اشاره: گشايش سينماي خانگي در فروشگاهها اين روزها باعث شده تا بحث فيلمهاي خانگي ادوار گذشته هم گشوده شود تااگر حداقل راهي به پرده سينما پيدا نکردند، لااقل در اين شبکه توزيع شوند. عرصه موسيقي هم که ديگر نور علي نور است(!)
آلبوم، پشت آلبوم، مجوز پشت مجوز، آن هم براي نامهايي که تا ديروز در رده خوانندههاي غيرمجاز و زيرزميني بودند و امروز به همت شهرداري بنرهاي تبليغيشان همه جاي شهر پخش است؛ البته آوازه خوانهاي زن هم از اين غافله عقب نماندهاند!
گويا وزارت ارشاد آن قدر بي در و پيکر است که زني به اسم «شيدا» براي آلبومش مجوز بگيرد و آن را تکثير کند! همه اينها در حالي است که شلم شورباي خوانندگان مجاز اسم و رسم دار هم خالي از مشکل نيست.
لابد چون وزارت ارشاد نميتواند به تنهايي به رتق و فتق امور فيلمهاي توقيفي و خوانندههاي زيرزميني بپردازد و اين بندگان خدا مدتها براي اخذ مجوز پشت درهاي بسته ميمانند، دولت کميسيون فرهنگي مستقل با رياست مسئول دفتر رئيس جمهور ايجاد کرده، تا خلقالله معطل اخذ مجوز نمانند؛ کميسيوني که تقريبا هيچکس نه از چگونگي و نحوه عملکردش اطلاعي دارد و نه بر آن نظارتي!
همه اينها يالثارات را بر آن داشت تا به پرس و جو از اعضاي کميسيون فرهنگي مجلس بپردازد که آيا اصولا از چنين معضلاتي آگاه هستند؟ و اگر هستند براي آن چه برنامهاي دارند؟
حسن ملکمحمدي نماينده دامغان:
*آقاي ملک محمدي نظر شما راجع به خوانندههاي زير زميني که الان بدون تغيير در روند عملکرد قبلي خود براي انتشار آلبومهايشان از وزارت ارشاد مجوز ميگيرند چيست؟
هر اقدامي که منافات با ارزشهاي ديني دارد مستحق برخورد است، لذا گسترش موسيقي در حد مشروع و معقول مانعي ندارد اما پرداختن به خوانندههاي مسألهدار و بدنام و يا ترويج موسيقيهايي که رنگ غنا دارد از محرمات اسلام است و هر تلاش و هزينهاي هم در اين راستا موجب ضمان و ايجاد مسئوليت اخروي است. بنابراين به عنوان عضوي از کميسيون فرهنگي از همه مسئولين فرهنگي بويژه وزارت ارشاد قوياً ميخواهيم با حداکثر توجه و جديت به اين مسأله مهم بپردازند.
*کميسيون فرهنگي مجلس تا کنون راجع به اين مسئله کاري هم انجام داده است؟
ما در کميسيون فرهنگي تاکنون به چندين مورد از اين قبيل پرداختهايم و بعد از اين هم خواهيم پرداخت. لذا ما در اين مورد به انجام وظيفه خود در کميسيون فرهنگي کما فيالسابق ادامه خواهيم داد.
*اگر ممکن است از مصاديق آن براي ما بگوييد.
تاکنون در مورد هزينه هنگفتي که در آموزشگاههاي موسيقي صرف آموزش آن ميشود به وزارت فرهنگ و ارشاد تذکر دادهايم که اميدواريم شخص وزير با توجه به مشخصات ايماني و اعتقادي که از ايشان سراغ داريم به زودي به اين مسأله ترتيب اثر بدهند.
*ما هم مثل شما وزير جديد را شخص متديني ميدانيم، اما اين ضعف عملکرد را چگونه توجيه کنيم؟
تأييد شخص وزير به معني تأييد تمام عوامل زير مجموعه وزارت خانه نيست، لذا تسامح و تساهل و ضعف مديريت در بدنه وزارت ارشاد باعث بوجود آمدن برخي سوء استفادههاست اما در مجموع بايد از اشاعه هر مورد غيرمشروعي در نظام جمهوري اسلامي جلوگيري کرد.
* ممکن است اشکال از ناحيه برخي معاونتها باشد؟
در وزارتخانه همه معاونين و مديران تابع شخص وزير هستند. و وزير هم مطابق قانون به شخص رييس جمهور و هم در مقابل مجلس بايد پاسخگو باشد. بنابراين اگر در وزارت ارشاد هر معاون يا مديري از شخص وزير تبعيت نداشته باشد، اين مسأله خلاف شرع و خلاف قانون است که در اين راستا عملکرد وزير هم خلاف شرع و قانون خواهد بود.
*راجع به تخصيص بودجه فرهنگي چه نظري داريد؟
اينکه حضرت آقا اظهار تعجب کردند از تخصيص بودجهها به اين دليل بود که رقم هنگفتي به بازسازي کاروانسراي شاه عباسي اختصاص داده شده! خوب اينکه کار فرهنگي محسوب نميشود.
حقيقتاً اختصاص دادن بودجه فرهنگي به کار عمراني نظير کاروانسرا تعجب هر انسان حکيم و اهل تعقل را برميانگيزد. چرا که کار فرهنگي داراي شاخصهها و ظرافت ويژهاي است که اين شاخصهها باعث ميشود کار فرهنگي به طور کلي و از اساس با کارهاي عمراني نظير آنچه ذکر شد، تفاوت داشته باشد. کارهاي فرهنگي به زمان بيشتر و عناصر خاص و پخته و تحصيلکرده و مجرب در اين زمينه نياز دارد. اين در حالي است که هر بنايي قادر به ورود به کارهاي عمراني است.
اين در حالي است که ورود افراد غيرکارشناس به امور فرهنگي بعضاً چالشها و حتي فتنههايي را براي جامعه ايجاد خواهد کرد.
و اين مسأله براي ما هم تعجببرانگيز بوده و هست و انتظار داريم در اين عرصه از عناصر مجرب، پاک و ناب و عاشق استفاده شود.
*مگر الان غير از اين است؟
حساسيت در اين مورد به گونهاي است که ما براي تعيين افراد بايد آنقدر وسواس به خرج دهيم که بعد از انتصاب يک شخص کسي بهتر از او در عرصه فرهنگي يافت نشود، نه اينکه شاهد واگذاري مسئوليت به اشخاصي باشيم که از احراز ويژگيهاي اوليه نيز ناتوانند.
* اينطور که شما ميفرماييد گويا الان به جاي عناصر پاک و مجرب کساني که حتي مشخصا ت اوليه را هم احراز نکردهاند مسئوليت دارند؟!
ملاک و حجت براي ما در دنيا و آخرت فرمايشات مقام معظم رهبري است. و من بعيد ميدانم کسي در اين کشور باشد که فرمايشات رسا و گوياي رهبر انقلاب برايش قابل فهم نباشد! ميفهمند اما خودشان را به نفهمي ميزنند. بنابراين اين عده بايد دست به يک تجديدنظر در انديشهها و عملکردشان بزنند که در غير اين صورت خسرالدنيا و الاخره خواهند بود.
سيد علي طاهري گرگاني نماينده مردم گرگان:
*نظر شما در مورد مجوزهايي که در عرصه موسيقي صادر ميشود چيست؟
به نظر من موسيقي کشور به مراقبتهاي ويژهاي نياز دارد که در اين راستا ارائه مجوز به اشخاصي که قبلاً به شکل زيرزميني فعاليت ميکردهاند بايد با سختگيري بيشتري همراه باشد. اما فارغ از اين نکته بايد عرض کنم که بدون وجود سوابق منفي نظير آنچه که شامل حال خوانندههاي زيرزميني ميشود هم وزارت ارشاد بايد دقت و سختگيري خاصي در ارائه مجوزها به خرج دهد.
چنانچه ما الان شاهديم آلبومهاي با مجوز وزارت ارشاد در دست جوانها قرار ميگيرد که محتواي پوچي دارند. خود بنده در اين زمينه حساس شدم و چند نمونه از اين آلبومها را براي بررسي محتوا تهيه کردم و در اين بررسي متوجه شدم اين آلبومهاي مجاز به چند دسته تقسيم ميشوند يک دسته که کلاً و از اساس داراي محتوايي پوچ و بيارزش هستند. و برخي از آنها هم در محتواي خود اقدام به اشاعه روحيه يأس و نااميدي در بين قشر جوان ميکنند و دسته باقيمانده هم چيزي جز داستان عشقهاي کوچه و خياباني در چنته ندارند.
لذا به عقيده بنده نتيجه انتشار چنين محصولاتي ولو در پوشش اجازه انتشار از وزارت ارشاد، نتيجهاي جز ايجاد معضلات عميق اجتماعي و فرهنگي نخواهد داشت.
*مجلس نميخواهد کاري در اين مورد انجام دهد؟
من مذاکرهاي با معاون هنري جديد وزارت ارشاد داشتهام، چون امور موسيقي به معاونت هنري وزارت ارشاد مربوط ميشود. در اين گفتوگو به ايشان عنوان کردم شما چه برنامهاي براي وضعيت آشفته موسيقي در کشور داريد. که البته ايشان هم به نظر شخص دغدغهمندي در اين زمينه به نظر ميرسيد و از اين وضعيت ابراز نگراني ميکرد. لذا با توجه به اينکه ملاقات با ايشان در ابتداي دوره انتصابشان بود، بنده به عنوان عضوي از کميسيون فرهنگي براي پيگيري موضوع، مجدداً به ايشان مراجعه خواهم کرد تا مشخص شود آيا ادامه اين روند با اطلاع آقايان انجام ميشود و يا مسأله ديگري در بين است، که نتيجه بررسي جديدم را به اطلاع شما خواهم رسانيد.
*آقاي طاهري شنيده ايم بعضي معاونتها از وزير حرفشنوي ندارند! آيا اين شنيده درست است؟
- البته اين مورد را بايد از شخص وزير سوال کرد که آيا به فرض معاونت سينمايي با نظر خود وزير منصوب شده يا نه، اما مهمتر از اين مسأله بررسي نتيجه عملکرد وزارتخانه است که از مجموع عملکرد معاونتها به دست ميآيد، يعني اگر شاهد تسامح و تساهل در عرصه فرهنگ و هنر هستيم قطعاً مورد قبول نيست.
*شما عملکرد کميسيون فرهنگي دولت را چگونه ارزيابي ميکنيد؟
- اگر کميسيون فرهنگي دولت با هدف پيگيري مسائل فرهنگي و کمک به وزارت ارشاد عمل کند با مشکلي مواجه نخواهيم بود اما اگر نتيجه تشکيل چنين کميسيوني موازي کاري و تعدد مراکز تصميمگيري در عرصه فرهنگ باشد، همين وضعيت آشفتهاي که در زمينههاي مختلف فرهنگي شاهدش هستيم را تشديد خواهد کرد که اين بايد مورد بررسي قرار بگيرد.
*مجلس در اين مورد چه کاري انجام داده است؟
- يک بار کميسيون فرهنگي وارد اين بحث شد که از آقاي مشايي دعوت شود تا با نيت نزديک شدن و تعامل مجلس و دولت، آقاي مشايي به کميسيون فرهنگي بيانيه و يک شرح وظيفه و عملکرد در مورد کميسيون فرهنگي دولت به ما ارائه کند که انشاءالله به زودي اين امر محقق ميشود.
سيد جلال يحييزاده نماينده مردم تفت:
*به نظر شماصدور مجوز براي آلبومهاي توليدي توسط خوانندههاي مسئله دار در چه راستايي انجام ميگيرد؟
اين موضوع مورد دغدغه کميسيون فرهنگي مجلس هم بوده و مدتها قبل وزير ارشاد بابت اين مسأله به کميسيون دعوت شد و ما به ايشان گفتيم براساس اطلاعات ما تاکنون سه نفر از خوانندههاي لسآنجلسي به ايران برگشتهاند و مشغول فعاليتهايي از قبيل اجراي کنسرت هستند! وزير هم در جواب گفت فقط يک نفر آمده و آن هم از کانال وزارت ارشاد نبوده است. اما آنچه که ما براساس اطلاعات و يافتههايمان به آن رسيدهايم مويد اين است که هر چند دولت از لحاظ تخصيص بودجه در دو، سه سال گذشته عملکرد خوبي داشته و سنگ تمام گذاشته است، اما بايد بگويم فارغ از تخصيص بودجه، رويکرد فرهنگي اتخاذ شده واقعاً در شأن اين دولت نبوده و نيست و بايد بگويم ما شاهد مشابهتهاي زيادي بين خط مشي اين دولت با دولت اصلاحات در زمينههاي موسيقي، سينما و تئاتر هستيم و ما نميدانستيم و نميدانيم که اين درد را بايد به کجا منتقل کنيم و البته همه ديدند که رهبر معظم انقلاب هم در ديدار اخيرشان با هيأت دولت، نگراني خود را نسبت به اين موضوع مخفي نکردند، هر چند که دغدغه حضرت آقا خيلي فراتر از آن چيزي بود که ما الان بحث ميکنيم اما مشخصاً ايشان کار فرهنگي را با تخصيص اعتبارات تمام شده نميدانستند.
*خب علت اين سوء عملکرد را کجا بايد جستجو کرد؟
فارغ از اين موضوع خود بنده هم مدتهاست احساس ديگري غيز از موضوع مورد بحثمان دارم و آن هم مسأله موازي کاري در بخش فرهنگ است. در واقع بايد بگويم موازي کاري ديپلماتيک دولت مسألهاي بود که فاش شد. اما در عرصه فرهنگ هم اين معضل وجود دارد. و اين در بيشتر عرصهها مثل موسيقي و تئاتر و سينما وجود دارد اما کمتر کسي متوجه آن شده يعني وقتي ما وزير يا معاون مربوطه را در موارد مختلف مورد سوال قرار ميدهيم، جوابهايي ميشنويم که اين پاسخها در جهت عملکرد جاري وزارت ارشاد نيست و حمل بر صحت اين مسأله اين است که گويا در اين وزارتخانه هم عدهاي به غير از وزير و معاونتها قدرت را به دست دارند که البته بيرون از دولت نيستند که اين باعث تعجب و تأسف و البته خيلي هم براي نظام و انقلاب تلخ است. اين در حالي است که وزير بايد در کار خود اختيار داشته باشد و حرف آخر را بزند. عدم وجود اين قدرت باعث همين وضع اسفبار است که امروز ميبينيم.
* اگر بخواهيد وضع کنوني را آسيب شناسي کنيد چه مواردي به ذهنتان ميرسد؟
الان اگر من بخواهم براي اوضاع آشفته کنوني دليل بياورم دو علت را ميتوانم عنوان کنم: اول اينکه به عقيده بنده رويکرد و خط مشي دولت دهم با قبل فرق کرده است يعني شبيه رويکرد دوره اصلاحات شده و دليل دوم هم موازي کاريهايي است که در عرصه فرهنگي شاهد آن هستيم.
*علت تغيير رويکرد دولت دهم را ناشي از چه عاملي ميدانيد؟
به عقيده من علت اين تغيير رويکرد برمي گردد به بخشهايي از دولت که دنبال جذب مخالفين هستند.
مشخصا منظور من شخص رئيس کميسيون فرهنگي دولت است که ايشان همان طور که گفتم به دنبال جذب مخالفين و حتي معاندين است و اين مسئله از تخصيص بودجه گرفته تا نوع تعاملات ايشان به وضوح و آشکارا مشاهده ميشود. يعني اين خط مشي که اتخاذ شده برايندش اين است که اين عده اولين دستور کاري که براي خود قرار داده اند جذب مخالفين و معاندين است.
* با اين شيوه کسي از آن طرفيها جذب هم شده است؟
بنده معتقدم عملکرد اين آقايان نتيجه عکس داده يعني بجاي اينکه اينها معاندين و مخالفين را جذب کنند خودشان جذب آنها شده اند.
* اين شيوه جذب به غير از جذب معکوس آقايان، نتيجه ديگري هم داشته است؟
اين رويکرد باعث شده دوستداران نظام و البته حاميان دولت که براي حفظ اين نظام خون دل خوردهاند و شهيد داده اند احساس کنند ديگر در فضاي کنوني جايگاهي ندارند و در مقابل ميبينيم معانديني که حتي اگر در برابر آنها پيش از اين هم نرمش نشان دهيم راضي نميشوند با اصرار قصد جلب رضايتشان را دارند که البته اين عده تحت هيچ عنوان جذب نخواهند شد.
همانطور که در آموزههاي ديني و در قرآن هم آمده اين عده کساني نيستند که به سهولت و با چهارتا شعار و احتمالا اعلام موضع کلامي و عملي نرم شده و جذب ما شوند، بلکه مشخصات اين عده اينگونه است که بايد به طور کامل تسليم و منقادشان شد. در آن صورت هم همان طوري که اشاره کردم آقايان به طور کامل تسليم آنها شدهاند و به اهدافشان دست پيدا نکرده اند.
*درصورت ادامه اين روند پيش بيني شما چيست؟
- اين احساسي که در دوستداران نظام ايجاد شده کما في السابق نتيجهاي تکراري خواهد داشت و اين عده (دوستداران نظام) به نظام پايبند ميمانند اما از عدهاي که رويکردي متفاوت اتخاذ کردهاند روي برميگردانند.
*مجلس برنامه اي براي نظارت بر کميسيون فرهنگي دولت ندارد؟
- ما در مجلس و کميسيون فرهنگي وظيفه نظارتي هم داريم که اين وظيفه به چهار شکل ميتواند انجام شود. اول تذکر، دوم سوال، سوم استيضاح و چهارم تحقيق و تفحص که در رابطه به دو مشکلي که بنده پيش از اين مطرح کردم سه وجه اول از حوزه اختيارات مجلس خارج است.
* در مورد تحقيق و تفحص اقدامي صورت گرفته است؟
ببينيد همان طوري که گفتم معضلاتي که ما پيش رو داريم از ناحيه اشخاصي در حد معاونين رئيس جمهور نشات ميگيرد که ما در مورد آنها قطعا ميتوانيم به تحقيق و تفحص متوسل شويم. به همين علت هم هست که چند وقتي است بازار پيشنهاد تحقيق و تفحص در مجلس و در کميسيونها داغ شده که تاکنون تعدادي از اين پيشنهادات هم به تصويب رسيده و در حال انجام است و تعدادي از آن هم در کميسيون مصوب شده و در حال ارائه به صحن مجلس است که اين مسئله هم به دليل ناراحتي نمايندگان از وضع موجود است؛ چرا که موازيکاري و سپردن مسئوليت به دست ردههايي چون معاونين ساير راههاي قانوني و موثر نظارت را بر آنها بسته است و اين عده به ناچار به تحقيق و تفحص روي آوردهاند.
*به نظر شما تحقيق و تفحص گره اي را باز خواهد کرد؟
- البته اين معضل در دل خود يک معضل ديگري را پرورش داده است به اين شکل که در بعضي موارد ممکن است يک نماينده با پوشش تحقيق و تفحص به دنبال اين باشد که از نمد تحقيق و تفحص کلاهي هم براي خودش درست کند.
و متاسفانه ممکن است برخي تنها راه باقي مانده نظارتي به عنوان يک ابزار براي تعامل ميان ميان مجلس و دولت را تبديل به يک ابزار معامله بين دولت و برخي نمايندگان فرصتطلب بکنند.
در حالي که سابق بر اين شخص وزير مسئوليت پاسخگويي در مقابل عملکرد اين کميسيون (فرهنگي) را برعهده داشته چرا اين مسئوليت به شخصي در رده مسئول دفتر واگذار شده است؟
- شايداولين چيزي که از اين انتصابات موازي به مشام برسد اين باشد که ممکن است دولت قصد دارد خود را از جايگاه پاسخگويي به شکل صد درصدي خارج کند.
*به نظر شما راه حل مناسب چيست؟
بهترين راه اين است که طبق فرمايش مقام معظم رهبري و آنچه که در مجلس هم در حال تصويب است برعملکرد نمايندگان مجلس هم نظارت انجام شود. متاسفانه عدهاي از نمايندگان گمان ميکنند که مصونيت دارند و نبايد به جايي پاسخگو باشند و اين در واقع يعني وقتي خود ناظر داراي مشکل باشد و به کار او هم نظارت نشود اين امکان دارد که نظارت او در مقاطعي به شکل ابزاري و ظاهري انجام شود.
در واقع بنده ميخواهم ادعا کنم بخشي از مشکلات دولت ريشه در معضلات و مشکلات مجلس دارد.
* چقدر از اين مشکلات به بحث تخصيص بودجهها برميگردد؟
در سال 89 در اولين جلسه کميسيون فرهنگي بحث اولويتهاي فرهنگي مطرح شد و بنده عرض کردم اولين و مهمترين اولويت کميسيون فرهنگي بايد نظارت بر چگونگي خرج بودجههاي به شدت افزايش يافته فرهنگي باشد. در مورد بودجه ورزشي که ظاهراً برابر شده، بنده معتقدم اگر درست برسي شود اين بودجه در اصل 10 برابر شده و من همان موقع گفتم بخش ورزش ممکن است از زيادي آبي که به گلويش ميريزيم خفه شود.
و ما شاهديم که براي اين بودجههاي کلان هيچ برنامهريزي متناسبي صورت نگرفته است و در اين راستا پايان سال که فرا ميرسد، آقايان به دنبال اين هستند که براي بودجه باقيمانده يک صورت عملکرد کاذب درست کنند که به خزانه برنگردد و در اين مورد گمان ميکنم پيش از اين ديدار اخير، رهبري به دولت تذکر دادهاند که به دليل اهميت موضوع اين تذکر اخير رسانهاي شد.
*مگر مجلس اين بودجه را تصويب نکرده، پس چرا شاهد اين وضع هستيم؟
- ما بايد به دولت اعتماد ميکرديم و کرديم. اين در حالي است که دولت به ما گفته بود ما ميتوانيم اين بودجه را در بخش فرهنگ توزيع کنيم و مجلس پذيرفت اما اين به معني رها کردن کار نيست.
جوادآرين منش نماينده مردم مشهد:
آقاي آرين منش در مقايسه با دولت نهم روند صدور مجوز در عرصه فيلم را در دولت کنوني چگونه ارزيابي ميکنيد؟
در خصوص فيلمهاي سينمايي بنده توفيق داشتم در دولت نهم عضوي از هيأت بازبيني و صدور پروانه نمايش فيلم باشم. با توجه به اين تجربه بايد عرض کنم متاسفانه ما در کشور يک کار زيربنايي و اصولي در جهت تربيت هنرمندان متعهد نکردهايم و در واقع سياستگذاري جامعي نداشتهايم و آنچه امروز در حال رخ دادن است ادامه روندي است که در دولت اصلاحات هم وجود داشت. و کنترل ما بر روي محصولات توليدي هم در همين راستا يک حرکت سلبي محدود است. اين در حالي است که ما از اساس کاري براي توليد محصولات ارزشي و فاخر و حمايت از توليدکنندگان چنين محصولاتي انجام ندادهايم.
در حالي که ما براي اين کار بودجه هم در نظر گرفتهايم. و اين به اين مفهوم است که ابتکار عمل از دست سياستگذاران اين حوزه خارج است.
* مجلس دراين رابطه چه کاري کرده است؟
ما در مجلس هفتم گزارش مبسوطي از عملکرد وزارت ارشاد در دوره اصلاحات تهيه کرديم که عمق فجايع اتفاق افتاده در آن زمان را منعکس ميکرد و براي پيگيري به قوه قضائيه هم فرستاده شد. انتظار ما اين بود که دولت نهم از اين گزارشها استفاده لازم را داشته باشد تا از تداوم اين روند ممانعت به عمل آورد. اين در حالي است که نه تنها اين روند متوقف نشد بلکه تعداد آثار فاخر توليدي در دولت نهم از تعداد انگشتان دست هم تجاوز نميکند.
* الان ماشاهديم يک خانمي با اسم هنري شيدا آمده مجوز گرفته و آلبومش را با اجراي تک صدايي به بازار فرستاده(!) در اين مورد نظر شما چيست؟
صدور مجوز براي توليد آثار تکخواني با صداي خانمها خلاف شرع و خلاف قانون است. ما تاکنون در کميسيون فرهنگي چند باري به اين گونه موارد برخورد کردهايم و در مورد آن با شخص وزير و معاونتهاي مختلف صحبت کردهايم که البته اظهار کردند اين آلبومها فاقد مجوز از سوي وزارت ارشاد هستند و به شکل زيرزميني توليد و در سطح بازار توزيع شدهاند. اما يک نکته وجود دارد و آن اينکه فروش محصولات غيرمجاز در فروشگاههاي داراي مجوز از وزارت ارشاد هم مشاهده ميشود که برخورد با آن به نظر من نياز به يک عزم جدي و همکاري بين قوه قضائيه، وزارت ارشاد و نيروي انتظامي دارد. به عقيده من الان اين عزم و اراده وجود ندارد.
*اما سيدي آلبوم اين خانم نزد ما موجود است که حاضريم آن را به عنوان سند براي پيگيري به مجلس بياوريم.
در اين صورت حتماً اين مسأله از سوي کميسيون فرهنگي مجلس قابل پيگيري است و اساساً اين از وظايف ما در مجلس است و من از شما درخواست ميکنم ضمن ارائه مستندات خود جلسه مشترکي را در مجلس براي پيگيري اين موضوع با ما داشته باشيد.
* اطلاعي از چگونگي عملکرد کميسيون فرهنگي دولت داريد؟
قرار بوده براي يک سلسله نيازهايي که در حوزه فرهنگ وجود دارد و يا لوايحي که قرار است به مجلس آورده شود در اين کميسيون بررسيهايي انجام شود. اما در عمل ما تاکنون هيچ خروجي مشخصي از اين کميسيون مشاهده نکردهايم.
يعني بنده به عنوان نايب رييس کميسيون فرهنگي در طول دولت نهم و دهم تاکنون حتي يک لايحهاي را که توسط کميسيون فرهنگي مورد بررسي قرار گرفته باشد و به مجلس آمده باشد سراغ ندارم(!) تنها موردي که قرار بود در اين کميسيون مورد رسيدگي قرار بگيرد، لايحه امربهمعروف و نهيازمنکر در دوره دولت نهم بود که بعد از گذشت پنج سال که آقاي زرگر و مسئولين ستاد احياي امر به معروف و نهي از منکر پيگير آن بودند، همان متن ارائه شده اوليه بدون تغيير به تعدادي از نمايندگان تحويل داده شده که اين متن به صورت طرح و نه لايحه در مجلس به جريان افتاد و کميسيون فرهنگي مجلس در حال بررسي آن است.
*نظارت مجلس بر عملکرد کميسيون فرهنگي دولت چگونه انجام ميشود؟
- ما از محتواي جلسات کميسيون فرهنگي دولت مطلع نيستيم و ارتباط و تعامل نزديکي هم بين ما و اين کميسيون وجود ندارد که ما از نحوه عملکرد آنها مطلع باشيم.
*ٱيا عملکرد اين کميسيون کار وزير راتحت الشعاع قرار نميدهد؟
اين نوع کميسيونها کميسيونهاي تخصصي دولت هستند اما يک نکته وجود دارد و آن اينکه در گذشته اين کميسيونها زير نظر وزير اداره ميشدند.
به نظر ميرسد در کميسيون فرهنگي فعلي ابتکار عمل در دست وزير ارشاد نيست.
* پس تکليف چيست ؟ يعني اگر اين کميسيون عملکرد سوئي داشته باشد، قابل تشخيص و پيگيري نخواهد بود؟
ببينيد در مورد اينگونه تحقيق و تفحصها که نتيجه آن رييسجمهور را تحتالشعاع قرار ميدهد مجلس با احتياط عمل ميکند که خداي نکرده شبهه دخالت قوا در انجام وظايف يکديگر و يا شايعه تضعيف دولت پيش نيايد.
بهروز جعفري نماينده مردم سميرم:
*شاهد تحولاتي در عرصه موسيقي و فيلمهاي اکران شده از نظر محتوا هستيم. دليل آن را چه ميدانيد؟
بايد گفت عملکرد فرهنگي دولت دهم با دولت نهم متفاوت شده است که اختصاصاً در مورد صدور مجوزها بيتوجهي بيشتري صورت ميگيرد که به نظر من يک علت مهم آن نبود يک عزم و مديريت واحد در بين مسئولين فرهنگي کشور است. اين عدم مديريت باعث سوءاستفاده در برخي از بخشها و عملکرد جزيرهاي شده است. شايد اگر همه به مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در مورد عفاف و حجاب پايبند ميبودند اين مساله به ساير بخشها تسرّي پيدا نميکرد که نتيجه آن تعارض عملکرد فرهنگي با آرمانهاي نظام و مباني ايدئولوژيک ما شود.
* منظور شما از عدم وجود مديريت واحد چيست؟
- يعني در وزارت ارشاد در بخشهاي فيلم و موسيقي و يا چاپ و نشر تصميماتي گرفته ميشود که شايد نشان ازعدم تبعيت کامل از مرکزيت وزارت ارشاد داشته باشد.
يا حتي ما شاهد تفاوت رويکرد نيروي انتظامي و رئيس جمهور در مورد برخورد با بيحجابي هستيم.
البته بنده تغيير رويکرد را به اين معني که دولت معتقد به ايجاد فضاي باز شده باشد قبول ندارم، اما معتقدم عدم توجه به مهندسي فرهنگي که از دغدغههاي مقام معظم رهبري هم هست، باعث شده در برخي بخشها تصميماتي گرفته شود که در تعارض با سياستهاي کلي نظام در بخش فرهنگي است و لذا با وجود تخصيص بودجههاي کلان دولت به بخش فرهنگي که نشان از توجه دولت دارد اما هزينه کرد فرهنگي در راستاي يک استراتژي واحد نيست.
* برخي نمايندگان معتقدند نه اطلاعي از عملکرد کميسيون فرهنگي دولت در دست است و نه ميتوان به شکلي موثر برآن نظارت کرد. شما چه نظري داريد؟
- ابزارهاي نظارتي نمايندگان به هيچ وجه محدود نشده است، آقاي مشايي رئيس کميسيون فرهنگي دولت است، او در عين حال مسئول دفتر رئيس جمهور هم هست. اين در حالي است که در قانون سوال از رئيس جمهور هم پيشبيني شده، پس اگر موردي وجود دارد که نياز به توضيح است نمايندگان ميتوانند از رئيس جمهور سوال کنند که کار کمييسون فرهنگي در چه راستايي قرار دارد.
*اما گويا عملکرد اين کميسيون در مواردي خارج از نظارت وزير است.
ببينيد، وزير مسلوبالاختيار که نشده! اين سيستم حاکم بر کميسيون با نفوذ شخص آقاي مشايي ممکن است باعث انفعال وزير شده باشد. و اگر وزير نميتواند به آن مجموعه اشراف داشته باشد بايد کنارهگيري کند!
* مجلس نميخواهد براي نظارت روي اين کميسيون کاري انجام دهد؟
- من تا به حال نديدهام هيچ يک از نمايندگان عضو کميسيون فرهنگي از آقاي حداد عادل بگيريد تا بقيه آقايان نمايندهها، سوالي در مورد عملکرد کميسيون فرهنگي دولت کرده باشند.
پس به عقيده من کمکاري از ناحيه خود ماست! ما کي آقاي مشايي يا شخص وزير يا رئيس جمهور را مورد سوال قرار دادهايم؟ پس ما نخواستهايم و از اختيارات خود استفاده نکردهايم.
آلبوم، پشت آلبوم، مجوز پشت مجوز، آن هم براي نامهايي که تا ديروز در رده خوانندههاي غيرمجاز و زيرزميني بودند و امروز به همت شهرداري بنرهاي تبليغيشان همه جاي شهر پخش است؛ البته آوازه خوانهاي زن هم از اين غافله عقب نماندهاند!
گويا وزارت ارشاد آن قدر بي در و پيکر است که زني به اسم «شيدا» براي آلبومش مجوز بگيرد و آن را تکثير کند! همه اينها در حالي است که شلم شورباي خوانندگان مجاز اسم و رسم دار هم خالي از مشکل نيست.
لابد چون وزارت ارشاد نميتواند به تنهايي به رتق و فتق امور فيلمهاي توقيفي و خوانندههاي زيرزميني بپردازد و اين بندگان خدا مدتها براي اخذ مجوز پشت درهاي بسته ميمانند، دولت کميسيون فرهنگي مستقل با رياست مسئول دفتر رئيس جمهور ايجاد کرده، تا خلقالله معطل اخذ مجوز نمانند؛ کميسيوني که تقريبا هيچکس نه از چگونگي و نحوه عملکردش اطلاعي دارد و نه بر آن نظارتي!
همه اينها يالثارات را بر آن داشت تا به پرس و جو از اعضاي کميسيون فرهنگي مجلس بپردازد که آيا اصولا از چنين معضلاتي آگاه هستند؟ و اگر هستند براي آن چه برنامهاي دارند؟
حسن ملکمحمدي نماينده دامغان:
*آقاي ملک محمدي نظر شما راجع به خوانندههاي زير زميني که الان بدون تغيير در روند عملکرد قبلي خود براي انتشار آلبومهايشان از وزارت ارشاد مجوز ميگيرند چيست؟
هر اقدامي که منافات با ارزشهاي ديني دارد مستحق برخورد است، لذا گسترش موسيقي در حد مشروع و معقول مانعي ندارد اما پرداختن به خوانندههاي مسألهدار و بدنام و يا ترويج موسيقيهايي که رنگ غنا دارد از محرمات اسلام است و هر تلاش و هزينهاي هم در اين راستا موجب ضمان و ايجاد مسئوليت اخروي است. بنابراين به عنوان عضوي از کميسيون فرهنگي از همه مسئولين فرهنگي بويژه وزارت ارشاد قوياً ميخواهيم با حداکثر توجه و جديت به اين مسأله مهم بپردازند.
*کميسيون فرهنگي مجلس تا کنون راجع به اين مسئله کاري هم انجام داده است؟
ما در کميسيون فرهنگي تاکنون به چندين مورد از اين قبيل پرداختهايم و بعد از اين هم خواهيم پرداخت. لذا ما در اين مورد به انجام وظيفه خود در کميسيون فرهنگي کما فيالسابق ادامه خواهيم داد.
*اگر ممکن است از مصاديق آن براي ما بگوييد.
تاکنون در مورد هزينه هنگفتي که در آموزشگاههاي موسيقي صرف آموزش آن ميشود به وزارت فرهنگ و ارشاد تذکر دادهايم که اميدواريم شخص وزير با توجه به مشخصات ايماني و اعتقادي که از ايشان سراغ داريم به زودي به اين مسأله ترتيب اثر بدهند.
*ما هم مثل شما وزير جديد را شخص متديني ميدانيم، اما اين ضعف عملکرد را چگونه توجيه کنيم؟
تأييد شخص وزير به معني تأييد تمام عوامل زير مجموعه وزارت خانه نيست، لذا تسامح و تساهل و ضعف مديريت در بدنه وزارت ارشاد باعث بوجود آمدن برخي سوء استفادههاست اما در مجموع بايد از اشاعه هر مورد غيرمشروعي در نظام جمهوري اسلامي جلوگيري کرد.
* ممکن است اشکال از ناحيه برخي معاونتها باشد؟
در وزارتخانه همه معاونين و مديران تابع شخص وزير هستند. و وزير هم مطابق قانون به شخص رييس جمهور و هم در مقابل مجلس بايد پاسخگو باشد. بنابراين اگر در وزارت ارشاد هر معاون يا مديري از شخص وزير تبعيت نداشته باشد، اين مسأله خلاف شرع و خلاف قانون است که در اين راستا عملکرد وزير هم خلاف شرع و قانون خواهد بود.
*راجع به تخصيص بودجه فرهنگي چه نظري داريد؟
اينکه حضرت آقا اظهار تعجب کردند از تخصيص بودجهها به اين دليل بود که رقم هنگفتي به بازسازي کاروانسراي شاه عباسي اختصاص داده شده! خوب اينکه کار فرهنگي محسوب نميشود.
حقيقتاً اختصاص دادن بودجه فرهنگي به کار عمراني نظير کاروانسرا تعجب هر انسان حکيم و اهل تعقل را برميانگيزد. چرا که کار فرهنگي داراي شاخصهها و ظرافت ويژهاي است که اين شاخصهها باعث ميشود کار فرهنگي به طور کلي و از اساس با کارهاي عمراني نظير آنچه ذکر شد، تفاوت داشته باشد. کارهاي فرهنگي به زمان بيشتر و عناصر خاص و پخته و تحصيلکرده و مجرب در اين زمينه نياز دارد. اين در حالي است که هر بنايي قادر به ورود به کارهاي عمراني است.
اين در حالي است که ورود افراد غيرکارشناس به امور فرهنگي بعضاً چالشها و حتي فتنههايي را براي جامعه ايجاد خواهد کرد.
و اين مسأله براي ما هم تعجببرانگيز بوده و هست و انتظار داريم در اين عرصه از عناصر مجرب، پاک و ناب و عاشق استفاده شود.
*مگر الان غير از اين است؟
حساسيت در اين مورد به گونهاي است که ما براي تعيين افراد بايد آنقدر وسواس به خرج دهيم که بعد از انتصاب يک شخص کسي بهتر از او در عرصه فرهنگي يافت نشود، نه اينکه شاهد واگذاري مسئوليت به اشخاصي باشيم که از احراز ويژگيهاي اوليه نيز ناتوانند.
* اينطور که شما ميفرماييد گويا الان به جاي عناصر پاک و مجرب کساني که حتي مشخصا ت اوليه را هم احراز نکردهاند مسئوليت دارند؟!
ملاک و حجت براي ما در دنيا و آخرت فرمايشات مقام معظم رهبري است. و من بعيد ميدانم کسي در اين کشور باشد که فرمايشات رسا و گوياي رهبر انقلاب برايش قابل فهم نباشد! ميفهمند اما خودشان را به نفهمي ميزنند. بنابراين اين عده بايد دست به يک تجديدنظر در انديشهها و عملکردشان بزنند که در غير اين صورت خسرالدنيا و الاخره خواهند بود.
سيد علي طاهري گرگاني نماينده مردم گرگان:
*نظر شما در مورد مجوزهايي که در عرصه موسيقي صادر ميشود چيست؟
به نظر من موسيقي کشور به مراقبتهاي ويژهاي نياز دارد که در اين راستا ارائه مجوز به اشخاصي که قبلاً به شکل زيرزميني فعاليت ميکردهاند بايد با سختگيري بيشتري همراه باشد. اما فارغ از اين نکته بايد عرض کنم که بدون وجود سوابق منفي نظير آنچه که شامل حال خوانندههاي زيرزميني ميشود هم وزارت ارشاد بايد دقت و سختگيري خاصي در ارائه مجوزها به خرج دهد.
چنانچه ما الان شاهديم آلبومهاي با مجوز وزارت ارشاد در دست جوانها قرار ميگيرد که محتواي پوچي دارند. خود بنده در اين زمينه حساس شدم و چند نمونه از اين آلبومها را براي بررسي محتوا تهيه کردم و در اين بررسي متوجه شدم اين آلبومهاي مجاز به چند دسته تقسيم ميشوند يک دسته که کلاً و از اساس داراي محتوايي پوچ و بيارزش هستند. و برخي از آنها هم در محتواي خود اقدام به اشاعه روحيه يأس و نااميدي در بين قشر جوان ميکنند و دسته باقيمانده هم چيزي جز داستان عشقهاي کوچه و خياباني در چنته ندارند.
لذا به عقيده بنده نتيجه انتشار چنين محصولاتي ولو در پوشش اجازه انتشار از وزارت ارشاد، نتيجهاي جز ايجاد معضلات عميق اجتماعي و فرهنگي نخواهد داشت.
*مجلس نميخواهد کاري در اين مورد انجام دهد؟
من مذاکرهاي با معاون هنري جديد وزارت ارشاد داشتهام، چون امور موسيقي به معاونت هنري وزارت ارشاد مربوط ميشود. در اين گفتوگو به ايشان عنوان کردم شما چه برنامهاي براي وضعيت آشفته موسيقي در کشور داريد. که البته ايشان هم به نظر شخص دغدغهمندي در اين زمينه به نظر ميرسيد و از اين وضعيت ابراز نگراني ميکرد. لذا با توجه به اينکه ملاقات با ايشان در ابتداي دوره انتصابشان بود، بنده به عنوان عضوي از کميسيون فرهنگي براي پيگيري موضوع، مجدداً به ايشان مراجعه خواهم کرد تا مشخص شود آيا ادامه اين روند با اطلاع آقايان انجام ميشود و يا مسأله ديگري در بين است، که نتيجه بررسي جديدم را به اطلاع شما خواهم رسانيد.
*آقاي طاهري شنيده ايم بعضي معاونتها از وزير حرفشنوي ندارند! آيا اين شنيده درست است؟
- البته اين مورد را بايد از شخص وزير سوال کرد که آيا به فرض معاونت سينمايي با نظر خود وزير منصوب شده يا نه، اما مهمتر از اين مسأله بررسي نتيجه عملکرد وزارتخانه است که از مجموع عملکرد معاونتها به دست ميآيد، يعني اگر شاهد تسامح و تساهل در عرصه فرهنگ و هنر هستيم قطعاً مورد قبول نيست.
*شما عملکرد کميسيون فرهنگي دولت را چگونه ارزيابي ميکنيد؟
- اگر کميسيون فرهنگي دولت با هدف پيگيري مسائل فرهنگي و کمک به وزارت ارشاد عمل کند با مشکلي مواجه نخواهيم بود اما اگر نتيجه تشکيل چنين کميسيوني موازي کاري و تعدد مراکز تصميمگيري در عرصه فرهنگ باشد، همين وضعيت آشفتهاي که در زمينههاي مختلف فرهنگي شاهدش هستيم را تشديد خواهد کرد که اين بايد مورد بررسي قرار بگيرد.
*مجلس در اين مورد چه کاري انجام داده است؟
- يک بار کميسيون فرهنگي وارد اين بحث شد که از آقاي مشايي دعوت شود تا با نيت نزديک شدن و تعامل مجلس و دولت، آقاي مشايي به کميسيون فرهنگي بيانيه و يک شرح وظيفه و عملکرد در مورد کميسيون فرهنگي دولت به ما ارائه کند که انشاءالله به زودي اين امر محقق ميشود.
سيد جلال يحييزاده نماينده مردم تفت:
*به نظر شماصدور مجوز براي آلبومهاي توليدي توسط خوانندههاي مسئله دار در چه راستايي انجام ميگيرد؟
اين موضوع مورد دغدغه کميسيون فرهنگي مجلس هم بوده و مدتها قبل وزير ارشاد بابت اين مسأله به کميسيون دعوت شد و ما به ايشان گفتيم براساس اطلاعات ما تاکنون سه نفر از خوانندههاي لسآنجلسي به ايران برگشتهاند و مشغول فعاليتهايي از قبيل اجراي کنسرت هستند! وزير هم در جواب گفت فقط يک نفر آمده و آن هم از کانال وزارت ارشاد نبوده است. اما آنچه که ما براساس اطلاعات و يافتههايمان به آن رسيدهايم مويد اين است که هر چند دولت از لحاظ تخصيص بودجه در دو، سه سال گذشته عملکرد خوبي داشته و سنگ تمام گذاشته است، اما بايد بگويم فارغ از تخصيص بودجه، رويکرد فرهنگي اتخاذ شده واقعاً در شأن اين دولت نبوده و نيست و بايد بگويم ما شاهد مشابهتهاي زيادي بين خط مشي اين دولت با دولت اصلاحات در زمينههاي موسيقي، سينما و تئاتر هستيم و ما نميدانستيم و نميدانيم که اين درد را بايد به کجا منتقل کنيم و البته همه ديدند که رهبر معظم انقلاب هم در ديدار اخيرشان با هيأت دولت، نگراني خود را نسبت به اين موضوع مخفي نکردند، هر چند که دغدغه حضرت آقا خيلي فراتر از آن چيزي بود که ما الان بحث ميکنيم اما مشخصاً ايشان کار فرهنگي را با تخصيص اعتبارات تمام شده نميدانستند.
*خب علت اين سوء عملکرد را کجا بايد جستجو کرد؟
فارغ از اين موضوع خود بنده هم مدتهاست احساس ديگري غيز از موضوع مورد بحثمان دارم و آن هم مسأله موازي کاري در بخش فرهنگ است. در واقع بايد بگويم موازي کاري ديپلماتيک دولت مسألهاي بود که فاش شد. اما در عرصه فرهنگ هم اين معضل وجود دارد. و اين در بيشتر عرصهها مثل موسيقي و تئاتر و سينما وجود دارد اما کمتر کسي متوجه آن شده يعني وقتي ما وزير يا معاون مربوطه را در موارد مختلف مورد سوال قرار ميدهيم، جوابهايي ميشنويم که اين پاسخها در جهت عملکرد جاري وزارت ارشاد نيست و حمل بر صحت اين مسأله اين است که گويا در اين وزارتخانه هم عدهاي به غير از وزير و معاونتها قدرت را به دست دارند که البته بيرون از دولت نيستند که اين باعث تعجب و تأسف و البته خيلي هم براي نظام و انقلاب تلخ است. اين در حالي است که وزير بايد در کار خود اختيار داشته باشد و حرف آخر را بزند. عدم وجود اين قدرت باعث همين وضع اسفبار است که امروز ميبينيم.
* اگر بخواهيد وضع کنوني را آسيب شناسي کنيد چه مواردي به ذهنتان ميرسد؟
الان اگر من بخواهم براي اوضاع آشفته کنوني دليل بياورم دو علت را ميتوانم عنوان کنم: اول اينکه به عقيده بنده رويکرد و خط مشي دولت دهم با قبل فرق کرده است يعني شبيه رويکرد دوره اصلاحات شده و دليل دوم هم موازي کاريهايي است که در عرصه فرهنگي شاهد آن هستيم.
*علت تغيير رويکرد دولت دهم را ناشي از چه عاملي ميدانيد؟
به عقيده من علت اين تغيير رويکرد برمي گردد به بخشهايي از دولت که دنبال جذب مخالفين هستند.
مشخصا منظور من شخص رئيس کميسيون فرهنگي دولت است که ايشان همان طور که گفتم به دنبال جذب مخالفين و حتي معاندين است و اين مسئله از تخصيص بودجه گرفته تا نوع تعاملات ايشان به وضوح و آشکارا مشاهده ميشود. يعني اين خط مشي که اتخاذ شده برايندش اين است که اين عده اولين دستور کاري که براي خود قرار داده اند جذب مخالفين و معاندين است.
* با اين شيوه کسي از آن طرفيها جذب هم شده است؟
بنده معتقدم عملکرد اين آقايان نتيجه عکس داده يعني بجاي اينکه اينها معاندين و مخالفين را جذب کنند خودشان جذب آنها شده اند.
* اين شيوه جذب به غير از جذب معکوس آقايان، نتيجه ديگري هم داشته است؟
اين رويکرد باعث شده دوستداران نظام و البته حاميان دولت که براي حفظ اين نظام خون دل خوردهاند و شهيد داده اند احساس کنند ديگر در فضاي کنوني جايگاهي ندارند و در مقابل ميبينيم معانديني که حتي اگر در برابر آنها پيش از اين هم نرمش نشان دهيم راضي نميشوند با اصرار قصد جلب رضايتشان را دارند که البته اين عده تحت هيچ عنوان جذب نخواهند شد.
همانطور که در آموزههاي ديني و در قرآن هم آمده اين عده کساني نيستند که به سهولت و با چهارتا شعار و احتمالا اعلام موضع کلامي و عملي نرم شده و جذب ما شوند، بلکه مشخصات اين عده اينگونه است که بايد به طور کامل تسليم و منقادشان شد. در آن صورت هم همان طوري که اشاره کردم آقايان به طور کامل تسليم آنها شدهاند و به اهدافشان دست پيدا نکرده اند.
*درصورت ادامه اين روند پيش بيني شما چيست؟
- اين احساسي که در دوستداران نظام ايجاد شده کما في السابق نتيجهاي تکراري خواهد داشت و اين عده (دوستداران نظام) به نظام پايبند ميمانند اما از عدهاي که رويکردي متفاوت اتخاذ کردهاند روي برميگردانند.
*مجلس برنامه اي براي نظارت بر کميسيون فرهنگي دولت ندارد؟
- ما در مجلس و کميسيون فرهنگي وظيفه نظارتي هم داريم که اين وظيفه به چهار شکل ميتواند انجام شود. اول تذکر، دوم سوال، سوم استيضاح و چهارم تحقيق و تفحص که در رابطه به دو مشکلي که بنده پيش از اين مطرح کردم سه وجه اول از حوزه اختيارات مجلس خارج است.
* در مورد تحقيق و تفحص اقدامي صورت گرفته است؟
ببينيد همان طوري که گفتم معضلاتي که ما پيش رو داريم از ناحيه اشخاصي در حد معاونين رئيس جمهور نشات ميگيرد که ما در مورد آنها قطعا ميتوانيم به تحقيق و تفحص متوسل شويم. به همين علت هم هست که چند وقتي است بازار پيشنهاد تحقيق و تفحص در مجلس و در کميسيونها داغ شده که تاکنون تعدادي از اين پيشنهادات هم به تصويب رسيده و در حال انجام است و تعدادي از آن هم در کميسيون مصوب شده و در حال ارائه به صحن مجلس است که اين مسئله هم به دليل ناراحتي نمايندگان از وضع موجود است؛ چرا که موازيکاري و سپردن مسئوليت به دست ردههايي چون معاونين ساير راههاي قانوني و موثر نظارت را بر آنها بسته است و اين عده به ناچار به تحقيق و تفحص روي آوردهاند.
*به نظر شما تحقيق و تفحص گره اي را باز خواهد کرد؟
- البته اين معضل در دل خود يک معضل ديگري را پرورش داده است به اين شکل که در بعضي موارد ممکن است يک نماينده با پوشش تحقيق و تفحص به دنبال اين باشد که از نمد تحقيق و تفحص کلاهي هم براي خودش درست کند.
و متاسفانه ممکن است برخي تنها راه باقي مانده نظارتي به عنوان يک ابزار براي تعامل ميان ميان مجلس و دولت را تبديل به يک ابزار معامله بين دولت و برخي نمايندگان فرصتطلب بکنند.
در حالي که سابق بر اين شخص وزير مسئوليت پاسخگويي در مقابل عملکرد اين کميسيون (فرهنگي) را برعهده داشته چرا اين مسئوليت به شخصي در رده مسئول دفتر واگذار شده است؟
- شايداولين چيزي که از اين انتصابات موازي به مشام برسد اين باشد که ممکن است دولت قصد دارد خود را از جايگاه پاسخگويي به شکل صد درصدي خارج کند.
*به نظر شما راه حل مناسب چيست؟
بهترين راه اين است که طبق فرمايش مقام معظم رهبري و آنچه که در مجلس هم در حال تصويب است برعملکرد نمايندگان مجلس هم نظارت انجام شود. متاسفانه عدهاي از نمايندگان گمان ميکنند که مصونيت دارند و نبايد به جايي پاسخگو باشند و اين در واقع يعني وقتي خود ناظر داراي مشکل باشد و به کار او هم نظارت نشود اين امکان دارد که نظارت او در مقاطعي به شکل ابزاري و ظاهري انجام شود.
در واقع بنده ميخواهم ادعا کنم بخشي از مشکلات دولت ريشه در معضلات و مشکلات مجلس دارد.
* چقدر از اين مشکلات به بحث تخصيص بودجهها برميگردد؟
در سال 89 در اولين جلسه کميسيون فرهنگي بحث اولويتهاي فرهنگي مطرح شد و بنده عرض کردم اولين و مهمترين اولويت کميسيون فرهنگي بايد نظارت بر چگونگي خرج بودجههاي به شدت افزايش يافته فرهنگي باشد. در مورد بودجه ورزشي که ظاهراً برابر شده، بنده معتقدم اگر درست برسي شود اين بودجه در اصل 10 برابر شده و من همان موقع گفتم بخش ورزش ممکن است از زيادي آبي که به گلويش ميريزيم خفه شود.
و ما شاهديم که براي اين بودجههاي کلان هيچ برنامهريزي متناسبي صورت نگرفته است و در اين راستا پايان سال که فرا ميرسد، آقايان به دنبال اين هستند که براي بودجه باقيمانده يک صورت عملکرد کاذب درست کنند که به خزانه برنگردد و در اين مورد گمان ميکنم پيش از اين ديدار اخير، رهبري به دولت تذکر دادهاند که به دليل اهميت موضوع اين تذکر اخير رسانهاي شد.
*مگر مجلس اين بودجه را تصويب نکرده، پس چرا شاهد اين وضع هستيم؟
- ما بايد به دولت اعتماد ميکرديم و کرديم. اين در حالي است که دولت به ما گفته بود ما ميتوانيم اين بودجه را در بخش فرهنگ توزيع کنيم و مجلس پذيرفت اما اين به معني رها کردن کار نيست.
جوادآرين منش نماينده مردم مشهد:
آقاي آرين منش در مقايسه با دولت نهم روند صدور مجوز در عرصه فيلم را در دولت کنوني چگونه ارزيابي ميکنيد؟
در خصوص فيلمهاي سينمايي بنده توفيق داشتم در دولت نهم عضوي از هيأت بازبيني و صدور پروانه نمايش فيلم باشم. با توجه به اين تجربه بايد عرض کنم متاسفانه ما در کشور يک کار زيربنايي و اصولي در جهت تربيت هنرمندان متعهد نکردهايم و در واقع سياستگذاري جامعي نداشتهايم و آنچه امروز در حال رخ دادن است ادامه روندي است که در دولت اصلاحات هم وجود داشت. و کنترل ما بر روي محصولات توليدي هم در همين راستا يک حرکت سلبي محدود است. اين در حالي است که ما از اساس کاري براي توليد محصولات ارزشي و فاخر و حمايت از توليدکنندگان چنين محصولاتي انجام ندادهايم.
در حالي که ما براي اين کار بودجه هم در نظر گرفتهايم. و اين به اين مفهوم است که ابتکار عمل از دست سياستگذاران اين حوزه خارج است.
* مجلس دراين رابطه چه کاري کرده است؟
ما در مجلس هفتم گزارش مبسوطي از عملکرد وزارت ارشاد در دوره اصلاحات تهيه کرديم که عمق فجايع اتفاق افتاده در آن زمان را منعکس ميکرد و براي پيگيري به قوه قضائيه هم فرستاده شد. انتظار ما اين بود که دولت نهم از اين گزارشها استفاده لازم را داشته باشد تا از تداوم اين روند ممانعت به عمل آورد. اين در حالي است که نه تنها اين روند متوقف نشد بلکه تعداد آثار فاخر توليدي در دولت نهم از تعداد انگشتان دست هم تجاوز نميکند.
* الان ماشاهديم يک خانمي با اسم هنري شيدا آمده مجوز گرفته و آلبومش را با اجراي تک صدايي به بازار فرستاده(!) در اين مورد نظر شما چيست؟
صدور مجوز براي توليد آثار تکخواني با صداي خانمها خلاف شرع و خلاف قانون است. ما تاکنون در کميسيون فرهنگي چند باري به اين گونه موارد برخورد کردهايم و در مورد آن با شخص وزير و معاونتهاي مختلف صحبت کردهايم که البته اظهار کردند اين آلبومها فاقد مجوز از سوي وزارت ارشاد هستند و به شکل زيرزميني توليد و در سطح بازار توزيع شدهاند. اما يک نکته وجود دارد و آن اينکه فروش محصولات غيرمجاز در فروشگاههاي داراي مجوز از وزارت ارشاد هم مشاهده ميشود که برخورد با آن به نظر من نياز به يک عزم جدي و همکاري بين قوه قضائيه، وزارت ارشاد و نيروي انتظامي دارد. به عقيده من الان اين عزم و اراده وجود ندارد.
*اما سيدي آلبوم اين خانم نزد ما موجود است که حاضريم آن را به عنوان سند براي پيگيري به مجلس بياوريم.
در اين صورت حتماً اين مسأله از سوي کميسيون فرهنگي مجلس قابل پيگيري است و اساساً اين از وظايف ما در مجلس است و من از شما درخواست ميکنم ضمن ارائه مستندات خود جلسه مشترکي را در مجلس براي پيگيري اين موضوع با ما داشته باشيد.
* اطلاعي از چگونگي عملکرد کميسيون فرهنگي دولت داريد؟
قرار بوده براي يک سلسله نيازهايي که در حوزه فرهنگ وجود دارد و يا لوايحي که قرار است به مجلس آورده شود در اين کميسيون بررسيهايي انجام شود. اما در عمل ما تاکنون هيچ خروجي مشخصي از اين کميسيون مشاهده نکردهايم.
يعني بنده به عنوان نايب رييس کميسيون فرهنگي در طول دولت نهم و دهم تاکنون حتي يک لايحهاي را که توسط کميسيون فرهنگي مورد بررسي قرار گرفته باشد و به مجلس آمده باشد سراغ ندارم(!) تنها موردي که قرار بود در اين کميسيون مورد رسيدگي قرار بگيرد، لايحه امربهمعروف و نهيازمنکر در دوره دولت نهم بود که بعد از گذشت پنج سال که آقاي زرگر و مسئولين ستاد احياي امر به معروف و نهي از منکر پيگير آن بودند، همان متن ارائه شده اوليه بدون تغيير به تعدادي از نمايندگان تحويل داده شده که اين متن به صورت طرح و نه لايحه در مجلس به جريان افتاد و کميسيون فرهنگي مجلس در حال بررسي آن است.
*نظارت مجلس بر عملکرد کميسيون فرهنگي دولت چگونه انجام ميشود؟
- ما از محتواي جلسات کميسيون فرهنگي دولت مطلع نيستيم و ارتباط و تعامل نزديکي هم بين ما و اين کميسيون وجود ندارد که ما از نحوه عملکرد آنها مطلع باشيم.
*ٱيا عملکرد اين کميسيون کار وزير راتحت الشعاع قرار نميدهد؟
اين نوع کميسيونها کميسيونهاي تخصصي دولت هستند اما يک نکته وجود دارد و آن اينکه در گذشته اين کميسيونها زير نظر وزير اداره ميشدند.
به نظر ميرسد در کميسيون فرهنگي فعلي ابتکار عمل در دست وزير ارشاد نيست.
* پس تکليف چيست ؟ يعني اگر اين کميسيون عملکرد سوئي داشته باشد، قابل تشخيص و پيگيري نخواهد بود؟
ببينيد در مورد اينگونه تحقيق و تفحصها که نتيجه آن رييسجمهور را تحتالشعاع قرار ميدهد مجلس با احتياط عمل ميکند که خداي نکرده شبهه دخالت قوا در انجام وظايف يکديگر و يا شايعه تضعيف دولت پيش نيايد.
بهروز جعفري نماينده مردم سميرم:
*شاهد تحولاتي در عرصه موسيقي و فيلمهاي اکران شده از نظر محتوا هستيم. دليل آن را چه ميدانيد؟
بايد گفت عملکرد فرهنگي دولت دهم با دولت نهم متفاوت شده است که اختصاصاً در مورد صدور مجوزها بيتوجهي بيشتري صورت ميگيرد که به نظر من يک علت مهم آن نبود يک عزم و مديريت واحد در بين مسئولين فرهنگي کشور است. اين عدم مديريت باعث سوءاستفاده در برخي از بخشها و عملکرد جزيرهاي شده است. شايد اگر همه به مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در مورد عفاف و حجاب پايبند ميبودند اين مساله به ساير بخشها تسرّي پيدا نميکرد که نتيجه آن تعارض عملکرد فرهنگي با آرمانهاي نظام و مباني ايدئولوژيک ما شود.
* منظور شما از عدم وجود مديريت واحد چيست؟
- يعني در وزارت ارشاد در بخشهاي فيلم و موسيقي و يا چاپ و نشر تصميماتي گرفته ميشود که شايد نشان ازعدم تبعيت کامل از مرکزيت وزارت ارشاد داشته باشد.
يا حتي ما شاهد تفاوت رويکرد نيروي انتظامي و رئيس جمهور در مورد برخورد با بيحجابي هستيم.
البته بنده تغيير رويکرد را به اين معني که دولت معتقد به ايجاد فضاي باز شده باشد قبول ندارم، اما معتقدم عدم توجه به مهندسي فرهنگي که از دغدغههاي مقام معظم رهبري هم هست، باعث شده در برخي بخشها تصميماتي گرفته شود که در تعارض با سياستهاي کلي نظام در بخش فرهنگي است و لذا با وجود تخصيص بودجههاي کلان دولت به بخش فرهنگي که نشان از توجه دولت دارد اما هزينه کرد فرهنگي در راستاي يک استراتژي واحد نيست.
* برخي نمايندگان معتقدند نه اطلاعي از عملکرد کميسيون فرهنگي دولت در دست است و نه ميتوان به شکلي موثر برآن نظارت کرد. شما چه نظري داريد؟
- ابزارهاي نظارتي نمايندگان به هيچ وجه محدود نشده است، آقاي مشايي رئيس کميسيون فرهنگي دولت است، او در عين حال مسئول دفتر رئيس جمهور هم هست. اين در حالي است که در قانون سوال از رئيس جمهور هم پيشبيني شده، پس اگر موردي وجود دارد که نياز به توضيح است نمايندگان ميتوانند از رئيس جمهور سوال کنند که کار کمييسون فرهنگي در چه راستايي قرار دارد.
*اما گويا عملکرد اين کميسيون در مواردي خارج از نظارت وزير است.
ببينيد، وزير مسلوبالاختيار که نشده! اين سيستم حاکم بر کميسيون با نفوذ شخص آقاي مشايي ممکن است باعث انفعال وزير شده باشد. و اگر وزير نميتواند به آن مجموعه اشراف داشته باشد بايد کنارهگيري کند!
* مجلس نميخواهد براي نظارت روي اين کميسيون کاري انجام دهد؟
- من تا به حال نديدهام هيچ يک از نمايندگان عضو کميسيون فرهنگي از آقاي حداد عادل بگيريد تا بقيه آقايان نمايندهها، سوالي در مورد عملکرد کميسيون فرهنگي دولت کرده باشند.
پس به عقيده من کمکاري از ناحيه خود ماست! ما کي آقاي مشايي يا شخص وزير يا رئيس جمهور را مورد سوال قرار دادهايم؟ پس ما نخواستهايم و از اختيارات خود استفاده نکردهايم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر