاحدي تاثيرگذار هم بوده است. سوم اينکه شرايط به راي‌گذاري يک طرح بايد سنجيده شود و بعد اقدام به اين کار شود؛ چرا که ممکن است فضاي موجود باعث تاثيرگذاري منفي بر راي‌گيري در مورد يک طرح خاص شود.
ضمن اينکه از لابي‌هاي پشت پرده هم مي‌توان به عنوان چهارمين دليل راي نياوردن اين طرح نام برد. اين در حالي است که ابهامات موجود در مورد اصل نظارت، سطوح نظارت و مرجع نظارت مي‌تواند پنجمين دليلي باشد که مانع از راي‌آوري اين طرح شد. همه اينها در حالي است که ما قبل از تعطيلات مجلس يعني در روزهاي پاياني ماه مبارک رمضان طرح و جزوات پشتيباني آن را تکثير و توزيع کرده بوديم و همه افرادي که آن را با امضا تاييد کردند متوجه مفاد آن بودند. اميدواريم اين مقدمه‌اي باشد براي تامل و دقت نظر بيشتر، تا طرح به شکل عادي بتواند مسير خود را با قدرت و دقت بيشتر طي کند و اثبات شود مجلس در راس امور است.
* آقاي فدايي! به يک جمله اشاره کرديد که اخيرا مورد مناقشه بود - لذا همين ايراد توسط منتقدين باانصاف هم وارد شدکه آيا دعوا صرفا بر سر يک جمله است و يا اينکه مجلس واقعا در راس امور است؟ شما چه نظري داريد؟
ببينيد، مجلسي در راس امور قرار مي‌گيرد که خودش نظارت‌پذير باشد و لذا نمايندگان هم براي اثبات اين موقعيت و کلام مبارک حضرت امام بايد گام بردارند.
* به عنوان آخرين سوال شما فکر مي‌کنيد اجرايي شدن طرح نظارت بر نمايندگان به عمر مجلس هشتم کفاف مي‌دهد؟
- اين مساله برمي‌گردد به عزم و اراده نمايندگان فراکسيون اصولگرا و هيات رئيسه و کميسيوني که طرح به آن ارجاع مي‌شود که اميدواريم اين اراده راداشته باشند و کار را به سرانجام برسانند.
- در بحث نظارت بر نمايندگان آن چيزي که در مجلس مطرح شد از باب بي‌اعتنايي به اين مطلب نبود يعني در واقع روزي که فوريت اين طرح رأي نياورد اين عقيده بر عموم نمايندگان حاکم بود که طرح به کارشناسي بيشتري نياز دارد، لذا بنده خودم جزو امضاءکنندگان فوريت طرح بودم اما به عقيده من فضاي آن روز مجلس يک فضاي منفي نبود.
*يعني به نظر شما 4 ماه بحث کارشناسي روي طرح کافي نبوده است؟
-ببينيد اين مدت زمان براي طرح‌هاي اين چنين زمان زيادي محسوب نمي‌شود کما اينکه خود دولت دو سال روي برنامه پنجم توسعه کار کرده است و هنوز هم در کميسيون تلفيق درحال بررسي است.
* اگر اين طرح به کميسيون برگردد چه سرنوشتي خواهد داشت؟
- مسلماً رأي مي‌آورد.
*اگر قرار بود راي بياورد که فوريت آن را حذف نمي‌کردند چون با اين کار کليات طرح هم مجددا بايد مورد بررسي قرار بگيرد. شما فکر مي‌کنيد چه تغييرات احتمالي در محتواي طرح انتظارات نمايندگان را برآورده خواهد کرد؟
ببينيد بنده خودم از کساني بودم که هم به محتواي طرح رأي دادم و هم به فوريت آن، لذا من نيازي به تغيير در اين طرح نمي‌بينم و در اين زمينه بايد منتظر بود تا ببينيم ديگران چه انتقاد و پيشنهادي مطرح مي‌کنند.
*آقاي بنايي 150 نفر به فوريت اين طرح رأي داده بودند و اين رأي به فوريت هم با آگاهي کامل از مفاد اين طرح بود چطور بعد از اين همه مدت 81 نفر از آقايان نظر خود را عوض کردند؟
- البته معلوم نيست نظر همه اين عده عوض شده باشد چون اين احتمال وجود دارد که در روز رأي‌گيري عده‌اي از آنها در صحن حاضر نبوده‌اند.
سيد علي ادياني منتخب مردم قائمشهر و سوادکوه و جويبار و عضو کميته 5 نفره
*آقاي ادياني اجمالا راجع به فرايند تصميم‌گيري در مورد طرح نظارت براي خوانندگان يالثارات توضيح دهيد.
- اصل وجودي اين طرح برمي‌گردد به مطالبه رهبري در ديدار خردادماه سال جاري ايشان با نمايندگان مجلس شوراي اسلامي که خواستار ايجاد يک شأن نظارتي بر عملکرد نمايندگان مجلس بودند. لذا بر اين مبنا مجلس تصميم گرفت تحقق اين مطالبه رهبري از مجراي کميسيون اصل 90 اتفاق بيفتد که در کميسيون اصل 90 ، 5 نفر از جمله بنده، آقايان زاکاني، فدايي، کامران و موسوي تحت عنوان يک کارگروه 5 نفره براي تدوين اين طرح انتخاب شديم. لذا در تدوين اين طرح کميته مزبور از تمام ظرفيت‌هاي کشور در اين حوزه، از جمله دفتر پژوهش‌هاي مجلس، وزارت اطلاعات، شوراي نگهبان، بازرسي کل کشور و ديوان محاسبات و همچنين برخي نمادهاي پژوهشي مرتبط با اين موضوع بهره گرفته شد. از طرف ديگر يک فرم هم براي اخذ نظرات کليه نمايندگان مجلس تهيه شده بود. که براي همه نمايندگان و کميسيون‌ها ارسال گرديد. لذا همه اين موارد زماني نزديک به 4 ماه از وقت کار گروه ياد شده را براي تدوين طرحي جامع به خود اختصاص مي‌داد.
سرانجام اين طرح با طرح يک فوريت و تأييد 150 امضاء تقديم مجلس شد.
* پس با اين حساب نمايندگان عملا از محتواي طرح آگاه شدند و تشخيص دادند رسيدگي به آن نياز به فوريت دارد درست است؟
- بله بنده بايد يک نکته مهم را اينجا ذکر کنم و آن اينکه 150 امضا هم براي تأييد فوريت طرح بود و هم تأييدي براي مفاد و محتواي مندرج در اين طرح، که در اين رابطه بنده به نمايندگي از طراحان اين طرح صحبت مي‌کردم لذا بعد از دفاع بنده از اين طرح در صحن علني مجلس براساس آيين‌نامه داخلي يک نماينده موافق و يک نماينده مخالف صحبت کردند که پس از اتمام سخنان ايشان تنها 79 نفر از 150 نفر رأي‌دهنده اوليه به فوريت اين طرح، مجددا به فوريت آن رأي دادند.
* به عقيده شما چرا 81 نفر از رأي‌دهندگان به فوريت و محتواي طرح نظارت از اين رأي خود عقب‌نشيني کردند.
- شما اين سوال را بايد از خود آنها بپرسيد! اما آنچه که برآيند محتواي سخنان حضرات بود مؤيد اين است که چون اين کار بسيار مهم و عظيم است نيازي به فوريت ندارد و بايد به شکل طرح عادي و سر فرصت مورد بررسي قرار بگيرد. يعني به کميسيون برگردد و بعد از اعمال نظرات اصلاحي به شکلي پخته‌تر به رأي گذاشته شود.
*اما شماگفتيد 4 ماه با همه توان روي اين طرح کار کرديد چگونه اين توجيه را قبول مي‌کنيد؟
-به عقيده بنده فوريت اين طرح داراي توجيه منطقي بود و اين توجيه هم دليلي ندارد به غير از مطالبه مقام معظم رهبري که فکر نمي‌کنم فوريتي از اين بالاتر داشته باشيم. ضمن اينکه به غير از مطالبه ايشان تلاش سريع براي پر کردن اين خلاء قانوني هم موردي بود که فوريت اين طرح را توجيه مي‌کرد.
*الان با توجه به اينکه اين طرح بايد به صورت عادي مورد بررسي قرار گيرد چه سرنوشتي در انتظار آن خواهد بود؟
- ببينيد در مورد طرح‌هاي عادي در ابتدا کليّت آنها مورد بررسي قرار مي‌گيرد. و بعد به بررسي اجزاء و مواد و تبصره‌ها پرداخته مي‌شود. اما همانطور که گفتم کليات اين طرح قبلاً مورد تأييد نمايندگان قرار گرفته بود و اين سقوط فوريت باعث مي‌شود اين طرح مجدداً از لحاظ کليات در مجلس مورد بررسي قرار بگيرد که به عقيده بنده اگر فوريت رأي مي‌آورد از اين دوباره‌کاري پرهيز مي‌شد و ضمن اينکه اگر در اجزاء نيازي به اصلاح وجود داشت اين اصلاحات پس از بازگرداندن به کميسيون اعمال مي‌گرديد و بعد از بازگشت به صحن، نمايندگان مي‌توانستند در مورد کليات و جزئيات، مورد به مورد و جزء به جزء اظهار نظر کنند. اما متأسفانه اين امر مهم اتفاق نيفتاد و بنده معتقدم مجلس محترم با رأي ندادن به فوريت طرح نظارت بر نمايندگان هزينه سنگيني پرداخت کرد.
* آقاي ادياني تجربه ثابت کرده طرح‌هاي عادي با توجه به اين که طرح‌هاي فوريت‌دار در صف انتظار هستند خود به خود شامل مرور زمان شده و بعضاً رسيدگي به آنها به عمر يک دوره مجلس هم کفاف نمي‌دهد به نظر شما چنين سرنوشتي در انتظار اين طرح است؟
-بعيد به نظر مي‌رسد؛ چرا که براساس آيين‌نامه داخلي با امضاي چند نفر از نمايندگان اين قابليت وجود دارد که طرح‌هاي عادي هم به سرعت مورد بررسي قرار بگيرد.
* شما چقدر احتمال مي‌دهيد اين فرض شما تحقق يابد؟
-با وجود مطالبه عمومي و حساسيتي که ايجاد شده فکر مي‌کنم به مصلحت مجلس باشد که هر چه سريع‌تر در اين مورد دست به اقدام بزند.
* هم شما و هم ما ادله نمايندگان را براي توجيه حذف فوريت اين طرح شنيديم اما حداقل ما در اين مورد قانع نشديم و به نظر مي‌آيد دلايل ديگري که مربوط به برخي مفاد بازدارنده اين طرح مي‌شود باعث شد تا برخي نمايندگان به طريقي اين طرح را از دور خارج کنند. شما چه نظري داريد؟
-بنده صراحتاً اعلام مي‌کنم هيچ استدلال قانع‌کننده‌اي از سوي مخالفين نديدم به جز اينکه مي‌گفتند نيازي به ضرب‌الاجل نيست. در صورتي که همه مي‌دانستند4 ماه کار کارشناسي ضرب‌الاجل محسوب نمي‌شود.
* اگر سوال قبلي را پيش فرض قرار دهيم فکر مي‌کنيد بعد از بازگشت به کميسيون نمايندگان تقاضاي اصلاح براي کداميک از بخشهاي اين طرح را داشته باشند؟
- فکر مي‌کنم مسايلي مربوط به محدود کردن دريافت هدايا و يا ثبت اموال منقول و غير منقول نماينده و همسر نماينده مورد توجه باشد يا مثلا مي‌توان به موضوع حذف کميته تعيين شده براي نظارت بر اعمال نمايندگان هم اشاره کرد که احتمالا مورد بحث خواهد بود. ضمن اينکه به نظر مي‌رسد موارد محدود کننده مشاغل نمايندگان هم از تغييرات مصون نماند و به طور کلي فکر مي‌کنم توجهات بيشتر به سمت حذف لبه‌هاي تند و تيز نظير همين موارد فوق‌الذکر باشد.
*آقاي ادياني! برخي نماينده‌ها معتقدند صرف وقت براي نظارت مجلس بر مجلس بيهوده است؛ چرا که عملا امکان‌پذير نيست و بايد اين کار به دست يک نهاد خارج از قوه قانونگذاري سپرده شود شما در اين مورد چه نظري داريد؟
- بنده طرح اين موضوع را اساسا مخالف منويات مقام معظم رهبري مي‌دانم. چرا که حضرت آقا فرمودند مجلس براي خود شان نظارتي تعيين کند. لذا يک تفسير از اين فرمايش همين است که خود مجلس بر کار خودش ناظر باشد و تفسير ديگر اينکه قوه قانونگذاري با حفظ شان نظارتي براي خود اين وظيفه را به نهادهاي خارج از مجلس تفويض کند. و براين اساس بنده از لحاظ حقوقي معتقدم اين خود مجلس است که بايد يک ساز و کار نظارتي براي خودش تهيه کند. کمااينکه اصل 90 قانون اساسي هم دلالت بر همين موضوع دارد و درهمين راستا هم وظيفه نظارت بر عملکرد قواي ثلاثه را بر عهده کميسيون اصل 90 قرار داده است.
* برخي بر اين عقيده‌اند در مجلس يک جريان عرفي وجود دارد که اگر يک طرح مورد حمايت برخي اشخاص مثلا رئيس مجلس باشد با سرعت رسيدگي و تصويب مي‌شود و برعکس؛ شما اين حرف را تاييد مي‌کنيد؟
بنده به هيچ وجه اين نظر را تاييد نمي‌کنم و معتقدم اگر کسي شناختي از مجلس و جنس نمايندگان آن داشته باشد براي اين حرف ارزش کارشناسي قائل نخواهد بود؛ چرا که اساسا نمايندگان متاثر از نظر کسي در درون مجلس نيستند که اين البته شامل حال بحث‌هاي استدلالي و مشورتي که باعث اقناع نمايندگان است نمي‌شود چرا که اساس شان نمايندگان اقناعي است و نه القايي.
حسين فدايي نماينده مردم تهران، عضو کميسيون اصل نود ويکي از اعضاي کميته 5 نفر
ه* آقاي فدايي! شما يکي از اعضاي کميته 5 نفره بوديد که 4 ماه روي طرح نظارت نمايندگان کار کارشناسي انجام داده و 150 نفر هم به فوريت رسيدگي حاصل اين تلاش راي دادند اما هفته گذشته 81 نفر از اين تعداد به جمع مخالفين پيوستند و براي انجام کار کارشناسي بيشتر خواستار بازگشت اين طرح به کميسيون شدند. شما چه پاسخي براي نمايندگاني داريد که مي‌گويند اين طرح احتياج به پختگي بيشتري دارد؟
- اول بايد ببينيم ادعاي اين عده مبني بر اينکه روي اين طرح کار کارشناسي انجام نشده درست است يا نه؟
* بفرمائيد.
شايديکي ازطرح‌هايي که بيشترين کار کارشناسي روي آن انجام پذيرفت همين طرح نظارت برخي نمايندگان بود. اين طرح داراي يک سابقه طولاني از مجلس هفتم بود که در همان موقع هم کار جامعي روي آن شده بود و البته در اين دوره به شکل وسيع‌تري روي آن کار شد. و اين مهم با دعوت از نمايندگان همه دستگاههاي صاحب‌نظر انجام پذيرفت، در اين راستا فرم‌هايي هم براي همه نمايندگان مجلس ارسال گرديد. و يک کارگروه ويژه در دفتر پژوهش‌هاي مجلس هم تشکيل شد و بعد از تهيه پيش‌نويس اوليه آن را به هيات رئيسه کميسيون آوردند و پس از بررسي اين هيات در صحن کميسيون اصل 90 هم مورد بررسي قرار گرفت که بعد از تاييد نهايي با امضاي 150 نماينده براي آن تقاضاي فوريت شد. الان اسناد اين عملکرد4 ماهه موجود است که فقط يکي از آنها 5 جلد کتابچه مربوط به دفتر پژوهش‌هاي مجلس است که براي همه نمايندگان هم ارسال گرديد.
حال سوال من از نمايندگان مخالف اين است : شما کدام طرح را سراغ داريد که به اين اندازه کار کارشناسي روي آن انجام شده باشد؟
* خب، شما مي‌گوييد کار کارشناسي زيادي روي اين طرح انجام شده و خود نمايندگان هم به کم و کيف عملکرد کميته 5 نفره و کميسيون اصل 90 واقفند. ما مي‌خواهيم بدانيم آيا ممکن است دلايل ديگري در زير لواي اين ادله ظاهري مخفي باشد؟
- دلايل متعددي وجود دارد که من چند مورد را ذکر مي‌کنم:
اول بايد بگويم يک برداشت و تحليل توسط عده‌اي مطرح شد که مي‌گويند نظارت ممکن است باعث ايجاد محدوديت در عملکرد مجلس بشود در صورتي که بنده معتقدم اين طرح با بالا بردن شان نمايندگان منتهي ايجاد مصونيت براي آنها مي‌شود.
دومين دليل مربوط به عده‌اي مي‌شود که مي‌خواهند از بند نظارت آزاد باشند. اين عده که شايد تعداد آنها به اندازه انگشتان دست هم نباشد با جوسازي و فرافکني به ايجاد نگراني مي‌پردازند. که متاسفانه اين ايجاد نگراني تاحدي تاثيرگذار هم بوده است. سوم اينکه شرايط به راي‌گذاري يک طرح بايد سنجيده شود و بعد اقدام به اين کار شود؛ چرا که ممکن است فضاي موجود باعث تاثيرگذاري منفي بر راي‌گيري در مورد يک طرح خاص شود.
ضمن اينکه از لابي‌هاي پشت پرده هم مي‌توان به عنوان چهارمين دليل راي نياوردن اين طرح نام برد. اين در حالي است که ابهامات موجود در مورد اصل نظارت، سطوح نظارت و مرجع نظارت مي‌تواند پنجمين دليلي باشد که مانع از راي‌آوري اين طرح شد. همه اينها در حالي است که ما قبل از تعطيلات مجلس يعني در روزهاي پاياني ماه مبارک رمضان طرح و جزوات پشتيباني آن را تکثير و توزيع کرده بوديم و همه افرادي که آن را با امضا تاييد کردند متوجه مفاد آن بودند. اميدواريم اين مقدمه‌اي باشد براي تامل و دقت نظر بيشتر، تا طرح به شکل عادي بتواند مسير خود را با قدرت و دقت بيشتر طي کند و اثبات شود مجلس در راس امور است.
* آقاي فدايي! به يک جمله اشاره کرديد که اخيرا مورد مناقشه بود - لذا همين ايراد توسط منتقدين باانصاف هم وارد شدکه آيا دعوا صرفا بر سر يک جمله است و يا اينکه مجلس واقعا در راس امور است؟ شما چه نظري داريد؟
ببينيد، مجلسي در راس امور قرار مي‌گيرد که خودش نظارت‌پذير باشد و لذا نمايندگان هم براي اثبات اين موقعيت و کلام مبارک حضرت امام بايد گام بردارند.
* به عنوان آخرين سوال شما فکر مي‌کنيد اجرايي شدن طرح نظارت بر نمايندگان به عمر مجلس هشتم کفاف مي‌دهد؟
- اين مساله برمي‌گردد به عزم و اراده نمايندگان فراکسيون اصولگرا و هيات رئيسه و کميسيوني که طرح به آن ارجاع مي‌شود که اميدواريم اين اراده راداشته باشند و کار را به سرانجام برسانند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر